الطاف حسين جي مائٽن جو پراسرار قتل

11 ڊسمبر 1995ع
الطاف حسين جي مائٽن جو پراسرار قتل

معين قريشيءَ حڪومت کي چيو، ”بس هاڻي گهڻو ٿيو، ڪراچيءَ ۾ امن لاءِ هر صورت ۾ ڳالهيون ٿيڻ گهرجن!“ سندس لهجو ايئن هو ڄڻ حڪومت کي دڙڪو ڏئي رهيو هجي! ماڻهن هڪ ٻئي کان پڇيو ڇا ڪو لاتعلق ماڻهو ان لهجي ۾ وزيراعظم ۽ صدر پاڪستان سان ڳالهائي سگهجي ٿو؟ جواب ته ڪنهن وٽ به ڪو نه هو سواءِ انهن جي جيڪي سمجهن ٿا ته ڪنهن جي حيثيت ڪهڙي آهي. ”شاهوڪار“ جڏهن قرض جي اوڳاڙي لاءِ گروي رکيل گهر مان مالڪ مڪان کي ڪڍڻ ايندو آهي، تڏهن ايئن ئي مالڪي جتائيندو آهي! اهو ته ”وڏا“ شڪر ڪن جو قرض جو واپاري پنهنجي شرافت ۽ پروٽوڪال جي رک رکاءُ سبب وري به سندن ايوانن ۾ وڃي ساڻن ملاقات ڪري اچي ٿو، نه ته هو پاڻ ان پوزيشن ۾ آهي جو کين ان هوٽل تي اچي ملاقات ڪرڻ لاءِ چوي جنهن ۾ هو پاڻ ٽڪيل آهي.
معين قريشيءَ جو دڙڪو پنهنجي جاءِ تي، هيءَ صورتحال پنهنجي جاءِ تي آهي جو ايم ڪيو ايم جي چيف جو ڀاءُ ۽ ڀائيٽو پراسرار حالتن ۾ اغوا ٿي، تشدد ۾ مارجي وڃڻ ۽ سندن لاش ڪراچي جي گڏاپ واري علائقي مان ملن، جيڪو سنڌين جو علائقو آهي. ايئن ٿو لڳي ته پاڪستان کي هٿ وٺي هڪ اهڙو هنڌ آندو پيو وڃي جتي ڪو به لنگهه باقي نه بچي، سڀ گهٽيون ۽ گهٽ گيهڙ بند ٿي وڃن! معاشي ڏيوالو، سياسي ڏيوالو، اخلاقي ڏيوالو، مذهبي جنون، سڀئي پاڻ ۾ گڏجي پيا آهن ۽ هٿ هٿن ۾ ڏيئي ڪارن ڀوتن وانگر وحشي ناچ نچي رهيا آهن.!
ايم ڪيو ايم چيف الطاف حسين جو ڀاءُ ناصر حسين ۽ پوءِ سندس پٽ عارف حسين هڪٻئي جي پويان ٻن مختلف ڏينهن تي هڪجهڙين حالتن ۾ اغوا ٿيا ۽ سندن لاش ان وقت مليا جڏهن ايم ڪيو ايم پاران کليءَ طرح چيو ويو ته سندن اغوا، اغوا نه، رينجرز ۽ پوليس هٿان گرفتاريون هيون. هوڏانهن رينجرز ۽ پوليس صاف انڪار ڪيو آهي ته ڪو هنن مان ڪنهن الطاف حسين جي مائٽن کي گرفتار ڪيو. عقل، نه اها ڳالهه مڃڻ لاءِ تيار آهي ته الطاف حسين گروپ پنهنجن هٿن سان الطاف حسين جا ويجها عزيز ماريندو ۽ نه وري ذهن اها ڳالهه تسليم ڪري ٿو ته حڪومت الطاف حسين جي غير سياسي مائٽن کي پوليس ۽ رينجرز جي ورديءَ ۾ گرفتار ڪري، تشدد ۾ ماري ۽ پوءِ سندن لاش سنڌي علائقن ۾ ڦٽي ڪري ايندي ته جيئن وڳوڙ وڌي! ڪو به وڳوڙ ڪنهن حڪومت کي مضبوط نه، ڪمزور ڪندو آهي.
