Bootstrap Example
سک مت : (ابڙو اڪيڊمي)

2020-06-20
داخلا نمبر 162
عنوان سک مت
شاخ سنڌوءَ جو سفر
پڙهيو ويو 2719
داخلا جو حوالو:

داخلا ۾ استعمال ٿيل تاريخون

1479.04.15-A.D

گرونانڪ جو جنم 15- اپريل 1469ع تي ٿيو. هن دور ۾ هيٺئن طبقي جا هندو طبقابراهمڻ بالادستي ۽ ريتن رسمن جي چيڀٽ ۾ نپوڙجي چڪا هئا، ٻئي طرف مسلمان حاڪمنپنهنجي مرضي ٿي هلائي، ان ڪري ماڻهو ٻِٽي تڪليف ۾ هئا. گرونانڪ جو پرچار سماجي اڻ برابرين خلاف هلچل ثابت ٿيو. سندس مرضي هئي ته ڪنهن ريت سڀ سوچون ”هڪ سچ“ تي متفق ٿين!


هن داخلا جون تصويرون نه مليون

سک مت جا بنياد
سنڌوءَ جو سفر / بدر ابڙو / ابڙو اڪيڊمي Abro Academy / علمي ادبي پورهيو /

سک مت - مان نڪتل ٻيون شاخون-

سک مت


شاخ سنڌوءَ جو سفر
ٽوٽل صفحا1
موجودہ صفحو0
اڳلو صفحو-0-گذريل صفحو

سک مت



”اي لوڪو! اجاين وهمن ۽ ڀرمن جي چڪر ۾ نه ڦاسو! هن لوڪ ۾ ڏنل جَلُ، اَن، ڪپڙا لٽا ۽ ٻيو سامان پَرَلوڪ واسي وڏڙن کي نٿا ملن پر هن لوڪ ۾ رهندڙ ٻانڀڻن کي ڪم اچن ٿا. ڪن چالاڪ ماڻهن پنهنجي سهولت لاءِ جيڪي ريتون رسمون چالو ڪيون آهن انهن جي ڄار ۾ نه ڦاسو! هر هڪ جِيو کي پنهنجن عملن موجب ڦل ڀوڳڻو پوندو، ان ڦل کي جل اَنجلي (دعا پڙهيل يا مقدس پاڻي) ڏيئي يا ٻانڀڻن کي مٺايون کارائي بدلائي نه ٿو سگهجي. توهان جا وڏا پنهنجن عملن جو ڦل وٺندا، هاڻي توهان به سٺا عمل ڪري پنهنجو مستقبل ٺاهيو ۽ انڌا عقيدا ڇڏيو!“ اها آهي هڪ مختصر تقرير جيڪا گرونانڪ هردوار ۾ ڪئي. سندس تقرير چِٽيءَ طرح انهن رسمن کي رد ڪري ٿي جيڪي پروهت طبقي شروع ڪرايون.

حقيقت به اها آهي ته هندستان ۾ پنڊتن ۽ ٻين پروهتن انسانن کي نپوڙي ڇڏيو هو. 3- جنوري 1977ع واري ڏينهن تي ”انڊين ايڪسپريس“ اخبار ڌرم جي نالي تي ڦرلٽ جا ڇرڪائيندڙ انگ اکر ڏنا آهن. اخبار موجب مدراس جي هڪ مندر ۾ ايڪاديئيءَ جي دوران ويهن ڪلاڪن ۾ مندر کي ساڍا پنج لک رپيا مليا. اندر وڃڻ لاءِ رکيل ٽڪيٽن مان ڏيڍ لک رپيا آمدني ٿي. پوڻا ٽي لک رپيا نذرانو پيو. ڏيڍ لک رپين کان مٿي رقم جو کاڌو خوراڪ مليو. چاليهه هزار ياترين مان ڏهن هزارن مٿو ڪوڙايو. ڪوڙيل وار هڪ ڪارخاني کي وڪيا ويا جنهن ۾ wigs ٺهنديون آهن.

هندومت، جين ۽ ٻڌمت جوڳين ڀڪشوئن، وئراڳين ۽ سنياسين جا لشڪر پيدا ڪري ڇڏيا هئا. انهن طبقن لاءِ پِنِي کائڻ ڌرم هو. گرونانڪ اِن پِن جي مخالفت ڪئي.

”ڪِرت ڪرو، نام جپو اور ونڊ چڪو“ يعني، محنت ڪيو، نام جپيو ۽ ونڊي ورهائي کائو. گروءَ پاڻ به نوڪري ڪئي جنڊ پيٺو، بار کنيا ۽ ڪشالا ڪڍيا.

