2020-06-18
داخلا نمبر 86
عنوان عزيز شڪاريءَ جي قبر
شاخ سنڌوءَ جو سفر
پڙهيو ويو 1188
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
عزيز شڪاريءَ جي قبر
سنڌوءَ جي ساڄي ڪپ تي هڪ عمارت نظر آئي. سڀني سوالي نگاهن سان طوطي خان ڏانهن ڏٺو.
”اَو جي هتي عزيز شڪاريءَ جي قبر آهي.“ طوطي خان، عزيز شڪاريءَ جي ڪهاڻي اردوءَ ۾ ٻڌائڻ شروع ڪئي.
”طوطي خان تون اسان سان هندڪو ۾ ڳالهاءِ“ مون کيس سنڌيءَ ۾ چيو.
”چڱو!“ طوطي خان هائوڪار ڪئي ۽ عزيز شڪاريءَ جو قصو هندڪو ۾ ٻڌائڻ شروع ڪيو، ”عزيز شڪاري اصل ۾ پشاور جو هو. هن سڄي عمر شادي نه ڪئي. شڪار سان عشق هئس. هو وڏن وڏن آفيسرن کي هن علائقي ۾ شڪار ڪرائيندو هو. شڪار جو اهڙو شوق هئس جو چوندو هو ته جڏهن مان مري وڃان ته مون کي ڪنهن اهڙي هنڌ تي پُورجو جتي مان درياهه مان مهاشير مڇي ۽ پهاڙن تان تتر ۽ آڙين جا آواز ٻڌندو رهان. آخري ڀيرو عزيز شڪاري هتي عبد الخالق خان سان گڏ شڪار تي آيو هو، اوچتو پيٽ ۾ سور پيس ۽ مري ويو. ان ڪري هن کي هتي ڊاڪ بنگلي جي آڏو دفن ڪيو ويو.“ طوطي خان چپ ٿي ويو.
”هو وڏو شڪاري هو ...!“ طوطي خان سندس شان ۾ ٻه لفظ چيا ۽ وري ماٺ ٿي ويو. اسان ٻيڙيون ڪنڌيءَ سان جهليون. جبل جي چوٽي چڙهي عزيز شڪاريءَ جي قبر جي مٿان بيٺاسين. چؤطرف وڻڪار هئي. سچ پچ تي هن کي پنهنجي مطلب جي جاءِ تي قبر ملي آهي. هو درياهه مان مهاشير مڇي جا آواز ۽ جبل تي ٻوڙن مان تترن جون ٻوليون ٻڌندو هوندو. هتي ٻيلي کاتي جي پاران هڪ ريسٽ هائوس “فاريسٽ لاج” به ٺهيل آهي، جنهن ۾ ڪيئي تصويرون ٽنگيل آهن. انهن مان ٻن ٽن تصويرن ۾ عزيز شڪاري به موجود آهي. محمد علي قادريءَ تصويرون ٻاهر ڪڍي روشنيءَ ۾ رکيون. ۽ ان جون تصويرون ڪڍيون. ڪريم ميمڻ به مووي ڪئمرا ۾ انهن تصويرن کي محفوظ ڪيو.
عزيز شڪاريءَ جي قبر تي لڳل ڪتبو سندس جيون ڪٿا ٻڌائي ٿو:
پيدائش: پشاور 1918-وفات: 1982 دوئي بانڊهه ڪوهاٽ
مڇي ۽ پکين جي شڪار جو ماهر ۽ سٺو نشاني باز
کس موڑپریہحرکتِدلبندہوئیہے
کس شہرخموشاںمیںبشرڈوبگیاہے
مٹیکےجزیرےمیں،مگرڈوبگیاہے
اسان ڏاڍي شوق سان عزيز شڪاريءَ جي قبر ڏسڻ ويا هئاسون پر هن يار جي ڪٿا ٻڌي دل اداس ٿي وئي. ذاتي طور تي مون کي شڪاري ماڻهن کان نفرت آهي. سبب ظاهر آهي ته هو پنهنجي شوق ۽ بي خوديءَ ۾ آزاد پکين کي مارين ٿا ۽ کانئن جيئڻ جو حق ڦرين ٿا. پر خبر ناهي ته ڇو عزيز شڪاريءَ جي وصيت ٻڌڻ ۽ ڪتبو پڙهڻ کانپوءِ مون کي ساڻس همدردي ٿي. مون خوبصورت ٽڪريءَ جي چوٽيءَ تان خوبصورت ماٿريءَ تي نظر وڌي ۽ اڪيلي قبر تي آخري نگاهه وجهي ٿڪل ٿڪل قدمن سان فاريسٽ لاج جي ان ڪٽهڙي سان لڳي بيهي رهيس، جتان هڪ پهاڙي نئه جو منظر ڏسڻ ۾ ٿي آيو. اهو جابلو نالو “تيري توئي” ڪافي پري کان اچي هن ماڳ تي سنڌوءَ ۾ پوي ٿو.
درياهه جي ڪپ تي ڇوليون ٺينگ ٽپا ڏيئي رهيون هيون. گول رنگين پٿر ڇولين سان ڌوپجي من هرکائي رهيا آهن. انور پيرزادو ڪجهه رنگين پٿر ميڙڻ لڳي ويو.
”عزيز شڪاري اِتي ئي درياهه جي ڪپ تي مئو هو. ستن اٺن سالن جي ڳالهه آهي.“ طوطي خان چيو، هو منهنجي ڀر ۾ ئي بيٺو هو.
”بدر ابڙا صاحب پُورالي ۽ ڪُڊ نديءَ جي هتي ڀيڻي ناهي!“ انور ڪجهه پٿر چونڊي اچي ڏيکاريا. هن جو اشارو بلوچستان جي ٻن جابلو ندين مان ملندڙ رنگين ۽ گول پٿرن ڏانهن هو، جيڪي گوندراڻي غارن لڳ ميلن ۾ پکڙيل آهن. پٿرن جي معاملي ۾ اها صورتحال دلچسپ هئي ته اهي فقط هيٺ سنڌوءَ جي ڪنڌيءَ تي هئا جڏهن ته مٿي جبل تي اهي پٿر ڪونه هئا، جڏهن ته ڪڊ نديءَ ۾ نديءَ جي ماٿريءَ ۾ توڙي ٽڪر تي مٿي به ساڳيا پٿر آهن.
هتي فوٽو گرافي ڪجهه تفصيل سان ٿي. درياهه جا ڪنارا، جبلن جون چوٽيون، عزيز شڪاريءَ جي قبر، فاريسٽ لاج ۽ گروپ فوٽو. فوٽو نه نڪري سگهيو ته فقط ڇولين جي ڇلڪڻ سان اڀرندڙ آوازن جو! ڇولين جا آواز ڪريم ميمڻ پنهنجي مووي ڪئمرا ۾ رڪارڊ ڪري سگهيو يا وري اسان پنهنجن ننڍڙن ٽيپ رڪارڊن ۾ انهن کي محفوظ ڪري سگهياسين.