Bootstrap Example
سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه : (ابڙو اڪيڊمي)

2020-06-18
داخلا نمبر 79
عنوان سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه
شاخ سنڌوءَ جو سفر
پڙهيو ويو 2117
داخلا جو حوالو:

هن داخلا لاءِ تاريخ جا حوالا موجود نه آهن

هن داخلا جون تصويرون نه مليون

سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه جا بنياد
سنڌوءَ جو سفر / بدر ابڙو / ابڙو اڪيڊمي Abro Academy / علمي ادبي پورهيو /

سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه - مان نڪتل ٻيون شاخون-

سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه


شاخ سنڌوءَ جو سفر
ٽوٽل صفحا1
موجودہ صفحو0
اڳلو صفحو-0-گذريل صفحو

سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه



مون کي ٻيڙيءَ واري قافلي جي ڳڻتي هئي ۽ سج لهڻ ۾ دير نه هئي.خوشحال ڳڙهه تي ٽپهريءَ کان بيهي بيهي عجيب بي چيني ٿي رهي هئي،”جيڪڏهن سج لهي وين ته واٽ ۾ ڪيئن ڪندا؟کين ڪو حادثو ته پيش نه آيو ؟وڌ ۾ وڌ اڌ ڪلاڪ ٻيو انتظار ڪبو ۽ پوءِ مقامي انتظاميه سان رابطي جي صورت ڪڍي ڪجهه ڪبو !“ مون دل ۾ فيصلو ڪيو ،”پر جيڪڏهن خدانخواسته ٿي چڪو ته پوءِ ...؟“ اهو اڌ ڪلاڪ تمام ڳرو هو.ان مهل مونکي پنهنجن ٻن نوجوان ساٿين انتخاب شاهه ۽ اشفاق جي بي پرواهي بنهه نه وڻي، جيڪي ريلوي پل تي وري وري مٿي کان هيٺ ۽ هيٺ کان مٿي لهي چڙهي رهيا هئا.

سامهون سنڌوءَ جو پاڻي هڪ وڪڙ کائي هلندو ٿي آيو ۽ سج لهي ويو.هاڻي روشني مهمان هئي ...اسان سڀني جون اکيون ان وڪڙ ۾ هيون جتان سنڌوءَ جو اڻکٽ پاڻي ڇلڪندو ٿي آيو.اوچتو ...انتخاب شاهه پل تان رڙ ڪئي،

“اچي ويا ....اچي ويا !” سامهون وڪڙ مان هڪ ڪارو ٽٻڪو نڪتو ۽ ٿوريءَ جهٽ کان پوءِ ٻيو.مون پنهنجي ننڍڙي دوربين اکين تي رکي. اهي ٽٻڪا ويجهو اچي ٻيڙيون بڻجي ويا.اسان جي پيٽ ۾ ساهه پيو. ٻيڙين ڪناري ڏانهن رخ ڪيو ۽ اسان ٽڪريءَ تان لهي هيٺنديءَ جي ڪناري ڏانهن ڊوڙياسين.

اڳين ٻيڙيءَ جي نڪ تي طوطي خان ائين ويٺو هو ڄڻ ڪنهن ننڍڙي فوجي جٿي جو سالار،ٽاهه کاڌل گهوڙي جي ڪنڌ تي چڙهيو ويٺو هجي! ٻيڙيون ڪناري لڳيون.ٻيڙياتا لٿا. سڀني جي چهري تي فاتحانه مرڪ سان گڏ ٿَڪ جا پاڇا هئا. پر ٿڪ ڀڃڻ جا ڏينهن لنگهي ويا هئا.

ٻيڙين تان مسافر لٿائي ڪونه هئا ته، طوطي خان رڙ ڪئي،”ٻيڙيون خالي ڪيو ۽ پاڻ سان سامان کڻي لهو!“ بي شڪ مهم جو ليڊر ڪليم لاشاري هو پر جڏهن ٻيڙين جو معاملو ٿي آيو ته ڪمان طوطي خان جي هٿ ۾ هلي ٿي وئي.برابر ڪنارو اچي ويو هو پر طوطي خان اڃا ٻيڙين جي چارج نه ڇڏي هئي.

