بنگله ديش ۾ سياسي بحران

بنگله ديش ۾ سياسي بحران

بنگلاديش جي فولادي خاتون مخالف ڌر جي اڳيان گوڏا کوڙيا يا هن سياسي بصيرت جو مظاهرو ڪيو؟ ٻنهي صورتن ۾ نتيجو ساڳيو نڪتو ۽ وزيراعظم خالده ضياءَ صدر کي پارليامينٽ ٽوڙڻ جي سفارش ڪري ڇڏي. ”بنگله بنڌو“ شيخ مجيب جنهن کي سندس قوم آزادي ماڻڻ کانپوءِ قتل ڪري ڇڏيو هو، جي ڌيءَ ۽ هاڻوڪي مخالف ڌر جي اڳواڻ حسينه واجد پارليامينٽ جي ٽٽڻ کي مخالف ڌر جي ڪاميابي قرار ڏئي ٿي. هوڏانهن وزيراعظم خالده ضيا بنگله ديش جي سياسي گهوٽالي کي منهن ڏيڻ لاءِ ملڪ جي سڀني پارٽين کي چونڊن ۾ حصو وٺي جمهوريت کي بچائڻ جي اپيل ڪري ٿي. پاڪستان جي مخالف ڌر جا اڳواڻ به ته اهو ئي مطالبو پيا ڪن ته ”پهرين اوندهه ٿئي پوءِ روشني ڪرڻ جي ڪوشش ڪبي!“ ڪو به سنجيدو سياسي مبصر ڪنهن به چونڊل ايوان کي وقت کان اڳ ڊاهڻ لاءِ ڪڏهن به جواز ڏيئي نه سگهندو. سمورا جواب سطحي هوندا.
ڳالهه رڳو بنگله ديش ۽ پاڪستان جي نه آهي، ٽين دنيا ۾ هڪ جنگ هلي رهي آهي. جنگ ڇا تي آهي؟ هڪ ڌر وارا جمهوري قدرن جي واڌاري سان عوامي زندگيءَ جو معيار بهتر ڏسڻ چاهين ٿا، شهري سهوليتون ۽ مستقبل جي خاطر چاهين ٿا پر بي ڌر وارا جمهوري قدرن جي واڌاري سان عوامي زندگيءَ جو معيار بهتر ڏسڻ چاهين ٿا، شهري سهوليتون ۽ مستقبل جي خاطري چاهين ٿا پر ٻي ڌر وارا ڪنهن نه ڪنهن مافيا جو حصو آهن، هو ملڪ جي هر جمهوري اداري ي قبضو ڪري مافيا جي ڪاروبار کي اڳي کان اڳرو ۽ ”قانون“ مطابق ڪرڻ گهرن ٿا. اکين اهڙيون ڪاميابيون ايشيا ۽ آفريڪا جي ملڪن ۾ جام ٿيون آهن. جمهوري ادارن تي قبضي لاءِ جنگ اصل ۾ عوام ۽ مافيا جي وچ ۾ ”ڪنٽرول روم“ تي قبضي جي جنگ آهي.
ايئن ڪو نه ٿو چئي سگهجي ته ڪا هڪ پارٽي مڪمل طور تي ساڌن جي پارٽي هوندي آهي يا ٻي پارٽي مڪمل طور تي مافيا گينگ هوندي آهي. اهي ٻنهي قدمن جا جزا هر هنڌ موجود هوندا آهن. اها ٻي ڳالهه آهي ته ڪٿي ڪهڙي شرح سان ۽ ڪٿي ڪهڙيءَ سان! پر اڪثر ايئن ئي هوندو آهي ته ”ذات وارو پنهنجي ذات وارن“ سان وهندو آهي.
خالده ضياءَ ۽ حسينه واجد جي سياسي ويڙهه کي وڏو عرصو گذري ويو آهي پر حسينا کي اها ڪرسي اڃا تائين ڪو نه ملي آهي، جيڪا ”باپو“ جي شهيد ٿيڻ ڪري عوام عام طور تي الاد کي ڏيندو آهي. خبر ناهي ته ڇو ۽ ڪيئن بنگله ديش جي شهيد ٿيل باباءِ قوم جي ڌيءَ کي اها پذيرائي نه ملي جيڪا اندرا گانڌي ۽ ذوالفقار علي ڀٽي جي اولاد ۽ مسٽر اڪينو جي زال کي ملي! شايد بنگله ديش جي آازادي واري مرحلي ۾ شيخ مجيب الرحمان کان ڪي ڪوتاهيون رهجي ويون هجن، جن کي بنگالي ماڻهن اڄ تائين معاف نه ڪيو آهي. ڪي بنگالي ته اڃا تائين شيخ مجيب کي اولهه پاڪستان جو ايجنٽ سمجهي ايئن چون ٿا ته هن کي ڦاسيءَ جي تختي تان لاهي ڍاڪا ان شرط تي موڪليو ويو هو ته هو اوڀر پاڪستان جي عليحدگي پسندن کي گڏيل پاڪستان ۾ رهڻ لاءِ راضي ڪندو.
اولهه پاڪستاني شيخ مجيب کي بنگله ديش جي ابي طور ڏسن ٿا پر هو اصل ۾ ڇا هو؟ شايد بنگالي عوام جو ڪو هڪ اهڙو لهجو هو جيڪو وقت سان رد ٿي يا بدلجي ويو.بنگله ديش هڪ ڀيرو ٻيهر نئين پارليامينٽ چونڊن طرف پيو وڃي ۽ اتي به لڳ ڀڳ اهڙي ئي سماجي بيهڪ، مذهبي رويا ۽ ڪرپشن موجود آهي جيتري پاڪستان ۾ آهي. بنگله ديش ۾ چونڊن جو عمل ۽ نتيجا پاڪستان لاءِ آئينو ثابت ٿي سگهن ٿا.