دهشتگردي ۽ سياستدانن جون خوش فهميون

28 آگسٽ 1995ع
دهشتگردي ۽ سياستدانن جون خوش فهميون

حڪومت اڃا تائين ان سوال جو جواب نه ڏنو آهي ته شهري ان مهل ڇا ڪن جڏهن ڪي وردي پوش دروازا کڙڪائي گهرن مان عام شهرين کي گرفتار ڪن؟ صدر پاڪستان واضح طور ٻڌائي چڪو هو ته دهشتگرد هاڻي ورديون پائي دهشتگردي ڪندا ۽ پوءِ ايئن ئي ٿيو. نه رڳو ٿيو پر ڪيئي ڀيرا نوٽ ڪيو ويو ته ايئن ٿيو آهي. جيڪڏهن مرندڙ ماڻهوءَ جو روح شاهدي ڏئي سگهي ها ته هن مهل تائين ملندڙ ٻورين ۾ بند لاشن جا روح شايد اهو ئي ٻڌائين ها ته کين وردي پوش دهشتگردن هٿان يا هتان گرفتار ڪيو ۽ پوءِ اکين تي پٽي ٻڌي فلاڻي هنڌ تشدد ڪري گولي هڻي ماري ڇڏيو ۽ پوءِ هن ريت لاش اڇلايو.
آڌي ويل، جڏهن ٿڪل ٽٽل انسان سڪون جي گهري ننڊ ڪرڻ جو هق استعمال ڪندا آهن، ان وقت وردي پوش دهشتگرد ڊيٿ آرمي بڻجي دروازو کڙڪائي اندر گهڙن ٿا ۽ ڪائنات اونداهي ڪري هليا وڃن ٿا. ڪالهه جڏهن سنڌي ماڻهن کي سندن گهرن مان دروازو کڙڪائي گرفتار ڪري ماريو ويو ته ان وقت ”وردي پوش دهشتگردن“ جو اطلاع هڪ چوڪيدار ڏٺو. اڄ موسيٰ ڪالونيءَ ۾ جڏهن اٺن لاشن هيٺان دٻجي ويل ٻه ڄڻا زندهه بچي ويا ته انهن شاهدي ڏني ته کين وردي پوشن يا ايجنسين جي نالي ۾ گرفتار ڪيو ويو هو. جيئن ته ڪو به روح شاهدي نه ڏيندو آهي، ان ڪري هنن بچي ويل خوش قسمت انسانن جي شاهديءَ تي سرڪار جي ننڊ ان سوال تي ڦٽي پوڻ گهرجي ته هاڻي ماڻهو پاڻ کي وردي پوش دهشتگردن کان ڪيئن بچائين؟ خدا ڄاڻي ته هن مهل تائين ڪيترا بيگناهه ماڻهو وردي پوشن کان دوکو کائي قبرستانن ۾ پورجي ويا آهن.
12 دهشتگرد ڪي رواجي لوفر ڪو نه هئا، هو پڪا نساني باز هئا، سندن هڪ گولي نه گٿي. هنن ٻه اڍائي ڪلاڪ علائقي ۾ اطمينان سان گرفتاريون ڪري، اغوا ڪيل ماڻهن کي هڪ ڪوارٽر ۾ جمع ڪيو، ڪلمو پڙهڻ لاءِ چيو ۽ گوليون وسائڻ شروع ڪيون. هنن وٽ ڪلاشنڪوفون ۽ ٽي ٽي پستول هئا ۽ پوءِ جڏهن هو ماڻهن کي ڦٿڪندو ڇڏي نڪري ويا ته بدقسمت ماڻهن جي اکين تي ٻڌل پٽيون ڦٿڪڻ دوران لهي اچي گلي ۾ پيون.
