سون پٽي، ڏڪار سبب خالي هڪ ڳوٺ

سون پٽي، ڏڪار سبب خالي هڪ ڳوٺ
جيپ هن وقت هڪ اهڙي جاءِ تان لنگهي رهي هئي جتي سون پٽي نالي هڪ ڳوٺ ۾ چڱا خاصا گهر هئا پر سڀ گهر خالي ٿي لڳا، اهي سڀ شايد ڏڪار ۽ بيروزگاريءَ سبب ڪنهن پاسي لڏي ويا هئا. سڄي ڳوٺ ۾ ڪا به پهر نظر نه آئي، باقي ڪنهن گهر ۾ ڪو ماڻهو موجود هجي ته ڀلي! ٻاهران ڪا شيءِ نظر نٿي آئي. ٻاڙڪيءَ وٽ بند ختم ٿيو. هتي خود هڪ ننڍڙي گوربندي آهي.
اوڀر پاسي لڪي سلسلو نظر اچي رهيو هو، پرئين پاسي ان جي وچ تي هڪ وادي آهي، جيئن بڊي ۽ لُنڊي جي وچ تي آهي. گاڏي جلد ئي چورڙو لانڍيءَ تان لنگهي جنهن کي هڪ ماڻهوءَ ’موگلو‘ تي چيو. نئين جي پرئين پاسي چورڙي جي لانڍي نظر ٿي آئي، اتي چورڙي ماڳ جا تاريخ کان آڳاٽا آثار آهن.
آڏو ڪارڙي رنگ جي ٽڪريءَ بيٺي هئي. ”اصل ڳاڙهو جبل چورڙي جو نشان آهي“ هڪ همراهه چيو.
”چورڙو ڇا آهي؟“ مون همراهه کان پڇيو.
”هن علائقي جو نالو آهي“
اها بلڪل ڪاري بٺي اوسي پاسي جي سڀني ٽڪرين کان رنگ روپ ۾ الڳ آهي، ڄڻ ته اوڙي پاڙي سان ڪو تعلق ئي نه هجيس يا ڪا ڌاري شئ اچي وچ ۾ پئي آهي يا ڄڻ ته ڪو ان کي باهه ڏيئي ويو آهي.
”هيٺيون حصو ته واقعي ڪجهه ائين آهي ڄڻ ڪنهن باهه ڏني هجي!“ بخاري صاحب چيو. ”الائي کنوڻ ڪري اٿس، الائي ڇا ٿيو آهي، فقط اها هڪ بٺي ڪاري آهي، اوسي پاسي ٻي ڪا به ٽڪري ڪاري نه آهي. چوڌاري اڇا پٽا اٿس. ٽڪري به ڪا خاص وڏي نه آهي ٻه ٽي ايڪڙ والاريندي هوندي!“ آئون پنهنجي من ۾ سوچي رهيو هئس
”هي بَوسي آ...“ هڪ همراهه چيو.
”بوسي ڇا آهي؟“ مون کانئس پڇيو.
”بوسي معنيٰ اهڙا پٽ جيڪي برسات تي آباد ٿين، هتي نه مشين آهي نه کوهه! ٻارهين مهيني برسات پوي ته آبادي ٿئي!“ جواب مليو.(ڊاڪٽر بلوچ پنهنجي جامع سنڌي لغات ۾ لکي ٿو، بوسِي: درياءَ جي سيلاب يا اٿل تي ٿيندڙ پوک جنهن کي فقط شروع ۾ پاڻي مليل هوندو آهي ۽ لُبڻ تائين وري پاڻي نه ملندو اٿس) ٿورو اڳتي هلياسون ته ڀوَسي اسڪول جي عمارت نظر آئي. ”ڀَوسي جي علائقي جو چڱو مڙس ’وڏو ماڻهو‘ اتي رهندو آهي.“ همراهه ٻڌايو. اتي ئي هڪ ٽڪريءَ تان هڪ وڻ ڪجهه جهڪي ايئن نهاري رهيو هو ڄڻ اسان کي سڃاڻڻ جي ڪوشش ڪندو هجي!
هتي ٻنڌڻيءَ واري نئه چورڙي مان اچي ٿي. هتي مايون چورڙي جي نئه جي پيٽ ۾ کوٽيل کوهه مان پاڻي اپائي رهيون هيون. اسان به پاڻي پيتو، تمام مٺو جر هو.