شڪارپور

�يومالائي جانور ۽ پکي.
تباهه ٿيندڙ شاهڪار ڏسي اسان ٿڪل قدمن سان ڍڪيل بازار ۾ اچون ٿا جيڪا هاڻي پراڻي شهر وانگر زبون آهي. سنڌ ۾ ڍڪيل بازارن جو رواج ان ڪري رهيو آهي جو سنڌ ۾ سخت گرمي پوي ٿياهوئي سلسلو وچ ايشيا تائين پکڙيل آهي. اُس ۽ گرميءَ کان مسافر ۽ خريدارن کي بچائڻ لاءِ بازارون ڍڪڻ ضروري هو. بازار جي ڇت به هنڌان هنڌان ڊهي چڪي آهي. خبر ناهي ته مقامي بلديه قديم عمارتن ۽ نشانن جي بچاءَ ۾ ڪيتري سرگرمي وٺي سگهي ٿي! سچ اهو آهي ته ڊهندڙ عمارتن کي بچائڻ خاطر مقامي شهري انتظاميه لاءِ ڪو نه ڪو قدم کڻڻ ضروري ٿي پيو آهي.
ڪو وقت هو جڏهن شڪارپور قلعي بند شهر هو. نواب بهادر خان دائود پوٽي شڪارپور جي آباديءَ جي بچاءَ لاءِ شهر جي چؤگرد ڪچو قلعو تعمير ڪرايو هو ۽ ان جي چوڌاري خندق کوٽائي ڇڏي هئي. قلعي کي اَٺ دروازا ۽ هڪ دري هئي: لکي در، هاٿي در، خانپور در، سِوي در، واڳڻو در، ڪرن در، نوشهرو در، ۽ هزاري در. دريءَ جو نالو ’صديق ماڙي‘ هو. قلعي جي ديوار گهيري ۾ 3800 وال هئي يعني 11400 فٽ. هيءَ ماپ مڪليءَ جي ڪلان ڪوٽ کان به ڪجهه وڏي آهي. هاڻي ته هن ڪوٽ جي دروازن جا رڳو نالا ئي وڃي بچيا آهن.هن وقت شهر ۾ ٻه چار قديم عمارتون بيٺيون آهن، جيڪي انگريزن جوڙايون. پر جيڪڏهن شڪارپور جي هن وقت ڪا سڃاڻپ آهي ته اها شاهي باغ سان آهي، جنهن جي وچ ۾ يورپي طرز جي تفريحي عمارت بيٺي آهي،ٻي آهي ڍَڪ بازار. شڪارپور جو ڊهندڙ ميسارجندڙ ماضي ڏسي انور پيرزادي کي ڀٽائيءَ جو بيت ياد اچي ويو،

”وياسي وينجهار هيرو لال ونڌين جي
تنين سندا پويان سيهي لهن نه سار
ڪُٽين ڪٽ لوهار، هاڻي انهيءَ ڀيڻئين.“