”انجڻيون کوليو ۽ ٻيڙيون درياهه مان ڪڍي 15-20 فٽ مٿي ڪري بيهاريو!“ طوطي خان اڄوڪيون آخري هدايتون ڏنيون ۽ ٽيم جا سڀ ميمبر سندس حڪم موجب ڪمن ۾ جنبي ويا.جيڪڏهن ٻيڙيون پاڻيءَ ۾ هجن ها ته سڄي رات ڇولين تي پٿرن سان ٽڪرائجي تباهه ٿي وڃن ها.(اهڙي دورانديشي نه ڪرڻ سبب اسان جي هڪ ٻيڙي اڳتي هلي چشما بئراج جي ڪناري تي رات وچ ۾ پنچر ٿي پئي هئي.) ڪو به نوڪدار پٿر، ڪنڊو يا زوردار گهڪو ٽيوب ڦاڙڻ لاءِ ڪافي آهي. ٻيو خطرو اهو هو ته رات جو تربيلا جي ٽربائين مان ڇڏيل پاڻي سبب سنڌوءَ جي سطح ڪجهه فٽ چڙهي پئي سگهي.

هاڻي اسان جي آڏو ٽي سوال هئا. ڪئمپ ڪٿي هڻجي؟ مانيءَ جو ڇا ٿيندو؟ ۽ اڄوڪي اڀياس ۽ مشاهدن تي خيالن جي ڏي وٺلاءِ بيٺڪ!

”تنبو کوڙڻ جي ضرورت ناهي. مٿي ٽڪريءَ تي هڪ ريسٽ هائوس آهي.جاءِ ملي ته ٺيڪ، نهتڏهن به ورانڊن جي ڇت ڪم ايندي، فقط سليپنگ بيگس کڻو ۽ انهن ۾ گهڙي وڃو !“ ميجر اعظم کي خوشحال ڳڙهه جي ريسٽ هائوس بابت خبر هئي.

”۽ ماني؟“ هڪ نوجوان بک کان بيتاب ٿي پڇيو!

”اڄ پهرين منزل آهي توهان سڀني کي بگو تتر ۽ ڪجهه ٻيو طعامبه پيش ڪبو!“ ڪليم پنهنجي خاص انداز ۾ نوجوان جي پٺي ٺپري ۽ پوءِ ڊرائيورن کي سڏي ڪي هدايتون ڏنيون.

جيستائين ماني اچي، چانهه لاءِ چلهه ٻاري وئي. طوطي خان چانهه جو ڪم سنڀاليو ۽ نوجوان سندس مدد کي لڳي ويا. ڪريم ميمڻ ۽ محمد علي قادري ڪئمپ ۾ ٿوري چهل قدمي کانپوءِ چانهه جي چلهه ۾ اکيون وجهي ويهي رهيا. ٻنهي کي پنهنجين ڪئمرائن جي ڳڻتي هئي. سڄي واٽ ڇولين ۾ ڇلڪندا آيا هئا، ڪئمرائون پاڻيءَ کان ڪيئن بچيون هونديون. هاڻي اونداهي گهري ٿي چڪي هئي. ريسٽ هائوس جي کليل ورانڊي ۾ روشنيءَ جو انتظام هو. ڪريم ميمڻ مووي ڪئمرا جون ڊسچارج ٿيل بئٽريون چارج ڪرڻ لاءِ بجليءَ جي سوئچ بورڊ جو پاسو ورتو ۽ محمد علي ٽرانسپيرنسين ۽ ڪلر رولن جو رڪارڊ ٺاهڻ شروع ڪيو.

هاڻي مشاهدن تي خيالن جي ڏي وٺ جو وقت هو. هڪ ڪنڊ ۾ ڪليم، ميجر اعظم، انور، اشتياق انصاري ۽ مان ويٺاسون.

”سر! انڊس تي خوبصورت ڪتاب اچڻ گهرجي.“ ميجر اعظم پنهنجي حسرت جو اظهار ڪيو. پوءِ دير تائين ان رٿ تي رايا هلندا رهيا ... تان جو ماني اچي وئي. آڏو دال، ڀاڄي ۽ ٿڌا نان رکيا هئا.