هي بي موت مئل ماڻهو مانسهره جا هئا ۽ ان سان گڏ ڪراچيءَ کان پنجاب ۽ سرحد پهتل لاشن جو تعداد 50 ٿي ويو آهي. ان کان اڳ بي موت ماريل ماڻهو گڏاپ، جيڪب آباد ۽ سنڌ جي ٻين ٻهراڙين جا هئا. ڪراچي تي حق جي ڳالهه ڪندڙ اهي شيطاني ذهن جن 50 سال اڳ هيءِ زمين خواب ۾ به ڪو نه ڏٺي هئي، اڄ ريموٽ ڪنٽرول تي انهن کان ڪراچي ڇڏائڻ جون هدايتون ڏيئي ۽ عمل ڪري رهيا آهن. جيڪي سنڌو ماٿريءَ جا تاريخي وارث آهن. دهشتگرد ڪالهه تائين لوڪل سياسي مارڪيٽ جي کپت لاءِ لاش ڪيرائيندا هئا ۽ هاڻي ملڪ جي ٻين حصن ڏانهن سپلاءِ شروع ڪئي اٿن.
حيرت ته انهن تي آهي، جيڪي اڃا تائين اهو سمجهن ٿا ته هيءَ محض پيپلز پارٽيءَ جي خلاف ايم ڪيو ايم جي جنگ آهي. هر اهو سياسي گروهه جيڪو سمجهي ٿو ته هيءَ مار ڌاڙ ايم ڪيو ايم ۽ حڪومت جي ٺاهه سان ختم ٿي ويندي، عجيب غلط فهميءَ ۾ ڦاٿل آهي فرض ڪريو ته حڪومت هٿيار ڦٽا ڪري ڇڏي ٿي ۽ ايم ڪيو ايم جا هڙئي مطالبا پورا ڪري ٿي، سواءِ ڪراچي صوبي جي، ته ڇا امن ٿي ويندو؟ هر گز هر گز نه، امن لفظ تڏهن ٿيندو جڏهن ڪراچي ”هٿيارن کان خالي خطو“ بڻبو. هٿيار هوندو ئي هلڻ لاءِ آهي، جيستائين موجود هوندو ان وقت تائين هلندو رهندو ۽ لاش ڪرندا رهندا. ٻئي پاسي اهو سمجهڻ ته ايم ڪيو ايم ڪراچي صوبي تان هٿ کڻي ويندي، اها به هڪ وڏي غلط فهمي آهي. هي مطالبو ڪو سال ڏيڍ اڳ ڪو نه ٿيو آهي. 1983ع ۾ جڏهن ايم آر ڊي تحريڪ هلي رهي هئي، تڏهن به ڪراچي صوبي جو مطالبو ڪيو ويو هو. ان کان به ڏهه سال اڳ جڏهن سنڌي ٻوليءَ کي سرڪاري درجو ڏيڻ جو قانون پاس ٿيو هو، تڏهن به ساڳي ٻولي ڳالهائي وئي هئي. ڪراچي ۾ ٽن سالن کان جاري دهشتگردي هاڻي تجويز ڪرڻ لڳي آهي ته هيءَ دهشتگردي ”خود بخود“ ۽ ”وقتي“ نه آهي ۽ نه وري اهو ته دهشتگرد ڳالهين ۾ سنجيده آهن، جڏهن سنجيدگي هوندي آهي تڏهن معاملا پاڻ حل ٿيڻ لڳندا اهن، جيڪڏهن نيت ئي نه هجي ته پوءِ ڳالهه کتندي ئي ناهي. هيءَ ته راند ئي ڪا ٻي آهي.
اها به اصولي ڳالهه آهي ته دهشتگردن سان ڪهڙيون ڳالهيون؟ پر ڳالهه جڏهن انساني زندگين تائين وڃي پهچي ته پوءِ انسانن کان مٿي زمين تي ڪا ٻي شئي ته ڪونهي! ڪڏهن ڪڏهن يرغمال ٿيل امن کي ڇڏائڻ لاءِ دهشتگردن سان ڳالهيون ڪرڻ ضروري به ٿي پونديون آهن. ڳالهيون ضرور هئڻ گهرجن، آخري دم تائين هلڻ گهرجن پر ڪراچي لاءِ ”هٿيارن کان آجو علائقو“ هجڻ جو سرٽيفڪيٽ جاري ٿيڻ تائين هٿياربندن سان ڪا به رعايت نه ٿيڻ گهرجي.
