0000-00-00
داخلا نمبر 1843
عنوان تعليمات اسلام
شاخ علامه علي خان ابڙو شخصيت، سيرت ۽ شاعري
پڙهيو ويو 8341
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
تعليمات اسلام
ديباچو
هن ننڍڙي ڪتاب کي تعليمات اسلام جو ديباچو سڏجي ته وڌيڪ شايان آهي. هن ۾ فقط اسلام جا بنيادي اصول بيان ڪيل آهن. تعليمات اسلام بابت انشاءِ الله تعاليٰ هي مسڪين ٻيو ننڍڙو ڪتاب لکندو.
هن ڪتاب جون خوبيون اهو شخص چڱيءَ طرح پروڙي سگهندو جنهن کي سنڌ جي مسلمانن جي اعتقادن ۽ عملن جي پوري خبر هوندي. سنڌ جي مسلمانن جي اها ئي حالت آهي، جيڪا مرحوم شمس العلماءَ مولانا الطاف حسين حالي پنهنجي زبردست نظم مسدس ۾ بيان ڪئي آهي. انهيءَ نظم هندستان ۾ صور اسرافيل جو ڪم ڏنو آهي. مسلمانن کي ننڊ مان اٿاري سجاڳ ڪيو آهي. اهو ڪتاب ڏيکاري ٿو ته اوائلي مسلمانن جي هلت چلت ۽ خيالات قرآن شريف ۽ حديث موافق هئا. مگر زماني جي گردش ڪري مسلمانن ۾ عيش پرستي غالب پئجي وئي، جنهن جو نتيجو اهو ٿيو جو جاهليت ۽ ٻيا سڀئي عيب نيم خواندنگي ۽ خود غرضي رفته رفته مسلمانن کي سچي دين کان غير واقف ڪري ڇڏيو. مولانا حالي ٿو فرمائي ته هاڻوڪا عالم سڌي ۽ سادي معنيٰ کي ڇڏي ڏنگا ڦڏا مطلب ٿا ڪڍن. اڪثر عالمن جو خيال آهي ته عقل ۽ شريعت هروڀرو موافق ناهن. حالانڪه قرآن شريف ۾ هر هڪ اعتقاد لاءِ دليل ۽ هر هڪ حڪم جا فائدا ٻڌايا ويا آهن. مرحوم مولانا شبلي نعماني، حضرت عمر رضي الله ۽ امام اعظم ابو حنيفه ؓ جي سوانح عمرين ۾ ڏيکاريو آهي ته هو ٻئي متبرڪ شخص عقل ۽ شريعت کي موافق سمجهندا هئا ۽ گهڻي قدر عقل کان ڪم وٺندا هئا. حديثن ۾ پڻ عقل ۽ سمجهه جي ضرورت سمجهائي ويئي آهي. اسان جيڪڏهن دماغ کولي قرآن شريف ۽ حديث پڙهي ڏسون ته هڪدم معلوم ٿي وڃي ته اسان جي ترقي، ديني خواه دنيوي جو بهترين وسيلو اسلام ئي آهي. جيڪڏهن اسين وري پورا مسلمان ٿيون ته هڪدم سڀني کان گوءِ کڻي وڃون.