”سر! هو توهان جو بگو تتر ڪٿي آهي؟“ ميجر اعظم، ڪليم کان پڇيو.

”سائين ڪونه آيو ڇا ...؟“ ڪليم ويجهو اچي مانيءَ جو معائنو ڪيو ۽ دال جي ديڳڙي جو ڍڪ لاهي ڏٺو، ”سائين حاضر آهي ...! بگو تتر توهان جي نظر ڪرم جو منتظر آهي ... توهان شوق سان نوش فرمايو!“ سڀني جي چهري تي مرڪ پکڙجي وئي. عوام دال تي ائين حملو ڪيو ۽ چپ چٽيا ڄڻ ته سچ پچ بگو تتر پنهنجي سڄي لذت ۽ خوشبوءَ سان رڌجي آيو هجي!




ٽوٽل صفحا1
موجودہ صفحو0
اڳيون صفحو-0-گذريل صفحو

سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه ھنن داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه
سنڌوءَ جو سفر - موضوع جون ٻيون داخلائون-
پبلشر پاران
ليکڪ پاران : سنڌوءَ جو سفر
سنڌوءَ جي زندگي ۽ موت جو سُوال
اسڪائي ليڪس جي نقش قدم تي
سنڌوءَ جي جاگرافيائي تاريخ
سنڌو ندي شروع ڪٿان ٿئي ٿي؟
سنڌو طاس
سنڌو طاس ٺاهه
رگ ويِد ۾ سنڌو
سنڌو مهم ۾ شرڪت
آديسي اڄ مر سڀان مرندو سڀڪو
ٽيڪسيلا
سڪندر اعظم
ڪئمپ ڏانهن
ڪابل نديءَ جي ڪنڌيءَ تي
گليشئر جي هاڃا
اٽڪ وٽ سنڌو
اٽڪ قلعو
اٽڪ پُل
نيرن نيڻن واري ۽ چانديءَ روپ مست
پوٺوهار
غازي گهڙيالا پروجيڪٽ
پاور ڪامپليڪس
پوٺو هار جا ڪجهه درويش
خوشحال ڳڙهه
سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه
جبلن ۾ ڦاٿل سنڌو
نوري پِير ۽ جوڳي
گهوڙا تڙپ
سوڪڙيان
طوطي خان کان انٽرويو
خوشحال ڳڙهه کان اڳتي
عزيز شڪاريءَ جي قبر
ست سهيليون
ٻيو وڏو وڪڙ
مکڊ شريف
سنڌوءَ ۾ سون
سوان ندي
ڪالاباغ ڏانهن
ڪالاباغ بند
ڪالاباغ بند- ڪجهه تفصيل
ڪالاباغ بند ٺاهڻ جا مقصد
فني جوڙجڪ
بند ڪيئن ٺهندو؟
جبلن جي صورتحال
پٺاڻن کي اعتراض جا سبب
ڪالاباغ شهر
جناح بئراج
ڪالاباغ کان چشمه تائين
ڪيل
دراوڙ
ڪيل بستيءَ کان اڳتي
بوٽ لاڪ
بلوٽ شريف
بلوٽ جي اصل ڪهاڻي
چشمه بئراج ۽ چشمه جهلم لنڪ ڪئنال
بئراج تي
ڪلور ڪوٽ
درياخان ڏانهن
دريا خان ۾
ديرو اسماعيل خان
آلودگي
طوطي خان سان ڪچهري
رحمان ٺيڙهي
رولاڪ افغان قبيلو
ڊي-آءِ خان شهر جو چڪر
ڪروڙ شريف ڏانهن
هڪ ڳوٺ-نوتڪ
ڪروڙ شريف
ليهّ پتڻ تي
نئون ڏينهن
تونسه بئراج
تونسه شريف پير پٺاڻ
بئراج ڏانهن واپسي
زندهه پير
ديري غازي خان ڏانهن