ميڊيا تان غلط پرچار سبب سڄو پاڪستان ايئن پيو سمجهي ته سنڌ جا جاگيردار ۽ سنڌو ديشي ”مهاجرن“ سان ظلم ڪري رهيا آهن. ان ڪري جڏهن دهشتگردن سنڌين جا لاش سنڌ جي ٻهراڙين ڏانهن موڪلڻ شروع ڪيا ته ان کي ”فطري رد عمل“ قرار ڏنو ويو ميان نواز شريف ايم ڪيو ايم جو ٻانهن ٻيلي ٿي بيهي رهيو، جماعت اسلامي اکيون پوري به ڇڏيون ۽ خان ولي خان تماشو ڏسندو رهيو. پيپلز پارٽيءَ جي دور ۾ پڪو قلعو آپريشن ٿيو ته ڪا ٻي غيبات ڌرتيءَ تي لهي آئي آهي ۽ اهو سڀ ڪجهه کڻي هلي وئي، جيڪو آپريشن دوران قلعي جي گهرن مان نڪتو هو.
هاڻي نواز شريف ۽ ولي خان ڇا ٿا چون جڏهن دهشتگردن ڪراچيءَ مان پنجاب ۽ سرحد لاءِ لاش موڪلڻ شروع ڪيا آهن؟ دهشتگرد ڪراچيءَ تي قبضي ۾ ٻيو ڪنهن کي به دعويدار ڏسڻ نٿا گهرن. ڪنهن کي به نه. سنڌي، پنجابي، بلوچ ۽ پشتون ته ڇڏيو، هو جماعت اسلامي، جميعت علماءِ اسلام ۽ جميعت علماءِ پاڪستان کي به فاصلي تي رکن ٿا. پوليس ۽ فوج جي دعويداريءَ کي ته اڳ ئي چئلينج ڪيو ويٺا آهن.
ميان نواز شريف ۽ ولي خان خبر ناهي ته ڪهڙي غلط فهميءَ ۾ آهن جو پيپلز پارٽيءَ جي دشمنيءَ ۾ سندن نظر ايتري خراب ٿي پئي آهي، جو جيڪي ڪجهه اکين آڏو آهي، کين اهو به نظر نٿو اچي. نواز شريف ۽ سندس پارٽيءَ وارا مڊ ٽرم چونڊن جو مطالبو ته ڪن ٿا پر اها ڳالهه پيپلز پارٽي، مسلم ليگ ۽ عوامي نيشنل پارٽيءَ سميت سڀني قوم پرست ۽ مذهبي جماعتن کي به سمجهڻ گهرجي ته ڪراچيءَ جي مسئلي جو حل نه مڊٽرم چونڊن ۾ آهي ۽ نه وري دهشتگردن کي مظلوم سڏڻ ۾ .
پيپلز پارٽيءَ کي مجبوري وچان ايم ڪيو ايم سان ڳالهيون ڪرڻيون پيون آهن ڇاڪاڻ جو حڪومت تي چئني پاسن کان دٻاءُ وڌو ويو آهي. حڪومت جي غلطي اها آهي ته ان نواز شريف ۽ سندس اتحادين سان ڪراچيءَ جي امن لاءِ سهڪار تي نه ڳالهايو آهي ۽ نواز شريف جي اٻهرائي اها آهي ته هن ڪراچيءَ جي امن لاءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪرڻ بدران دهشتگردن سان قربت وڌائڻ جي ڪوشش ڪئي آهي. اڃا به وقت نه ويو آهي. پيپلز پارٽيءَ کي مسلم ليگ، عوامي نيشنل پارٽي، سمورين مذهبي پارٽين ۽ سنڌ جي سمورين سياسي طاقتن کي دهشتگرديءَ خلاف هڪ پليٽ فارم تي آڻڻ گهرجي. هڪ ڀيرو ڪراچي هٿيارن کان آزاد علائقو بڻجي وڃي، ان کانپوءِ ڀلي ويهي مڊٽر