2020-11-06
داخلا نمبر 1281
عنوان خواب ۽ خيال
شاخ بدر ابڙو
پڙهيو ويو 2191
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
ڪنهن واٽ تي تڏهن هلندين جڏهن تون پاڻ واٽ ٿيندين!
•
آئون تنهنجي زبان تي گهڙي گهڙي شڪايتي لفظ ٿو ڏسان، ”هي غلط آهي، هُو غلط آهي، هي ظلم آهي، هُو ظلم آهي!“ نيٺ، جڏهن توکي خبر پوندي ته هر شئ ڪيڏي نه مڪمل آهي، تڏهن تون آسمان ڏانهن ڪنڌ کڻي ڪونه سگهندين!
•
تون طنزيه انداز ۾ پڇي رهيو آهين ته، اڄ آئون ڪٿي پهتو آهيان! آئون ڪالهه ڪٿي هئس، ۽سڀاڻي ڪٿي هوندس؟
آئون پنهنجي وطن ۾ هئس، ۽ وطن موٽي ويندس. اڄ ته آئون تيرٿ ياترا تي آهيان. تيرٿ ڪٿي آهي؟ تنهنجو اهو سوال اهم آهي.
ڇا تون نٿو ڏسين ته هيءَ ڌرتي ڪائنات ۾ هڪ تيرٿ وانگر آهي. هتي الستي روح لهندا آهن، ڪي ياترا لاءِ ايندا آهن ته وري ڪي ڀٽڪندڙ مسافرن وانگر اچي نڪرندا آهن. انڪري ٿو چوانءِ ته پنهنجي ياترا جا رُڪن ٺيڪ طرح پورا ڪر، تيرٿ جو تقدس پائمال نه ڪر، ندين جو رخ نه موڙ، وڻ نه وڍ، ماڪوڙيءَ کي به نه مار جو ان سان تيرٿ جو تقدس ۽ سونهن پائمال ٿي ٿئي. پنهنجي نفس کان سواءِ هتي ٻيو ڪجهه به نه مار! وڃ، هن تيرٿ تي پري پري تائين وڃ ۽ ان تيرٿ جي جوڙ جوڙيندڙ جو عڪس ڏس، ڇاڪاڻ ته ’جوڙ‘ ئي ’جوڙيندڙ‘ جو ڏس پتوآهي.
هِتي، پير سنڀالي رک، جيئن ڪنهن مسجد ۾ هڪ در مان گِهڙي، سجدي ۾ وڃڻ کان سواءِ ٻئي در مان نڪري وڃڻ مسجد جي توهين آهي، تيئن هن تيرٿ تي اچي، ياترا جا رُڪن پورا نه ڪرڻ کان سواءِ موٽي وڃڻ، جنم وئرٿ ڪرڻ برابر اٿئي. اها هن تيرٿ جي توهين آهي، جي تون سمجهين!
•
گهڻو ڀؤنڪڻ سٺي ڪتي جي نشاني آهي، انڪري، اي فقير تو کي گهٽ ڳالهائڻ گهرجي! جيڪو ڪم جنهن جو آهي، سو ئي ڪري!
•
آئون ته ان کي ڳائيندس، جنهن ۾ جلوو ڏٺم. جتي جلوو آهي، اتي ئي منهنجو حج، زڪوات ۽ نماز آهي. جيڪا شئ تون ڪعبي ۾ ڳولين ٿو، ان جو چمڪاٽ ڪهڙي ماڳ تي ڪونه آهي؟؟
•
تون ڪٿي ٿو رهين؟
منهنجو گهر خوف ۽ اُميد جي وچ ۾ آهي، هتي ڏک جا بادل ضرور مِڙندا آهن، پر هتي وڏو سک اٿئي.
•
آئون ته اهڙي ننڊ ۾ هئس ڄڻ ڄائو ئي ڪونه هئس، ان گهري ننڊ مان مون کي ڪنهن جاڳايو؟ ڀٽائيءَ کي ته ’آهه‘ اٿاريو هو. مون کي شايد ڀٽائيءُ جي سُرندي جي رُون رُون اٿاريو هو. ڪيڏي نه دل سوز تپش آهي، ان ۾ ! ۽ هاڻي اهڙو پنڌ پئجي ويو آهي، جيڪو کٽي ئي نه ٿو.
•
راز ته سمنڊ جي تري ۾ آهن. جيستائين تون ٽُٻي نه هڻندين، موتي ڪيئن حاصل ڪندين؟ هي اصلي موتي آهن، تون انهن جو مُلهه ڪيئن ڄاڻيندين؟
•
عجب آهي جو پاڇن کي به گمان ٿيو آهي ته اهي ’اصل وجود‘ آهن. هائو سائين! ’نا وجود‘ کي اهو احساس ڏيڻ به ته ڏيڻهار جو ڪم آهي ته ’آئون وجود رکان ٿو‘. ها! پاڇو ته آهي، ۽ پاڇو به سوچي ٿو.
•
مون نه ٿي چاهيو ته منهنجو راز ڪنهن کي معلوم ٿئي، پر، عشق ڳالهه اگهاڙي ڪري ٿو وجهي. لوڪ اکيون پڙهڻ ۾ ڏاڍو ڀَـڙِ آهي. دل اونهو کوهه سهي، عشق جي چمڪ کي اکيون ڪيئن روڪي سگهنديون، جيڪي دل جو دروازو آهن.
