بِيبيءَ جي ڀِٽ

بِيبيءَ جي ڀِٽ

بارڻ جي وهڪري جي ڀر ۾ هڪ اتاهين جابلو قطار تي واقع هن هنڌ تان آمري واري ٺڪر جهڙو ٺڪراٺو ملي ٿو. ماڳ جي ڀر ۾ هڪ چشمو به هو.



سُڪ يا نئه سُڪڻ

ڪرچات کان ٿاڻو عارب خان ويندي نئه سُڪڻ جي ڀر ۾ هڪ ٽڪري آهي جنهن جي تر وٽ رستي جي وٽ سان هڪ ننڍي ڦِٽل وستيءَ جا نشان آهن جيڪا ڌاتو پاهڻي دور جي آهي. هتي پٿر جي پيڙهن وارين اڏاوتن جون باقيات، پٿر جا پتا ۽ ٺڪراٺو ملي ٿو.

ڦنگ

بارڻ جي اتر واري ڪنڌي4 تي ، ڪوهتراش کان اٽڪل 300 ميٽر اتر اتر اولهه ۾ موجود ماڳ تي پٿر جي پيڙهن سان ڀڳل ديوارن جا نشان آهن. پاسي ۾ کيرٿر تي گبر بند جا نشان به ڏسي سگهجن ٿا. هتان مليل ٺڪراٺي کي ڪوٽڏجيءَ واري ٺڪر سان ڀيٽي سگهجي ٿو. هن ماڳ جي اوسي پاسي آواره گردي ڪرڻ سان گبربندن آثار به ڏسي سگهجن ٿا.



پوکڻ ويجهو ماڳن وٽان واندڪائي ملندي ئي ڊرائيور گاڏي اسٽارٽ ڪرڻ ۾ دير نه لڳائي. کيس ڪرچات پهچي روزو ڇوڙڻ جي تڪڙ هئي.

بُک اسان کي به زوردار لڳي هئي جو ڪوهتراش بٺي تي کاڌل ماني سخت پورهئي ۾ ڪڏهوڪو هضم ٿي وئي هئي. اسان کي رات گذارڻ لاءِ به ڪنهن جاءِ جو بندوبست ڪرڻو هو.



ڪرچات بس اسٽاپ

جيپ ڪرچات بس اسٽاپ تي پهتي ته اهو روزو کولڻ جو وقت هو. ايوب ڊرائيور کجور جي ڳڙهي وات ۾ وجهي اتي ئي هڪ دڪيءَ تي نماز پڙهڻ بيهي رهيو. صديق هوٽل تي چانهه ۽ مانيءَ جو چوڻ هليو ويو. چانهه ته جام! پر هتي هوٽل تي مانيءَ جو انتظام ڪونه هو. ايوب ڪوهتراش واري گيهه ۽ کنڊ ۾ ٻڏل ماني سنڀالي کنئي هئي پر اها ڪافي نه هئي، چار ماڻهو ٻيا به هئا. نيٺ، هوٽل واري همراهه کي اسان مسافرن تي ڪهل اچي وئي. هن پنهنجي گهر ماڻهو موڪليو، جيڪو رڌل هو سو کڻائي آيو. ڪي مانيون، پٽاٽن جي ڀاڄي، بصر ۽ آچار جي ٿيلهي کائي پي خوش ٿي وياسين. واقعي! قرار اچي ويو. اصل ڪبيرداس جي ان دوهي تي عمل ٿيو ته:

روکا سوکا کائي ڪي، ٺنڊا پاني پيئو،

ديک پرائي چوپڙي، مت للچاءِ جيو.

ايوب ڍءُ ڪري اٿيو ته هاڻي کيس منزل کٽائڻ جو خفو لڳو. ڊيزل ڀرائي ٿاڻي عارب جو رخ ڪيوسين ڇاڪاڻ ته ٻيو ڪو چارو ڪونه هو. سومار ڪوٽار رات جي اونداهيءَ ۾ بارڻ جي ڪنڌيءَ سان يڪو رهنمائي ڪندو رهيو تان جو ٿاڻي عارب ويجهو هڪ هنڌ هڪ منهڙي ڏسي گاڏي جهلڻ لاءِ چيائين. منهه ۾ هڪ همراهه موجود هو.

”مهمان آهن، رات ترسندا!“ منهه تي ويٺل همراهه ٻه ٽي کٽون ڪڍي آسمان هيٺان وڇايون ۽ اسان لت کوڙي سمهي پياسون. ڀلا ٻيو ڪرڻو ئي ڇا هو! کلئي آسمان هيٺ سهڻا سهڻا تارا نهاريندي ننڊ کڻي وئي.

ڪلاڪ ڏيڍ مس گذريو هوندو ته ٿاڻي عارب جي برهماڻي ڪٽنب جو نوجوان (نالو ياد نه آهي) پاڻ اچي نڪتو. ننڊ مان اٿاري چيائين، ”هتي وري ڪيئن؟ هلي اوطاق تي آرام ڪنداسين، ڪچهري ڪبي، خدمت ڪبي!“ هُو اسان کي زوريءَ وٺي ويو.