2020-06-16
داخلا نمبر 47
عنوان علي خان ابڙو
شاخ ڪٿا
پڙهيو ويو 1840
داخلا جو حوالو:

داخلا ۾ استعمال ٿيل تاريخون

1943.00.00-A.D

قائداعظم به مسلم ليگ جي اجلاس دهلي منعقده 1943ع ۾ صاف چيو ته لنڊن ۾ رهندڙ ڪن نوجوانن ۾ ’اهو خيال پيدا ٿيو‘ ته اتر هندستان جو هڪ حصو هندستان کان الڳ ڪري ان کي پاڪستان نالو ڏنو وڃي.

1858.06.24-A.D

جان برائٽ 24 -جون 1858ع: پنج يا ڇهه صوبا مڪمل اختيارين سان هڪ جدا رياست ٿي ويندا. ڏسو جنگ آزادي 1857ع ۾ ٿي آهي ۽ هڪ سال اندر مسلمانن کي آزاد ملڪ جو آسرو يا رشوت آڇي وئي آهي

هن داخلا جون تصويرون نه مليون

علي خان ابڙو جا بنياد
ڪٿا / جمال ابڙو / ابڙو اڪيڊمي Abro Academy / علمي ادبي پورهيو /

علي خان ابڙو - مان نڪتل ٻيون شاخون-

علي خان ابڙو

شاخ ڪٿا
ٽوٽل صفحا66
موجودہ صفحو29
اڳلو صفحو-0--1--2--3--4--5--6--7--8--9--10--11--12--13--14--15--16--17--18--19--20--21--22--23--24--25--26--27--28--29--30--31--32--33--34--35--36--37--38--39--40--41--42--43--44--45--46--47--48--49--50--51--52--53--54--55--56--57--58--59--60--61--62--63--64--65-گذريل صفحو

