مر پيا مينھن وسن

�ڙي ڀونڊو ڏنومانس ته به ٽهڪ ڏئي کليو. هڪڙا ماڻهو ٿين ئي اهڙا ٿا، ڪڏهن به گنڀيرتا نه ايندن.
پنجهٺ سالن جو هئس ته مون کي ڪراچي فون ڪيائين ته ”هڪدم لاڙڪاڻي پهچ!“ ”اڙي ڇو؟“ چي ”مرضيءَ جو مالڪ آهين. اجايو هٿ هڻندين ۽ مون کي ڀونڊا ڏيندين!“ ٻئي ڏينهن صبح واري جهاز ۾ لاڙڪاڻي پهتس. سڌو هن جي گهرو يس. چيائين ”چڱو جو جنازي تي پهچي وئين نه ته چئين ها ته ڪُلهو به نصيب نه ٿيم!“ تڪڙا تڪڙا تڏي تي وياسون. چيائون ته ”جنازو روانو ٿي ويو!“ جيپ تي سڌو قبرستان وياسون. مون رڳو هڪڙي اچي هڙ قبر ۾ لهندي ڏٺي. ائين سٺ سالن جو پيار هڙ جي صورت ۾ دفن ٿيندي ڏٺم. پيار ته دفن ڪو نه ٿيو آهي. اڃا ڪر کنيون نشانبر بيٺو آهي. اهو پيار ڪهڙو جيڪو مري وڃي. پيار ۾ مرڻ جيئڻ آهي ئي ڪو نه، پر مان فيل ويس. هوءَ ٽڪي چاڙهي وئي!
اڳ لکي آهيان ته مون ڪوڙ ڪڏهن ڪو نه ڳالهايو آهي. قبرستان واري واقعي ۾ ٿورڙي هٿڙي هڻي ويو آهيان. هن پاڻ چيو هو ته ”اطلاع ڪيوس!“ سندس آخري خواهش به پوري ڪا نه ٿي جو منهنجو ڪلهو نصيب نه ٿيس.
نصيب به عجيب ڳالهه آهي. بلڪه ڳُجهه آهي. لِکيو لکيل آهي. ٿئي ائين ئي ٿو جيئن ٿئي پيو. اهو قلم اڳ ۾ ئي وهي چڪو هو ته جمال کي جمال ابڙو بنائڻو آهي ۽ هن کي سوشل ورڪر. ائين ئي ٿيو جيئن ٿيڻو هو. ۽ ٻه دليون ٽٽيون تنهن سان قدرت جو ڇا؟ سڄي عمر لوڙڻ لکيل هئو.
حضرت غوث الاعظم (پيران پير) فرمايو آهي ته:
”جا چيز تنهنجي مقدر ۾ هوندي اها توکي ضرور ملندي، توکي سوال ڪرڻ جي ضرورت ناهي. ضروري هي آهي ته تون پنهنجي حالت تي خوش ۽ باادب رهه!“
فقيرن جا ته اجهو اهي ڏس آهن. انهيءَ نسخي تي مان ڪاربند آهيان. خوش به آهيان، باادب به آهيان.
مونکان ور ور ڪري پڇندا آهن ته، ”عورت متعلق تنهنجا اهڙا احساسات ڇو ۽ ڇالاءِ آهن؟“ منهنجو جواب آهي ته ”مون عورت ۾ الله ڏٺو آهي!“
حسينه عالم جو ذڪر ختم ٿيو. ختم وري ڪيئن ٿيو اڃا ڪر کنيون بيٺو آهي. حياتيءَ جي هر عمل تي ڇانيون رهيو. مان ستر ورهين کان چڙهي ويو آهيان. هوءَ پنجهٺ سالن ۾ دنيا ڇڏي وئي. سڄي عمر ڪايا تي سندس ڇايا رهي. سندس به اهو ئي حال هئو. ائين ڇو آهي؟ اهو ڇا آهي؟ ڪهڙو اسرار آهي؟ ڏيندو ڪو ئي دانشور جواب.
قبر لَٽڻ کان اڳ هڪ ريشمي ڪپڙي ٽڪر قبر ۾ وڌائون. چيائون ته ”چيو هئائين ته ائين ڪجو!“ سڄي عمر اهو ڪپڙي ٽڪر ساڻ رکيو هئائين. سڄا سارا پنجاهه سال. مون سڃاتو ته اهو ريشمي رومال هئو جو ڇوڪراڻي وهيءَ ۾ تحفي طور مون کيس موڪليو هو. هاڻي ٻڌايو ته هي سڀ ڪجهه ڇا آهي؟ ڪهڙو اسرار آهي. پيار جو مينهن ڦڙو ايڏو زوردار ۽ اثرائتو ٿو ٿئي. عجب آهي. پيار ايڏو ته وسيع آهي جو سڄي دنيا ان ۾ سمائجي وڃي ٿي. اهو پيار اڻ ميو ۽ اڻ کُٽو سڄي وجود ۽ آسپاس تي ڇائنجي وڃي ٿو. جنهن ۾ سڀ ملي هڪ ٿي وڃن ٿا. سڀني جا ڏک ملي هڪ ٿي وڃن ٿا. عجب ڪثرت ۾ وحدت جو عملي منظر نظر اچي ٿو. مون پنهنجي پهرئين ڪتاب جو انتساب (ارپنا) سندس نالي ڪئي. اهو انتساب پڙهڻ وٽان آهي. ان ڪري اهو وري هيٺ ورجايان ٿو:
انتساب
تنهنجي نالي، جنهن جي خبر صرف توکي آهي، منهنجي دل جي ننڍڙي ۽ ڪچڙي ’رباب‘ کي تو پنهنجي آڱرين جي ’الف‘ سان ڇيڙي ڇڏيو. نئون ننڍڙو رباب، اڃا ٻي ڪا تان سکيو ئي ڪو نه هئو، بس تنهنجي نالي جا نغما آلاپيندو رهيو. دل جي ڌڪ ڌڪ، نبض جي هلچل، ساهه جي اچ وڃ مان تنهنجي نالي جو هلڪو هلڪو ساز وڄڻ لڳو. منهنجو سڄو بدن تنهنجي نالي جي تان سان ترڻ لڳو. منهنجي دل ۽ ساهه جي ڦڙڪڻ، سڄي فضا ۾ تنهنجي نالي جو نغمو ڦهلائي ڇڏيو. منهنجي جسم جي ذري ذري مان، تنهنجو نالو ڦٽي ڦٽي ٻاهر نڪرندو رهيو. تنهنجي نالي جا ننڍڙا رابيل منهنجي چوڌاري هوا ۾ اڏامندا رهيا. مان سڄي سڌ ٻڌ وڃائي، تنهنجي نالي جي رابيلن جي سونهن ۽ سُڳنڌ ۾ گم ٿي ويس.
