سانپڙو

سانپڙو Brahminy Blind Snake /Ramphotyphlops braminus/



سانپڙو Typhlpoidae ڪٽنب جي تمام ننڍڙن نانگن مان آهي، اهي 10 کان 15 سينٽي ميٽرن جا ٿين ٿا. انهن جو رنگ ڳاڙهسرو، ڀورو يا ڪارو هوندو آهي. هي سنهڙي ڏور جهڙا ۽ انڌا هوندا آهن. ٿولهه ۾ مٿي کان پڇ تائين هڪ ڪرا هوندا آهن ۽ سانپن جهڙا لڳندا آهن. انهن جي منڍي، ڌڙ ۽ پڇ سڀڪجهه هوندوآهي پر انهن ۾ فرق نظر نه ايندو آهي. سانپڙا جسم جا نرم، چمڪدار ۽ لسن ڇلرن سان ڍڪيل ٿين ٿا. اهي ڏسڻ ۾ جيتوڻيڪ سانپن جهڙا لڳندا آهن پر انهن جون ريڙهيون نانگ وانگر لهردار هونديون آهن. اڪثر ماڻهون انهن کي نانگ نه پر نانگن جا ٻچا سمجهندا آهن.

هي نانگ بظاهر انڌا ٿين ٿا انهن جون اکيون غير نمايان ۽ مٿي جي ڇلرن هيٺ ڪجهه ايئن ٿين ٿيون جو اهي ٻن ننڍڙن ڪارن نشانن جهڙيون لڳنديون آهن. انهن کي ڪجهه به نظر نه ايندو آهي، بس روشنيءَ جو احساس ٿيندو اٿن. هي سانپڙا سڄي عمر زمين ۾ رهندا آهن. انهن جي زبان به وڏن نانگن وانگر ٻه شاخي هوندي آهي، جيڪا گهڙي گهڙي ٻاهر پيا ڪڍندا آهن. ڏند ڪمزور هوندا اٿن، وات معمولي کلندو اٿن جنهن وسيلي زمين ۾ موجود ٻين جيتن وغيره جا لاروا يا خود اڏوهيءَ جهڙن نرم جيتن کي کائيندا آهن. سانپڙا عام طور تي ٻوٽن، گِهميل ۽ ڇانوَدار ماحول ۾ رهندا آهن ۽ نرم زمين ۾ پنهنجي مُنڍڙيءَ سان 15_10 سينٽي ميٽر اندر سوراخ ڪري گهڙي ويندا آهن. سانپڙا اڪثر ڪري گلن جي نرسرين مان ڪونڊين جي ذريعي عام گهرن ۽ باغن ۾ منتقل ٿيندا آهن ۽ گهر گهر نظر ايندا آهن.

سانپڙا اپريل کان مئي جي وچ ۾ 3 کان 8 آنا ڏين ٿا. انهن جا آنا ڊگهڙا ٿين ٿا جن جا ٻئي پاسا گول هوندا آهن. آنا 12 کان 14 ملي ميٽر ڊگها ۽ گولائيءَ ۾ 4 ملي ميٽر هوندا آهن. سانپڙو پنهنجا آنا زمين ۾ ڪنهن گِهمدار پر محفوظ جاءِ تي آنا ڏيندو آهي، ڏيڍ ٻن مهينن ۾ ٻچا ڦُٽي پوندا آهن ۽ پنهنجي زندگي پاڻ شروع ڪندا آهن. هن جنس ۾ مادي عام طور تي نَر کان قد بت ۾ وڏي هوندي آهي. ڪن سائنسدانن جو خيال آهي ته ان قسم جي ڪن ڪٽنبن ۾ نَر ماڳهي ٿيندو ئي نه آهي، پر مادي ٻاهران تخم ريزيءَ کان سواءِ ئي آنا ڏيندي آهي.

هي غير زهريلو نانگ آهي ۽ وات ايترو ننڍڙو اٿس جو انسان کي چڪ وجهي نٿو سگهي. سانپڙو دنيا ۾ لڳ ڀڳ هر ملڪ ۾ ٿئي ٿو.