گرونانڪ جو جنم 15- اپريل 1469ع تي ٿيو. هن دور ۾ هيٺئن طبقي جا هندو طبقابراهمڻ بالادستي ۽ ريتن رسمن جي چيڀٽ ۾ نپوڙجي چڪا هئا، ٻئي طرف مسلمان حاڪمنپنهنجي مرضي ٿي هلائي، ان ڪري ماڻهو ٻِٽي تڪليف ۾ هئا. گرونانڪ جو پرچار سماجي اڻ برابرين خلاف هلچل ثابت ٿيو. سندس مرضي هئي ته ڪنهن ريت سڀ سوچون ”هڪ سچ“ تي متفق ٿين!

”آد سچ، جڳاد سچ، هئه ڀي سچ، نانڪ هو سي ڀي سچ“

گرونانڪ پنهنجي هلچل ۾ ڪيترو ڪامياب ٿي سگهيو؟ اها جدا ڳالهه آهي البت سندس فلسفو وقت جي گهرج آهر هو. هن وڏي دنيا ۾ سفر ڪيا ۽ پنهنجي فلسفي جو پرچار ڪيو پر سندس پرچار پنجاب کان ٻاهر ان ڪري پکڙجي نه سگهي جو گرنٿ فقط پنجابيءَ ۾ هو.

جيتوڻيڪ گرونانڪ صاحب پاڻ سوچ ويچار ۽ ميٺ محبت وارو فلسفو ڏنو پر اڳتي هلي سک مت جنگي طبيعت اختيار ڪري ويو. اهو ان ڪري نه ٿيو ته ڪو سکن ۾ پرايا علائقا ڦٻائڻ جي نيت پيدا ٿي پر ان ڪري ته هندو مت واري بناوتي اهنسا ۽ طبقاتي سرشتي اڪثريت کي ان قابل نه ڇڏيو هو ته اها پنهنجو دفاع ڪري سگهي. ڏهين نانڪ گرو گوبند سنگهه، سِک فلسفي جي بچاءَ لاءِ سِکن کي نئين رخ تي آڻي بيهاريو ۽ لوڪ رام ڏوڏيجا جي لفظن ۾ کين ”جهرڪيءَ مان شڪاري باز بڻايو“ اهڙي طرح سک بدلجي ويڙهاڪ نسل ٿي پيا.




