2020-06-19
داخلا نمبر 134
عنوان شهر جو ماضي
شاخ سنڌوءَ جو سفر
پڙهيو ويو 1889
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
شهر جو ماضي
جتي اڄ ڪلهه شهر آهي، ڪنهن وقت ۾ اتان درياهه لنگهندو هو. جڏهن زمين ظاهر ٿي تڏهن (1698ع) غازي خان مِروڙاڻي Mirorani (بلوچ) جنهن جو پيشو مال پالڻ هو، هتي اچي ديرو ڄمايو ڇو ته هتي گاهه سٺو ٿيندو هو. اها اڄ کان اٽڪل ٽي سؤ سال اڳ جي ڳالهه آهي. هيءُ شايد اهو دور آهي جڏهن لاڏائو لوڪ هوريان هوريان ۽ وڏي تعداد ۾ سنڌوءَ جي ڪنڌيءَ تي ڳوٺ ٻڌڻ لڳا هئا: هوريان هوريان ٻيا لوڪ به وهندا ويا ۽ ڳوٺ وڏو ٿيندو ويو. ايستائين جو مغلن ۽ بهال خان جي عملداريءَ وقت ڪجهه سختين سبب شهر جي ترقي بيهجي وئي ۽ پوئتي پير ڪيائين. ان کانپوءِ وري اڳتي وڌيو، رونق وڌڻ لڳي ۽ پڪيون عمارتيون ٺهيون. هتي هڪ قلعو به ٺهيو جنهن الهندي حصي ۾ هڪ ڪشادي بازار، ڏکڻ ۾ جايون ۽ اتر ۾ جاين سان گڏ ٿاڻو ٺهيو. قلعي ۾ وڏن ماڻهن جا گهر هئا، شهر جي رٿابنديءَ ۾ ڪئپٽن سنڊيمن جو به حصو آهي. منڍ ۾، هيءُ ماڳ جابلو معيشت جي مارڪيٽ بڻيو ڇو ته خراسان ۽ روهه جا ماڻهو هتان ئي لنگهندا ۽ واپار ڪندا هئا.