ه ئي وري ڪو ٻيو نماءُ ڪري سگهيا آهن، تنهن ڪري موجوده وقت ۾ هڪ يقيني نتيجو اهو ٿو نڪري ته زميني انسان ئي هڪ مخصوص وجود آهي جو هن ڪائنات ۾ نمايان ۽ ظاهر ظهور بيٺو آهي، لاشڪ ڪنهن وڏي خاص مقرر ڪيل مقصد لاءِ.
4. اهو خاص مقرر ڪيل مقصد صرف اهو ئي ٿي سگهي ٿو ته ماڻهو هن سموري ڪائنات کي مسخر ڪري (فتح ڪري يا قابض ٿي وڃي). اهو مقصد تيسين حاصل ڪين ٿيندو جيسين انسان پاڻ کي ڪنهن ٻي مٿاهين سطح ۾ تبديل ڪري، اهڙو وجود اختيار ڪري جو ماس ۽ رت کان آزاد هجي يا ڪم از ڪم اهڙو روپ يا وجود جيڪو ڪائنات جي ٻين آسماني ۽ خلائي جڳهن تي وڃڻ، ۽ رهڻ جي صلاحيت رکي. جيتوڻيڪ ڪائنات جي وسعتن ۽ اسرارن کي نظر ۾ رکندي اها ڳالهه احمقانه آهي، ته جيڪڏهن ماڻهو جي تخليق انهيءَ مقصد لاءِ نه آهي ۽ ماڻهوءَ ۾ اهڙيون صلاحيتون ئي ڪونه آهن جو اهو مقرر ڪيل مقصد حاصل ڪري سگهي ته پوءِ هيءَ سموري تخليق هڪ بي معنيٰ نمائش آهي. ۽ پڻ ماڻهوءَ جو شعور ۽ دانش ۽ ان ڏس ۾ سندس لکن ڪروڙن سالن جي ارتقائي ڪوشش ۽ ترقي جنهن سبب هو هيٺاهين سطح کان اڀري مٿي آيو ۽ جا ڪجهه ڄاڻ ۽ قوت، فطرت جي عنصرن مان حاصل ڪيائين، سو سڀڪجهه اجائي ڪوشش هئي. جنهن کيس ڪنهن به منزل تي نه پهچايو، ۽ اهو سڀ ڪجهه اجايو ۽ اوندهه به ٿاڦوڙا هئا. جيڪڏهن اهڙو مفروصو قبول ڪيو وڃي ته پوءِ هيءَ سڄي ساري ڀرپور ۽ جاندار ڪائنات محض هڪ بيجان، بيمقصد ۽ ڀوڪپائيءَ جو بي معنيٰ ڊرامو آهي، انهيءَ ڪري هن زمين تي ماڻهوءَ جهڙي مخلوق جي وجود جو صرف اهو ئي مقصد ٿي سگهي ٿو ته هو ڪائنات ۽ ان جي اسرار کي مسخر ڪري ۽ مٿس فتح حاصل ڪري ۽ قابض ٿئي، ضرور اهو ئي انسان جي تخليق ۽ وجود جو مقصد آهي، جنهن لاءِ ماڻهو کي هڙني مشڪلاتن کي هٽائي ڪيئن به ڪري حاصل ڪرڻو آهي.
مٿيان ته ٿيا ٽيهن مان چار پئراگراف. علامه صاحب عجيب سحر انگيز سائنسي ۽ منطقي طريقي سان ويو، ڪائنات جا اسرار کوليندو. پوءِ ڪيئن نه پِن ڊراپ خاموشيءَ ۾ اهڙي تقرير ٻڌي ويندي. حقيقت ۾ تقرير ڪندڙ صاحب وٽ علم جو درياهه هجي ۽ اخلاق به هجي ته مجال آ جو تقرير ٻڌندڙ ڌيان سان نه ٻڌن، البت ڪو ڄاڻي واڻي اڳواٽ سنبت ڪري اچي وڳوڙ پيدا ڪري ته پوءِ اهڙي ڪرائي جي ٽٽونءَ کي ڇا ٿو ڪري سگهجي. علامه صاحب تقرير جي آخر ۾ دنيا جي عالمن ۽ سائنسدانن کي اهو مشورو ڏنو ته هو انساني توڙي ٻين حيات جيوڙن تي تحقيق ڪن، جنهن شعبي کي هنن قطعي نظرانداز ڪري ڇڏيو هو ۽ انسان کي خلا ۾ موڪلڻ جي تياري ڪن. ان کان پوءِ جا ڪجهه خلائي سائنس ۽ جينيٽڪس يعني حيات جيوڙن جي سائنس ۾ ترقي ٿي آهي. سا اسان جي اکين آڏو آهي. اسان جو هڪ پيارو الهه لوڪ دوست هوندو هو جسٽس علي نواز ٻڍاڻي تنهن جو اهڙيون ڳالهيون ٻڌيون ته گهريءَ سوچ ۾ غرق ٿي ويو ۽ ٽٻيءَ مان بيدا ٿي چيائين ته ”جمال قدرت جو هيڏا ڪروڙين حيات جيوڙا مرد جي ٻج جي هڪ ڦڙي ۾ وڌا آهن. اهي بي سبب ته ڪونه هوندا. فطرت جو مقصد ئي هوندو انهن سڀني کي جنم ڏيڻ. جيئن بي انت انسان پيدا ٿي هن ڌرتيءَ تي نه ماپن ۽ پوءِ تڪڙو تڪڙو ارتقائي تبديلين مان گذري خلائي ڪائنات ڏانهن منتقل ٿي وڃن!“ ٻڍاڻي صاحب جي ڳالهه بي وزن ڪانه هئي. هو وڏو ڄاڻو هو جنهن کي شاهه لطيف ۽ قرآن الحڪيم جو ڪافي مطالعو هو.
علامه صاحب تمام عظيم انسان هو. غريب غربن سان گڏ زمين تي ويهي گوڏو گوڏي ۾ ملائي ڪچهريون ڪندو هو ۽ سندن همت افزائي ڪندو هو. 1946ع ۾ ڪراچي آيو ته اسان کيس روپ ولاس هاسٽل ۾ سائين غلام مصطفيٰ شاهه ۽ ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ سان گڏ رهايو. خاڪسارن جون ڀيڙون اچي گڏ ٿيون ۽ علامه صاحب جو سمورو وقت ساڻن ميل ملاقات ۾ صرف ٿيڻ لڳو. اسان خيال ڪيو ته ڪراچيءَ جي سمورن دانشورن کي گهرائي علامه صاحب سان ملائجي. علامه صاحب مڃيو ۽ وقت ۽ ڏينهن مقرر ڪري سڀني ڏي دعوتي خط موڪلياسون. ڪافي هندو، مسلمان ۽ مختلف سياسي جماعتن جا دانشور اچي گڏ ٿيا. خاڪسار هئا علامه صاحب جا عاشق سي به اچي مڙيا پر خاڪسار تحريڪ هڪ منظم جماعت هئي. تنهن ڪري کين حڪم ڏنو ويو ته ڪو به خاڪسار اندر نه اچي.