ديرو غازي خان شهر
تاريخ جاگرافي
موسم
قديم علاج
شهر جو ماضي
قديم مندر ۽ مسجدون
سياسي ڇڪتاڻ
نئون سج
ٻيڙي ناهي ته به پرواهه ناهي
ٻار لنگهيائون ٻاجهه سين
ڄام پور وٽ ٻيڙين جي پُل
ڄام پور
ڄام پور جي تاريخ
ڄام جادم جکرو
دلوراءِ جي ٺيڙهه
هرڻاڪس يا هَڙند؟
سنڌو ماٿريءَ ۾ ديوتائن سان جنگ
ورتر اَسر ۽ اِندر جي جنگ
ڪارو پاڻي
ڄام پور جي سياسي ۽ سماجي حالت
مولانا عبيدالله سنڌي رحه
گهاڙِي والا
مٺڻ ڪوٽ ڏانهن
ڌٻڻ ۾
پتڻ تي حال احوال
درگاهه بابا فريد
شهر مٺڻ ڪوٽ
عمرڪوٽ کان اوڀر ۾ هُن پار
ڪشمور
گرنٿ صاحب جو درشن
سک مت
گرونانڪ
گرونانڪ - هڪ فنڪار
گڊو بئراج
سنڌ جي گم ٿيل ندي
ستلج جو وهڪرو
سنڌوءَ جا قديم وهڪرا
گهاڙ
مهراڻ
وهڪرا ۽ انهن جا زمانا
سنڌوءَ جي لاهِي
درياهه ۽ زمين جي سطح
گڊو بئراج تي حادثو
ماڇڪو - سنڌ ۾ پنجاب جو ٻيٽ
ڪنڌڪوٽ ۾
ٽوڙي بنگلي ۾
دنيا جو ڊگهي ۾ ڊگهو ماڻهو
ماٿيلو
مومل ۽ ڀينرون
شڪارپور
عجيب اطلاع
سکر
عجيب ٽڪريون
لب مهراڻ تي آجيان
اسوريا جي راڻي
ڏهاڳڻ سهاڳڻ
اروڙ
ڪالڪان غار
اروڙ ۾ هڪ ٻي غار
نَينهن ٽڪر
سکر ۽ بکر جي تاريخ
خواجه خضر جو آستانو
ساڌ ٻيلو
سَتين جو آستان
روهڙي
وار مبارڪ
پتن جي ماڙي
معصوم شاهه جو منارو
آدم شاهه جو مقبرو
سکر پتڻ
مسجد منزل گاهه
لئنسڊائون پُل
ايوب پُل
سکر بئراج
ٽالپر
نوشهرو فيروز
ڪوٽ ڏيجي
مٿي جو سور لاهيندڙ پير - شادي شهيد
راڪاس جو روڻو
خيرپور ضلعي ۾ درگاهن پويان ڏندڪٿائون
ابراهيم اڌم جي ڏند ڪٿا
آستانو ابراهيم اڌم بلخي
هرڻيءَ جو کير
هنو
شيطان
خيرپور ضلعي ۾ موجود اولهه - اوڀر قبرون
ٻيا پير ۽ قبرون
سيد حسين شاهه بخاري
سيد ڇتن شاهه
لونگ فقير
پير مشائخ مهيسر يا مهيسر مشائخ
سلطان اڌم ڪٿا جو ٻيو حصو
خيرپور ۾ کجي
کجيءَ جو پرڏيهي واپار
فيصلي جي گهڙي
سکر کان لاڙڪاڻي ڏانهن
لاڙڪاڻي ۾
قُبو ڀانڊو ۽ ٿهيمن جا قُبا
شاهه بهارو
ميان الياس ۽ ميان شاهه علي (شاهل) ڪلهوڙي جا مقبرا
اڍاٽ، ڪانڌڙا، جهڪڙ ۽ خيرپور جُوسو
ڌاڙيلن جو خوني حملو
مُهين جو دڙو
مُهين جي دڙي وٽ سنڌو
مهين جي تباهي
ڌرتي ماتا
اينڪي ۽ نِن مهه جي ڪهاڻي
بهشت دلمون ڪيئن ٺهيو؟
مُهين جي دڙي بابت ڏند ڪٿائون
مُهين جي دڙي جا ڪنڀار
ويهڙ ڏانهن