وڳوڙن جي سياست مخالف ڌر کي فائدو ڏيندي آهي ڇاڪاڻ ته حڪومت جي لڏڻ سان مخالف ڌر کي راڄ ملڻ جو امڪان وڌندو آهي. هيءَ ڪيڏي نه ڳوڙهي چالر آهي! خاص طور تي ان وقت جڏهن تازو ئي سنڌ جو وڏو وزير سيد عبدالله شاهه دهشتگردن هٿان بيدرديءَ سان قتل ٿيل پنهنجي ڀاءُ کي اباڻي قبرستان ۾ دفنائي چڪو آهي. اڃا ته عبدالله ساهه جا لڙڪ ۽ احسان علي ساهه جو رت به ڪو نه سڪو آهي جو ڪراچيءَ ۾ هيءُ ڪيس ٿي ويو آهي. گمنام قاتلن يقينن خون جو هي ناٽڪ سنڌ حڪومت جي ڳچيءَ ۾ وجهڻ جي ڪوشش ڪئي آهي ۽ اڻسڌيءَ طرح اهو چوڻ جي ڪوشش ڪئي آهي ته الطاف حسين جي ڪٽنب ۾ پهتل لاش حڪومت جو انتقام ٿي سگهن ٿا! عبدالله شاهه ته ان وقت به قوم کي ”ڏک برداشت ڪرڻ“ جي تلقين ڪئي هئي، جڏهن هو ڀاءُ جي تڏي تي ويٺو هو.
سنڌ جي مزاج ۾ جيڏي سهپ آهي، سيد عبدالله شاهه پنهنجي ڀاءُ جي قتل تي ان جو پورو پورو مظاهرو ڪيو پر ايم ڪيو ايم جو مزاج اسان جي آڏو آهي، جو الطاف حسين جي ڀاءُ جي قتل تي ڪراچيءَ جي زندگي کي ٽن ڏينهن تائين ڊانوا ڊول رکڻ جو اعلان ڪيو ويو! ڀاءُ ڪنهن جو به مري، جيڪڏهن بيگناهه آهي ته سڄي ساري گڏيل انسانذات جو ڀاءُ آهي. جيڪڏهن احسان علي شاهه ۽ ناصر حسين جي هٿان ڪنهن جي دل نه ڏکي آهي ۽ ڪنهن جو رت نه وهيو آهي ته پوءِ سندن موت تي ماڻهن ته ڇا فرشتا به ماتم ڪندا. ناصر حسين ۽ احسان علي شاهه ٻئي ڄڻا صرف ان ڪري قتل ٿيا آهن جو هو الطاف حسين ۽ سيد عبدالله شاهه جا ڀائر هئا. هنن کي ان ڪري قتل ڪيو ويو ته جيئن دهشتگردي جو پڙاڏو زوردار هجي، پري پري تائين ۽ دير تائين گونجي! يقينن دهشتگرد ان ڪوشش ۾ ڪامياب ويا آهن ۽ گڏوگڏ اها ڪوشش به ڪئي اٿائون ته دهشتگردي سماج ۾ رهندڙ ماڻهن جي وچ ۾ قومي، ذاتي ۽ جاني دشمنين جو روپ وٺڻ لڳي!
ڪراچيءَ جي صورتحال ان حد تائين گهڻ رخي خراب آهي، جو ان جو اندازو هڪدم ٿي ئي نٿو سگهي، هر واقعو هڪ مخصوص رخ کڻي سامهون اچي ٿو. اڄ ظاهري طرح الطاف حسين جي مائٽن جي خون جي سڌي ذميواري حڪومت تي وڌي ويندي ۽ ڪالهه احسان علي شاهه جو موت ۾ ايم ڪيو ايم جي پهاڙي گروپ جو هٿ ڏٺو ويو هو! هڪ راءِ اها به گردش ڪري ٿي ته الطاف حسين جي سياست ايڏي بي رحيم آهي جو هو پنهنجي سياسي فائدي لاءِ پنهنجي ڪٽنب کي به قربان ڪرائي سگهي ٿو. ڇا سياست ايڏي بي رحم ٿي سگهي ٿي؟ ايئن ڪيئن ٿو ٿي سگهي؟ دل اهڙي وحشت کي قبول نٿي ڪري پر جڏهن نظر دهليءَ جي اورنگزيب مغل تي پوي ٿي ته دل جو دليل به کٽي پوي ٿو.
