کـَپـُر

کـَپـُر/ Saw-scaled / Echis carinatus



عام طور تي جوڳي چوندا آهن ته کپر لنڊيءَ جو ٻچو آهي. پر اها دعويٰ درست نه آهي. کپر لنڊي ڪٽنب ۾ هڪ انفرادي جنس آهي. کپر (ايڪس ڪيرينيٽس) جي ڪل ڊيگهه 0.80 ميٽر ۽ پڇ 50 کان 70 ملي ميٽر ٿئي ٿو.

کپر جي جسم جو رنگ هلڪو يا گـهرو ڀورو يا موڱي ڀورو ٿئي ٿو. پٺيءَ تي ڪارين ڪنارين وارا اڇا چٽ ٿينس ٿا. ٻنهي پاسن کان اڇي لهردار ليڪ هوندي اٿس، جنهن سبب ان کي saw-scaled چون ٿا. مٿي تي تير جهڙو اڇو نشان ان جي اضافي سڃاڻپ آهي. پيٽ اڇاڻ مائل گلابي هوندو اٿس جنهن تي ننڍڙا ڪارا داغ ٿينس ٿا.

کپر مختلف ماحولن ۾ ملندو آهي. پٿريلي، وارياسي، ريتيلي ۽ مٽيءَ جي ماحول به رهندو آهي. اهو اهڙين جاين تي ملندو آهي جتي صحرائي نباتات، گاهه يا ٻُوڙا هجن. عام طور تي گهاٽن ٻيلن ۽ گپراٺن علائقن ۾ ڪونه هوندو آهي. هيءَ بلا گرمين ۾ رات جو سرگرم هوندي آهي. برساتن جي مند ۾ وڻن تي چڙهي ويندو آهي ۽ ٻوڏن جي وهڪري ۾ لڙهڻ کان بچي ويندو آهي.

هيءَ جنس فيبروري مارچ ۾ جنسي ميلاپ ڪندي آهي، جون جولاءِ ۾ 8 کان 12 ٻچا ڏيندي آهي. ڪن علائقن ۾ هيءَ جنس آنا ڏيندي آهي. خوراڪ ۾ ڏيڏر، ڪِرڙيون، ۽ ڪوئا شامل اٿس.

طبيعت ۾ خارباز آهي. عام طور تي ٻه کپر هڪٻئي کي چڪ هڻي ماري وجهندا آهن. گرفت ۾ آيل کپر انگريزي عدد‘8’ يا ‘S’ جي شڪل ۾ ويهي رهندو آهي، ڪاوڙ ۾ ڦوڪون ڏيندو آهي. جسم کي وڪڙ ڏيئي ڇلرن کي زور سان رڳڙيندو آهي ڇلرن جي گاٺ سبب زوردار سرڙاهٽ پيدا ٿيندي آي. کپر اهڙي سرڙاهٽ دشمن کي ڊيڄارڻ لاءِ ڪندا آهن. رفتار ۾ سست آهي، انڪري ڀڄڻ بدران مقابلو ڪرڻ پسند ڪندو آهي ۽ مارجي ويندو آهي.

اتر آفريڪا کان عربستان، ايران، افغانستان، پاڪستان، هندستان ۽ سري لنڪا ۾ به ٿئي ٿو.