سڀ خاڪسار ٻاهر فٽ پاٿ تي ويهي رهيا پر هڪ خاڪسار لال خان اندر گهڙي آيو. هو بگل ڏاڍو سٺو وڄائيندو هو. جهنڊي کي سلاميءَ مهل يا علامه صاحب کي سلامي ڏيڻ مهل لال خان بگل وڄائيندو هو ۽ جذبي سان ٽمٽار ٿي ويندو هو. مون پڇيومانس ته لال خان خاڪساريءَ جي تبليغ ڪيئن ڪندو آهين؟ ٺڪ جواب ڏيندو هو ته چوندو آهيان ته ”علم (جهنڊو) ڏسو ۽ علامه صاحب کي ڏسو انهيءَ کان وڌيڪ ٻي ڪهڙي تبليغ؟“ مون چيو لال خان ؟سچو آهين!“ سو ان ڏينهن علامه صاحب تمام باريڪ نقطا فلسفي، سائنس ۽ سياست جا پي ٻڌايا ۽ سڀني غور سان ويٺي ٻڌو ته وچ ۾ اوچتو لال خان رڙ ڪري چيو ”علامه صاحب مين سمجهه گيا، ڀلا مين ڪيسي سمجهه گيا؟“ ته علامه صاحب بنا ڪنهن خفگيءَ جي ورجائي پڇندو هئس ته ؟هان جي ڪيسي سمجه گئي؟“ لال خان پوءِ پنهنجو عقل جهاڙيندو هو ۽ علام صاحب خاموشيءَ سان ٻڌي. ”ٺيڪ!“ چئي وري پنهنجي ڳالهه شروع ڪندو هو. وري وچ ۾ لال خان چوندو هو ”علامہ صاحب میں سمجہ گیا. بہلا کیسے سمجھ گيا؟“ اهو سلسلو هلندو رهيو جو ڏاڍو ناگوار لڳو. ڊاڪٽرنبي بخش خان مونکي اشارو ڪيو ۽ مان اٿي وڃي لال خان جي ڀرسان ويٺس. گفتگو چوٽ تي هجي ته وري لال خان رڙ ڪئي ته ”علامه صاحب مين سمجهه گيا!“ مون کيس منع ڪئي ۽ چيومانس ته ”توکي حڪم ٿو ڏيان ته خاموش ٿي ويهي رهه!“ حڪم جو ٻڌي ويچارو هيسجي چپ ٿي ويو. وري ڳالهه چوٽ تي پهتي ته لال خان جذبات ۾ ڀرجي چيو ”علامہ صاحب میں سمجھ گیا“. مون کيس منع ڪئي ته ڀري ڪچهريءَ ۾ علامه صاحب کي چيائين ته ”علامه صاحب هي مونکي روڪي ٿو!“ علامه صاحب مون ڏي منهن ڪري مونکي چيو ته ”بھائی اسے مت روکیں، یہ سمجھ رہاہے!“ پوءِ لال خان جي همت افزائي ڪندي چيائين ته ”ہاں بھائی کیا سمجھے؟“ ۽ لال خان خوشي ۾ ڦولجي پنهنجي عقل جو اظهار ڪيو. اهڙو هو علامه صاحب وڏ گڙدو ۽ عوام الناس جو قدردان.
ٻيو به هڪ واقعو ياد ٿو اچيم. علامه صاحب حيدرآباد ۾ مير علي احمد خان ٽالپر جي بنگلي تي ٽڪيل هو. هر ڪو خاڪسار بنان روڪ ٽوڪ جي پئي علامه صاحب وٽ اندر هال ۾ آيو ويو، جتي فرشي نشست لڳي پئي هئي. حيدرآباد جو مشهور معروف هوميوپيٿڪ ڊاڪٽر نامي آيو ۽ ٻاهر ورانڊي ۾ ويهي رهيو. ڪلاڪ ٻه گذري ويا، ٻاهر ويٺو رهيو. پڇڻ تي ٻڌايائين ته علامه صاحب مٿس ناراض آهي جو هو بي عمل ٿي ويو آهي. خاڪسار لاءِ بي عمل ٿيڻ يعني اجلاسن ۾ نه اچڻ ۽ خدمت خلق ۾ شامل نه ٿيڻ. وڏي معيوب ڳالهه هئي. علامه صاحب جي ڇڪ ۽ محبت ۾ هو ڌنڌو ڌاڙي ڇڏي اچي ته ويو پر علامه صاحب سان ملڻ جي همت نه ٿي ٿيس. علامه صاحب کي ٻڌايوسين ته ڊاڪٽر نامي ٻاهر ويٺو آهي ۽ اندر اچڻ کان شرمائي ٿو ته هڪد�

ٽوٽل صفحا66
موجودہ صفحو29
اڳيون صفحو-0--1--2--3--4--5--6--7--8--9--10--11--12--13--14--15--16--17--18--19--20--21--22--23--24--25--26--27--28--29--30--31--32--33--34--35--36--37--38--39--40--41--42--43--44--45--46--47--48--49--50--51--52--53--54--55--56--57--58--59--60--61--62--63--64--65-گذريل صفحو

علي خان ابڙو ھنن داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
علامه علي خان ابڙو جا خط مولانا دين محمد وفائي مدير ”توحيد“ ڏانهن

ڪٿا - موضوع جون ٻيون داخلائون-
منهنجي وصيت
سانگي قبيلو
علي خان ابڙو
اونھي ڳالھ اسرار جي
ٿوھر ۾ ڳاڙھا گل
مر پيا مينھن وسن
ايندو نھ وري ھي وڻجارو
مھاڳ

.....ڪٿا موضوع جون وڌيڪ داخلائون