جيڪڏهن، الطاف جي ڪٽنب سان پيش آيل هن خوني واقعي کي گهڙي کن لاءِ ”حڪومت جي انتقامي ڪارروائي“ قبول ڪجي ته ان سوال جو ڪهڙو جواب آهي ته لاش هرو ڀرو به گڏاپ ٿاڻي جي حدن ۾ ڇو اڇلايا ويا؟ اهي لاش چپ چپات ۾ ڪنهن نامعلوم هنڌ تي به پورجي پئي سگهيا يا کين سندن ئي علائقي ۾ ڦٽو به ڪري پئي سگهيا يا خود کين ساڳي طرح قتل ڪرڻ حڪومت جي ايجنسين لاءِ ڪهڙي ڏکي ڳالهه هئي جيئن احسان علي شاهه ۽ ٻيا بيشمار بيگناهه شهري قتل ٿيا آهن؟ رهي ڳالهه رينجرز ۽ پوليس جي وردين ۾ گرفتاريءَ جي ته هن کان اڳ ”اجتماعي قتلامن“ دوران موت کان بچي ويل خوش قسمت ماڻهو اها شادي ڏئي چڪا آهن ۽ دهشتگرد قاتل پوليس ۽ رينجرز جي وردين ۾ هئا! ان ريت الطاف ڪٽنب جو اهو دليل به اهميت وڃائي ويهي ٿو ته قتل جي پويان رينجرز ۽ پوليس موجود آهي. اصل ۾، هاڻي سچ ۽ ڪوڙ پاڻ ۾ ملي ايتري حد تائين هڪ ٿي ويا آهن جو انهن کي هڪ ٻئي کان جدا ڪري ئي نٿو سگهجي! انڪري حڪومت ۽ ايم ڪيو ايم جي دعوائن کي هڪ ڀيرو ٻيهر ڪنهن نئين زاويي سان به ڏسڻو پوندو!
حڪومت کي ايم ڪيو ايم ۾ ”را“ ڏسڻ ۾ اچي ٿي ۽ الطاف حسين جي مائٽن جي موت تي تبصري بنا محترمه غير ملڪي ايجنسين جي سرگرمين جو ڪراچيءَ ۾ ذڪر ثابت ڪري ٿي. ايم ڪيو ايم کي حڪومت جون ايجنسيون حرڪت ۾ نظر اچن ٿيون. صوبائي حڪومت جي وڏي وزير جو ڀاءُ پنهنجن دوستن سميت دهشت جو کاڄ ٿئي ٿو ۽ ڀائيٽو فرضي ”رينجرز ۽ پوليس“ (غالباً ورديءَ ۾)هٿان اغوا ٿي، تشدد کانپوءِ گولين ذريعي قتل ڪيا وڃن ٿا ۽ سندن لاش ”غير مهاجر“ علائقي ۾ اڇلائي، هٿ ڪيا وڃن ٿا. هيءُ ته ڪجهه اهڙو ئي ڊرامو به ٿي سگهي ٿو جهڙو اپکنڊ کي ٻه ڀاڱا ڪرڻ کان اڳ انگريزن جا ڇاڙتا رچائيندا هئا! ”ڳئون جو پڇ مندر ۾ ۽ سوئر جا ڪن مسيت ۾“ نه هندن اڇلايا نه مسلمانن. انهن جو جنم هندو يا مسلمان گهرن ۾ کڻي ٿيو هوندو پر انهن جو جسم ۽ روح انگريز جي داڻي پاڻيءَ تي پلجندو هو. اها ڳالهه حڪومت، ”مهاجرن“ جي ڳالهه ڪندڙ ايم ڪيو ايم ۽ سنڌين سميت انهن سڀني کي سمجهڻي پوندي جن جون زندگيون ڳئون