•
پنهونءَ جي لڳندءِ ته ڀنڀور ۾ رهي ڪونه سگهندينءَ. تون جو ڀنڀور ۾ ويٺي آهين ۽ ساهيڙين سان پئي ڪُڏين، تنهن مان لڳي ٿو ته اڃا پنهونءَ تي نظر ڪونه پئي اٿئي.
•
اي دل! ڀنڀور ۾ ايئن رهه ڄڻ رات مسافر خاني ۾ لٿي آهين. ڀنڀور تنهنجي جنم ڀومي نه آهي. تون ته الائي ڪٿان لهرن ۾ لڙهندي هتي پهتي هئينءَ. درياهه جو پنڌ سمنڊ ڏانهن آهي، تون ڇو اڌ ۾ اٽڪي پئي آهين؟
•
وڏن فقيرن ۽ قلندرن جي خوشبوءِ گلاب، موتيي ۽ رات جي راڻيءَ وانگر چؤطرف هڳاءُ ڪري ٿي ... ۽ تون؟ پنهنجي حالت بٿر ۽ ڪول مير جهڙن هيڊن جهنگلي گلن جهڙي به ڪونه آهي، جيڪي صحرائن ۾ ئي بي نانءُ نشان ڪومائجي وڃن ٿا. بي بوءِ جو آهيون.
•
22 جولاءِ 2011
ڪنهن شاعر چيو، ”اها جواني، جواني نه آهي، جنهن جي ڪا ڪهاڻي نه آهي،“ شڪر آهي منهنجي به هڪ ڪهاڻي آهي، جيڪا ننڍپڻ کان شروع ٿي، جوانيءَ ۾ پروان چڙهي ۽ هاڻي جڏهن مٿي جا وار اڇا ٿي ويا آهن، تڏهن به چوٽَ تي آهي. اي سنڌ ! مون ڪڏهن به تنهنجي نالي سان ڪا دعويٰ نه ڪئي آهي پر مون کانپوءِ گواهي ڏجانءِ ته منهنجي عشق جي ڪهاڻي فقط تنهنجي چوڌاري گردش ڪندي رهي آهي. تون ئي منهنجو عشق رهي آهين. منهنجي عشق جي ڪهاڻيءَ تنهجي مِٽيءَ کانسواءِ ٻيو ڪجهه به نه آهي. تون ئي منهنجو سنڌو درياهه آهين، تون ئي قلندر ۽ ڀٽائي آهين. تون ئي منهنجي ٻولي آهين، تون ئي پرين آهين، تون ئي جنم داتا آهين ۽ تون ئي سچ جو ظهور آهين. جيڪي توسان عشق کي ڪفر ٿا سمجهن، انهن کي خبر ئي ناهي ته ڪفر ڇا آهي ۽ اهو به پتو ڪو نه اٿن ته سچ جون حدون ڪٿان شروع ٿي ڪٿي ختم ٿين ٿيون.
•
2 جولاءِ 2011
ڪبيرداس چيو هو ”سُورهيه کي سر نه هوندو آهي، ڏاتار وٽ ڌَنُ نه هوندو آهي، ڏاهي وٽ گِيان نه هوندو آهي ۽ سَتيءَ وٽ تَنُ نه هوندو آهي. هنن وٽ ته بس سُرت هوندي آهي.“ اي فقير! مون وٽ به ڪجهه نه آهي، بس هڪ خيال آهي، جيڪو مون کي ٻانهن کان جهلي ڪيڏانهن وٺي وڃي رهيو آهي. تمام تيزيءَ سان، الائي ڪيڏانهن!
•
اڙي يار! مون کي ڪٿي شهرن ۽ محفلن ۾ ٿو ڳولين؟ مون کي اتي ڳول جتي ڪو به نه هجي، جتي ٿوهر هجن، پٿر هجن.
شايد خواجا خضر وانگر سنڌوءَ جي ڪناري تي ڳولي لهين! متان ڪوئل جي ڪُوڪار ۾ ڳولي وٺين، متان نئه وِندر جي وڻڪار ۾ ڳولي سگهين. مون کي صحرا ۾ سڏي ڏس!
•
اڄ وڏو ٿَڪ ٿيو آهي، ڀانيان ٿو ته ماڻڪ جي ڪهاڻي پڙهي اٿم. ماڻهو ڇِپَ هيٺان ڦاٿل آهي ۽ پاڻ ڇڏائڻ لاءِ پيو پتوڙي. پر آئون هن ڇِپَ هيٺان ڦاٿل ڪو نه رهندس. آئون جلد ئي ان هيٺان نڪري ويندس. ڏسجو! ڪنهن پاڇولي وانگر نڪري، پوءِ پکيءَ وانگر اڏامي ويندس.
•
27 جُون، 2006
هن شهر ۾ طوطا رهندا آهن. اکيون مِچڪائي، ڪنڌ ڦيرائي ڇڏيندا آهن. هر ڪنهن کي پنهنجو چوڳوگهرجي، هر ڪنهن کي پنهنجو پيٽ پيارو آهي. چون ٿا ته اعراف ۾ به ائين ئي هوندو. ڪو به ڪنهن کي نه سڃاڻندو. ڇا هيءَ اعراف جي منزل آهي؟
•
تنهنجا گهاءَ به مهرباني آهن. جڏهن تون گهاءَ ڀرڻ لاءِ پَهو رکندو آهين ته اڳ کان وڌيڪ سگهارو