مهاڻا درياهه تان لڏي ويا
ميان گاجي ديرو
وِيهڙ
اولهه وارا پراسرار جبل
لڪل خزاني جي واٽ
دانا ٽاورز
کيرٿر جو ن چوٽيون
مخدوم بلاول
درگاهه مخدوم بلاول
ميان يار محمد ڪلهوڙي جو مقبرو
آبپاشي لاءِ هٿرادو واهه
گاجي شاهه - قديم واهيون
ڪافر ڪوٽ
سڪندر جو پڙاڏو
سيوهڻ
مي رقصم قلندر شهباز
ڇُٽو اُمراڻي
بودلو بهار ۽ هُنود ڪاسائي
يڪ ٿنڀي
لال باغ
نه ملاح نه مڪڙي
کيرٿر ۽ ان جي ڀرپاسي ۾ گبر بند
نُڪو بٺي آثار
ڪائي ماٿري
جِنن جا گهر
نئگ ڏانهن
شاهه روهي
لنگم تي رت ڀيٽا
لکمير جي ماڙي
هتي نالو لکڻ سان بخار لهي ٿو
سنڌو کيرٿر ماٿري تهذيب
سيوهڻ کان اڳتي
لڪي
بهشت جي دري
تيرٿ ڌارا
بِزن جهڏو
آمري
سن
رني ڪوٽ
رني ڪوٽ بابت ڪجهه تجويزون
سنڌ: پنڊ پهڻن جي دنيا
سنڌ جا ٻيلا
هُڙيون
ڪچي جا ٻيلا
پڪي جا ٻيلا
وڏن ماڻهن سان سنڌوءَ جي جُٺ
حيدرآباد
حيدرآباد ۾ ٽالپرن جي دلچسپي
شهر جون چاڙهيون
قديم آثار
گنجو ڏونگر گام
سياسي ماضي
مرسون مرسون سنڌ نه ڏيسون
مياڻيءَ واري جنگ کانپوءِ
ڪوٽڙي
جِهرڪَ
ميل ـ101
ماجيران جي ماڙي
ڪينجهر
ڪينجهر لڳ ٻيا قديم آثار
هيم ڪوٽ
سونڊا
سونڊا پتڻ
کبڙ پاتڻيءَ جون خبرون
ميربحر ڪير آهن؟
جهنڊو پاتڻي
ٺٽو
دبگير مسجد
مسجد خضري
شاهجهاني مسجد
ٺٽي جا پراڻا پاڙا
سريچند درٻار - فقير جو ڳوٺ
مڪلي
قديم مسجد
پير پٺي ۽ شاهه ڏاتار جي ڪٿا
پير پٺو ماڳ
ٻيڙيءَ جي مرمت ٿي وئي
خدا آباد
ڪلان ڪوٽ
سنڌ ۾ تيل ۽ گئس
قديم غارون
سنياسيءَ جي غار
جَت ۽ وَڳ
اُڏيرو مندر
جنگي سرڏانهن
درياهه ۽ کاريون
جنگي سر پتڻ جي اهميت
مانگر مڇ يا ويسر
ڊيلٽا ۾ ڦيرڦار
ڪيٽي بندر
ڳاڙهن چانورن جي پوک
ٻيا فصل
شڪارين جون تياريون
گهاتو ڪيئن گهارين؟
پورٽ قاسم ڏانهن
تِمر جا ٻيلا
ڊيلٽا ۾ فطرت جي دهشتگردي
بئراجن جي تعمير کان اڳ
جاکي بندر
رتوڪوٽ
ملاڪي ڪوٽ
درياهه پير ماڳ
ٿنڀن واري مسجد
وڏا هڏا
گُجو
سنڌ ۾ قديم ترين لکت
ٿرون ٽڪري
هاليجي
پکين جا رستا
ڀنڀور
موکي متارا
اوچتو ڦاٽ
سمنڊ ۽ ويرون
مهم جي پڄاڻي
چوکنڊي
سانڊي تان جنگ
بلوچ ٽومبس
ملير ماٿري
ڪراچيءَ جا ڪجهه ٻيا آثار
ريڙهي مياڻ
کديجي
منگهو پير
مورڙيو مانگر مڇ
پڄاڻي
حوالا
بُلهو کوسو ۽ بُـلهي جي بُـٺي


.....سنڌوءَ جو سفر موضوع جون وڌيڪ داخلائون