خواب ۽ خيال

r/>
•

هاڻي هلي پوڻ گهرجي. فقير! بي شمار تهمتون ڪمايون اٿئي. ان کان وڏو بار پنهنجي سر تي ڇا کڻندين؟ هيءَ ڌرتي، ڄڻڪ ڪائنات جي وچ تي رکيل ڪا اَڏِي آهي جنهن تي سڄي ڪائنات جي دل ڪُٺي وڃي ٿي. هاڻي ڪشڪول سان گڏ دل به ڀرجي وئي آهي. ڇو نه هاڻي هي سڄو پيار ورهائي ڇڏجي ۽ بيراڳڻ کڻي چپ چاپ لاهوت ڏانهن نڪري پئجي.




•

پيئڻو آهي ته پوءِ جهڙو زهر پيئڻ، تهڙو لُڙڪ پيئڻ!
۽ تهڙو عشق جي مئه پيئڻ ــ
پيئندين ته جيئندين، پيئڻ بنا ڪهڙو جيئڻ؟
ڏاڍو ڪو عجيب ماڻهو آهين جو تون عشق جي واٽ ۾ پير وجهڻ کانپوءِ پڇتائين پيو. هيءُ ڪهڙو عشق آهي جو تون پنهنجا لُڙڪ پيئڻ نٿو چاهين؟
تو لاءِ ”پيئڻ“ پاپ آهي، وڃ! وڃي اِن پاپ جو ڪفارو ادا ڪر جيترو پيتو اٿئي ... ۽ وري هن مئخاني جو رخ نه ڪجانءِ!




•

نه ڪو مون سان گڏ آيو آهي، نه ڪو مون سان گڏ ويندو!
نه وري آئون ڪنهن کي پاڻ سان گڏ کڻي سگهان ٿو ۽ نه وري ڪو مون کي پاڻ سان کڻي ويندو. هرڪو پنهنجن پيرن سان پنڌ ڪندو، هر ڪو پنهنجي وقت تي پنهنجي واٽ تي هلندو. هر ڪنهن جا پنهنجي وقت تي پنج ڪلياڻ ٿيندا.


•

ماڻهو نَرڳ ۽ سَرڳ ٿا پڇن. آئون ته پاڻ کان تَرڪ جي ڳالهه ٿو ڪريان! نَرڳ به تَرڪ ڪريو ته سَرڳ به، ڀڳوان توهان وٽ پاڻهي ايندو. ماڻهو منهنجي ڳالهه تي اعتبار نه ڪن، ۽ مون کي حيرت آهي ته هو مون تي ترس ٿا کائين ۽ سمجهن ٿا ته ڀڳوان نرڳ ۽ سرڳ جي در تي بيٺو آهي.


•

اُڃ اها آهي جا پِيئڻ سان وڌي! جيڪڏهن تون اُڃ لاهڻ لاءِ ٿو پِيئين ته پوءِ تنهنجي اُڃ ڪو نه لهندي. تون اڃ اوتِ ته اڃ لهي!


•

جيئن عام ماڻهو جوڳ تپسيا کانپوءِ شعلو ٿي ويندو آهي ۽ عام نه رهندو آهي، تيئن انگور کي شراب ٿيڻ لاءِ چِڪڻو پوندو آهي. جڏهن انگور چِڪندو تڏهن ئي ان ۾ ڪيف جي صلاحيت پيدا ٿيندي آهي. عام انگور ۾ ڪهڙو ڪيف؟ ڪيف ته انگوري شراب ۾ آهي.
ته پوءِ، اي حاڪم! تو شراب حرام ڇو ڪيو؟ شراب ڇاهي؟ انگور جو رسُ ئي ته آهي. اهو رسُ جنهن پاڻ چِڪايو آهي، جيئن ڪو جوڳي جوڳ ۽ تپسيا سان رچي راس ٿيو آهي.



ڪيڏي عجيب ڳالهه آهي جو جنهن نِرتڪيءَ جي پويان سڄو جَڳ آهي، اها تياڳ وٺي ٿي. پر جڏهن هُو مها جوڳي، ان نِرتڪيءَ جي سونهن ڄار ۾ ڦاٿو آهي ته اها هن کي به تياڳي ٿي! نِرتڪي فاتح ٿئي ٿي پنهنجي تپسيا ۾، ۽ مهاجوڳي هڪ ناڪام تپسوي ٿئي ٿو.
واهه سونهن تنهنجو ڪمال ! ۽ واهه ڙي عشق!
واهه چندر ليکا ۽ واهه ڙي ديش مـُک!



•
8.4.2000
صحرا ۾ هي هَڏ ڪنهنجا پيا رُلن؟ صحرا مان هي سَڏ ڪنهن جا پيا اچن؟ هي ته منهنجي ئي آواز جو پڙاڏو آهي. هي منهنجا ئي هڏ آهن شايد، جي چتا تي اڃا ٿا ٽڙڪن!

•

خبر ڪونه ٿي پوي ته رات باقي آهي، يا کُٽي وئي آهي. خبر ڪونه ٿي پوي ته ساز ڇا ٿو چوي. خبر ڪونه ٿي پوي ته من جي تار ڪٿي اٽڪي آهي؟ خبر ڪونه ٿي پوي ته سونهن جو ارادو ڇاهي؟ خبر ڪونه ٿي پوي ته جَلي چڪو آهيان ڪه جيئرو آهيان!
برف ۽ باهه جو پتو ڪو نه ٿو پوي! پنهنجي دل جو احوال ڇا ٻڌايان؟


منهنجي گهٽيءَ مان ننڊ جو لنگهه آهي ئي ڪونه. پر خواب ڏاڍا بيچين آهن، جي پيا در کڙڪائيندا آهن. هاڻي ته مان هر کڙڪي مان سمجهي ويندو آهيان ته در تي ڪهڙو خواب بيٺو آهي. پاڻ سڄي رات انهن خوابن جي تعبير ڳولڻ ۾ جاڳي ٿا گذاريون.