ٽوٽل صفحا1
موجودہ صفحو0
اڳيون صفحو-0-گذريل صفحو

سک مت ھنن داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
ڍڳـو
سنڌوءَ جو سفر - موضوع جون ٻيون داخلائون-
پبلشر پاران
ليکڪ پاران : سنڌوءَ جو سفر
سنڌوءَ جي زندگي ۽ موت جو سُوال
اسڪائي ليڪس جي نقش قدم تي
سنڌوءَ جي جاگرافيائي تاريخ
سنڌو ندي شروع ڪٿان ٿئي ٿي؟
سنڌو طاس
سنڌو طاس ٺاهه
رگ ويِد ۾ سنڌو
سنڌو مهم ۾ شرڪت
آديسي اڄ مر سڀان مرندو سڀڪو
ٽيڪسيلا
سڪندر اعظم
ڪئمپ ڏانهن
ڪابل نديءَ جي ڪنڌيءَ تي
گليشئر جي هاڃا
اٽڪ وٽ سنڌو
اٽڪ قلعو
اٽڪ پُل
نيرن نيڻن واري ۽ چانديءَ روپ مست
پوٺوهار
غازي گهڙيالا پروجيڪٽ
پاور ڪامپليڪس
پوٺو هار جا ڪجهه درويش
خوشحال ڳڙهه
سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه
جبلن ۾ ڦاٿل سنڌو
نوري پِير ۽ جوڳي
گهوڙا تڙپ
سوڪڙيان
طوطي خان کان انٽرويو
خوشحال ڳڙهه کان اڳتي
عزيز شڪاريءَ جي قبر
ست سهيليون
ٻيو وڏو وڪڙ
مکڊ شريف
سنڌوءَ ۾ سون
سوان ندي
ڪالاباغ ڏانهن
ڪالاباغ بند
ڪالاباغ بند- ڪجهه تفصيل
ڪالاباغ بند ٺاهڻ جا مقصد
فني جوڙجڪ
بند ڪيئن ٺهندو؟
جبلن جي صورتحال
پٺاڻن کي اعتراض جا سبب
ڪالاباغ شهر
جناح بئراج
ڪالاباغ کان چشمه تائين
ڪيل
دراوڙ
ڪيل بستيءَ کان اڳتي
بوٽ لاڪ
بلوٽ شريف
بلوٽ جي اصل ڪهاڻي
چشمه بئراج ۽ چشمه جهلم لنڪ ڪئنال
بئراج تي
ڪلور ڪوٽ
درياخان ڏانهن
دريا خان ۾
ديرو اسماعيل خان
آلودگي
طوطي خان سان ڪچهري
رحمان ٺيڙهي
رولاڪ افغان قبيلو
ڊي-آءِ خان شهر جو چڪر
ڪروڙ شريف ڏانهن
هڪ ڳوٺ-نوتڪ
ڪروڙ شريف
ليهّ پتڻ تي
نئون ڏينهن
تونسه بئراج
تونسه شريف پير پٺاڻ
بئراج ڏانهن واپسي
زندهه پير
ديري غازي خان ڏانهن
ديرو غازي خان شهر
تاريخ جاگرافي
موسم
قديم علاج
شهر جو ماضي
قديم مندر ۽ مسجدون
سياسي ڇڪتاڻ
نئون سج
ٻيڙي ناهي ته به پرواهه ناهي
ٻار لنگهيائون ٻاجهه سين
ڄام پور وٽ ٻيڙين جي پُل
ڄام پور
ڄام پور جي تاريخ
ڄام جادم جکرو
دلوراءِ جي ٺيڙهه
هرڻاڪس يا هَڙند؟
سنڌو ماٿريءَ ۾ ديوتائن سان جنگ
ورتر اَسر ۽ اِندر جي جنگ
ڪارو پاڻي
ڄام پور جي سياسي ۽ سماجي حالت
مولانا عبيدالله سنڌي رحه
گهاڙِي والا
مٺڻ ڪوٽ ڏانهن
ڌٻڻ ۾
پتڻ تي حال احوال
درگاهه بابا فريد
شهر مٺڻ ڪوٽ
عمرڪوٽ کان اوڀر ۾ هُن پار
ڪشمور
گرنٿ صاحب جو درشن
سک مت
گرونانڪ
گرونانڪ - هڪ فنڪار
گڊو بئراج
سنڌ جي گم ٿيل ندي
ستلج جو وهڪرو
سنڌوءَ جا قديم وهڪرا
گهاڙ
مهراڻ
وهڪرا ۽ انهن جا زمانا
سنڌوءَ جي لاهِي
درياهه ۽ زمين جي سطح
گڊو بئراج تي حادثو
ماڇڪو - سنڌ ۾ پنجاب جو ٻيٽ
ڪنڌڪوٽ ۾
ٽوڙي بنگلي ۾
دنيا جو ڊگهي ۾ ڊگهو ماڻهو
ماٿيلو
مومل ۽ ڀينرون
شڪارپور
عجيب اطلاع
سکر
عجيب ٽڪريون
لب مهراڻ تي آجيان
اسوريا جي راڻي
ڏهاڳڻ سهاڳڻ
اروڙ
ڪالڪان غار
اروڙ ۾ هڪ ٻي غار
نَينهن ٽڪر
سکر ۽ بکر جي تاريخ
خواجه خضر جو آستانو
ساڌ ٻيلو
سَتين جو آستان
روهڙي
وار مبارڪ
پتن جي ماڙي
معصوم شاهه جو منارو
آدم شاهه جو مقبرو
سکر پتڻ
مسجد منزل گاهه
لئنسڊائون پُل
ايوب پُل
سکر بئراج
ٽالپر
نوشهرو فيروز
ڪوٽ ڏيجي