•

تو تي ڀڳوان راضي ٿئي ته ڇا گهرندين؟ شَڪتي، مُڪتي، ڀَڳتي يا شانتي؟ جيڪي وڻئه سو گُهر! آئون جيڪر ڀَڳتي گُهران جو ان ۾ ئي مُڪتي ۽ شانتي آهي. آئون شَڪتي کي ڇا ڪندس؟ مون کي ڪهڙو سامراج ٺاهڻو آهي! آئون پنهنجو پاڻ کي شانت ڪيان ته به وڏي فتح آهي.


•

”تون مون ۾ آهين، مان تو ۾ آهيان، آئون سڀني ۾ آهيان ۽ سڀ مون ۾ آهن.“ هي لفظ ڪنهن چيا؟ ”جڏهن ڪجهه به ڪونه هو، تڏهن آئون هئس ۽ جڏهن ڪجهه به ڪونه هوندو تڏهن به آئون هوندس ... آئون ئي هئس، آئون ئي آهيان، ۽ آئون ئي هوندس.“ ... ۽ هي لفظ ڪنهن چيا؟
آئون حيران هوندي به حيران نه آهيان ته هي لفظ قرآن شريف جي نازل ٿيڻ کان اڳ، گهڻو اڳ ڪرشن جي زباني چيا ويا، جيڪي ”گيتا“ ۾درج آهن.


•
08.08.2000
سچ آهي ته ڊگهي بيروزگاري ۽ گهر هستي وڏا امتحان آهن. اميد ۽ نراسائي مون تي ايئن طاري ٿين ٿيون، جيئن ڌرتيءَ تي رات ۽ ڏينهن. منهنجين اکين جا ڇِنڀر بادلن کي وسڻ کان جهلين ٿا، پر آسمان جي وشال ڍنڍ جا بند ڀڄن ٿا.
اي ازل کان ابد تائين قائم سگهه! منهنجي حوصلي کي داد ڏي! منهنجي جِگر جي طاقت ڏس! آئون رات ڏينهن پنهنجو پاڻ سان وڙهان ٿو. خبيث خيالن سان وڙهان ٿو. مون پنهنجي نفس کي ڏاڍا چهبڪ هنيا آهن. پر اندر جو وحشي پُر سُڪون نٿو ٿئي.
اي ازلي سگهه! منهنجي چهبڪ ۾ اثر وجهه ۽ وحشيءَ کي قابو ڪر! مون کي نراسائيءَ جي اونداهيءَ مان ڪڍ ۽ ان حقيقي روشنيءَ ۾ داخل ڪر، جيڪا تنهنجي وجود مان پکڙجي ٿي.


•

ڪائنات کي لاٽونءَ وانگر ڦيرائيندڙ سگهه کي ڪير سمجهي سگهيو آهي ۽ ڪير سمجهي سگهندو؟؟ اهو ئي صحرا ڪڏهن سزا ٿو محسوس ٿئي ته ڪڏهن انعام! اها ئي زندگي ڪڏهن دانُ ٿي لڳي ته ڪڏهن سَراپ! اهو ئي روح جيڪو هن جسم ۾ مست هو، هاڻي سنگهرون پاتل قيدي ٿو لڳي. آئون هن آکيري ۾ رهي به ڪونه ٿو سگهان ۽ هتان اڏامي به نٿو سگهان.


•

آئون ڄاڻان ٿو ته هي آکيرو منهنجي منزل نه آهي. منهنجي منزل سج جي ڪرڻن کان پري آهي. ڪنهن اهڙي هنڌ جتي اول کان سوجهرو آهي. مون کي هن منزل جا پُور پوندا آهن، مون سدره منتهيٰ ڏٺي آهي.
مون کي ڪهڙي طاقت جو سدره منتهيٰ کي ڏسي سگهان! اها مون کي ڏيکاري وئي آهي.


•

ڪائنات مون کي ڏِسي ٿي الائي ڪونه، آئون ته ڪائنات کي ڏسان ٿو. ڪائنات کي ڏسندي آئون ڄڻ ته پنهنجو پاڻ کي ڏسان ٿو، ڇاڪاڻ ته آئون به انهيءَ جو واريءَ جو ذري جهڙو حصو آهيان.
”شعور ڪُل“ پنهنجي شعور سان ڪائنات جي ذري ذري کي نوازيو آهي، جيڪو ڌرتيءَ کان پاتال ۽ پولار تائين هر هنڌ چري پري ٿو.



•

هر شئ سوچ ۽ سفر ۾ آهي. هر شئ ڪنهن کوج ۾ آهي. هر شئ عالم حيرت ۾ آهي ۽ هر شيءَ ڪنهن جي ذڪر ۽ سجدي ۾ آهي.

•

اي ڪائنات کي لاٽونءَ جيئن ڦيرائيندڙ سگهه!
اي شعور ڪُل!
منهنجي شوق ۽ علم ۾ اضافو ڪر، منهنجي رهنمائي ڪر، همٿ ۽ حوصلو ڏي.
مون کي تدبر ڪونه گهرجي، مون کي پنهنجي علم۽ سونهن جي طلسم ۾ وڪوڙي ڇڏ، منهنجي عشق ۾ مستي پيدا ٿئي ته چڱو!
مون کي عقل جي ڌٻڻ مان ڪڍ ۽ پنهنجن رازن تان پاڻ پڙدو هٽاءِ.