مٿي جو سور لاهيندڙ پير - شادي شهيد
راڪاس جو روڻو
خيرپور ضلعي ۾ درگاهن پويان ڏندڪٿائون
ابراهيم اڌم جي ڏند ڪٿا
آستانو ابراهيم اڌم بلخي
هرڻيءَ جو کير
هنو
شيطان
خيرپور ضلعي ۾ موجود اولهه - اوڀر قبرون
ٻيا پير ۽ قبرون
سيد حسين شاهه بخاري
سيد ڇتن شاهه
لونگ فقير
پير مشائخ مهيسر يا مهيسر مشائخ
سلطان اڌم ڪٿا جو ٻيو حصو
خيرپور ۾ کجي
کجيءَ جو پرڏيهي واپار
فيصلي جي گهڙي
سکر کان لاڙڪاڻي ڏانهن
لاڙڪاڻي ۾
قُبو ڀانڊو ۽ ٿهيمن جا قُبا
شاهه بهارو
ميان الياس ۽ ميان شاهه علي (شاهل) ڪلهوڙي جا مقبرا
اڍاٽ، ڪانڌڙا، جهڪڙ ۽ خيرپور جُوسو
ڌاڙيلن جو خوني حملو
مُهين جو دڙو
مُهين جي دڙي وٽ سنڌو
مهين جي تباهي
ڌرتي ماتا
اينڪي ۽ نِن مهه جي ڪهاڻي
بهشت دلمون ڪيئن ٺهيو؟
مُهين جي دڙي بابت ڏند ڪٿائون
مُهين جي دڙي جا ڪنڀار
ويهڙ ڏانهن
مهاڻا درياهه تان لڏي ويا
ميان گاجي ديرو
وِيهڙ
اولهه وارا پراسرار جبل
لڪل خزاني جي واٽ
دانا ٽاورز
کيرٿر جو ن چوٽيون
مخدوم بلاول
درگاهه مخدوم بلاول
ميان يار محمد ڪلهوڙي جو مقبرو
آبپاشي لاءِ هٿرادو واهه
گاجي شاهه - قديم واهيون
ڪافر ڪوٽ
سڪندر جو پڙاڏو
سيوهڻ
مي رقصم قلندر شهباز
ڇُٽو اُمراڻي
بودلو بهار ۽ هُنود ڪاسائي
يڪ ٿنڀي
لال باغ
نه ملاح نه مڪڙي
کيرٿر ۽ ان جي ڀرپاسي ۾ گبر بند
نُڪو بٺي آثار
ڪائي ماٿري
جِنن جا گهر
نئگ ڏانهن
شاهه روهي
لنگم تي رت ڀيٽا
لکمير جي ماڙي
هتي نالو لکڻ سان بخار لهي ٿو
سنڌو کيرٿر ماٿري تهذيب
سيوهڻ کان اڳتي
لڪي
بهشت جي دري
تيرٿ ڌارا
بِزن جهڏو
آمري
سن
رني ڪوٽ
رني ڪوٽ بابت ڪجهه تجويزون
سنڌ: پنڊ پهڻن جي دنيا
سنڌ جا ٻيلا
هُڙيون
ڪچي جا ٻيلا
پڪي جا ٻيلا
وڏن ماڻهن سان سنڌوءَ جي جُٺ
حيدرآباد
حيدرآباد ۾ ٽالپرن جي دلچسپي
شهر جون چاڙهيون
قديم آثار
گنجو ڏونگر گام
سياسي ماضي
مرسون مرسون سنڌ نه ڏيسون
مياڻيءَ واري جنگ کانپوءِ
ڪوٽڙي
جِهرڪَ
ميل ـ101
ماجيران جي ماڙي
ڪينجهر
ڪينجهر لڳ ٻيا قديم آثار
هيم ڪوٽ
سونڊا
سونڊا پتڻ
کبڙ پاتڻيءَ جون خبرون
ميربحر ڪير آهن؟
جهنڊو پاتڻي
ٺٽو
دبگير مسجد
مسجد خضري
شاهجهاني مسجد
ٺٽي جا پراڻا پاڙا
سريچند درٻار - فقير جو ڳوٺ
مڪلي
قديم مسجد
پير پٺي ۽ شاهه ڏاتار جي ڪٿا
پير پٺو ماڳ
ٻيڙيءَ جي مرمت ٿي وئي
خدا آباد
ڪلان ڪوٽ
سنڌ ۾ تيل ۽ گئس
قديم غارون
سنياسيءَ جي غار
جَت ۽ وَڳ
اُڏيرو مندر
جنگي سرڏانهن
درياهه ۽ کاريون
جنگي سر پتڻ جي اهميت
مانگر مڇ يا ويسر
ڊيلٽا ۾ ڦيرڦار
ڪيٽي بندر
ڳاڙهن چانورن جي پوک
ٻيا فصل
شڪارين جون تياريون
گهاتو ڪيئن گهارين؟
پورٽ قاسم ڏانهن
تِمر جا ٻيلا
ڊيلٽا ۾ فطرت جي دهشتگردي
بئراجن جي تعمير کان اڳ
جاکي بندر
رتوڪوٽ
ملاڪي ڪوٽ
درياهه پير ماڳ
ٿنڀن واري مسجد
وڏا هڏا
گُجو
سنڌ ۾ قديم ترين لکت
ٿرون ٽڪري
هاليجي
پکين جا رستا
ڀنڀور
موکي متارا
اوچتو ڦاٽ
سمنڊ ۽ ويرون
مهم جي پڄاڻي
چوکنڊي
سانڊي تان جنگ
بلوچ ٽومبس
ملير ماٿري
ڪراچيءَ جا ڪجهه ٻيا آثار
ريڙهي مياڻ
کديجي
منگهو پير
مورڙيو مانگر مڇ
پڄاڻي
حوالا
بُلهو کوسو ۽ بُـلهي جي بُـٺي


.....سنڌوءَ جو سفر موضوع جون وڌيڪ داخلائون