اها ابدي سونهن ۽ سڳنڌ ڀلا ڪيڏانهن ويندا؟ اهو دل جو رباب ڪيئن بند ٿيندو! قيامت تائين وڄندو رهندو. پوءِ به وڄندو رهندو. ستل ديوتائن کي اٿاريندو رهندو. ٿڌي ۽ ڪومل گونج سان جاڳائيندو رهندو. ٽٽل ربابن کي ڇيڙيندو رهندو. ڪائنات جي خلاون ۾ زمان ۽ مڪان جي بندشن کان بي نياز، اها ابدي گونج پيدا ڪندو، جو هر ڄر ۽ ڄيري اجهامي سيتل ٿي ويندي. پوءِ ڪنهن جو ساز نه ٽٽندو ڪنهن جو ’رباب‘ نه ڀڄندو.
ڏس ته سهي! تنهنجي نالي ڇا ته ڪري ڇڏيو، منهنجي جذبات جي نفيس تارن کي ڇيڙيو. منهنجي دل جي گهراين ۾ ترنم پيدا ڪيو. منهنجي دماغ ۽ تنتن ۾ طلاطم وڌو، ڇوليون ۽ لهرون اٿيون، اٿل ۽ ٻوڏ ٿي، ڇا ڇا نه ٿيو.
تنهنجا لک ٿورا. تو منهنجي جسم کي جلائي، پچائي، هڙٻاٽيون ڪري ڇڏيو، ان مان چڻنگون نڪتيون. هاڻي سڄو تن تنبورو آهي.
مان ته نه اديب هئس نه خان، پر تنهنجي نالي سان ’هم‘ آهنگ ٿي ڇا نه ٿي پيس، اعتبار نٿو اچيئي! ڏس نه، مان پاڻ تنهنجو هڪ شاهڪار افسانو بڻيو وتان. هي جگر پارا ته ان جي آڱرين مان نڪتل ڪي چند چڻنگون آهن. ان جي جسم مان مسلسل شعلا ۽ جوالا ڦاٽي فضائن ۾ جذب ٿي ويا. تن جو ته ڪاٿو ئي ڪونهي.
توکي هي چيٿڙا وڻن نه وڻن، پر آهن ته تنهنجا. لکڻ مهل ائين پيو ڏسان ته تون مٿان آهينم. پوءِ ته اکيون ۽ ڳل گرم ٿيو وڃنم. جگر جا ٽڪرا، دل جي اونهائين مان ڪڍندو، هڪ هڪ ڪندو، توکي ڏيکاريندو وڃان، اڳيان رکندو وڃان، ڪيڏي نه چاهنا اٿم، ته تون انهن کي پنهنجو ڪرين، تنهنجا ئي ته آهن!
هنن ۾ ڪا ڇوٽي موٽي عشق جي ڳالهه ڏٺئه؟ ڀلا منهنجو پيار ڪو پنيءَ ٻوڙ، گوڏي ٻوڙ ته ڪونه هو. تارئون تار هو، اُٿاهه سمنڊ هو، بس پيار ئي پيار هو. اتي مون ڪروڙين دليون لڙهنديون ڏٺيون، ڦٽيل ۽ ڦٿڪندڙ. انهن سان پيار ۽ توسان پيار ۾ ڪو فرق؟ پيار پيار سان مليو. روئي روئي مليو. هنجون هاري مليو. جوش ۾ آيو، اُڀاميو، لهرون آيون، ڇوليون آيون. وير چڙهي، اڳتي وڌي ڪاهي آئي، وڌندي رهي. ٻه چار ڦڙا کڻي، مان توڏي ڀڳس. ڪروڙين دلين جو نچوڙ، توکي ڏيکاريم، توکي ٻڌايم. پيار جو سمنڊ ڪاهيندو اچي، ڪوڙ ۽ ڪلفت کي ٻوڙيندو اچي. پيار وارا مرڪڻ لڳا، اٿي آڌرڀاءُ ڪرڻ لڳا. تون سندس آجيان نه ڪندينءَ؟“
آءُ، تنهنجي قربت ۾ هي رباب وڄندو رهي، سونهن ۽ سڳنڌ کي پکيِڙيندو رهي. ٽٽل تارن کي جوڙيندو رهي. نغمن کي ڳائيندو رهي. تنهنجي نالي ... تنهنجي نالي ... تنهنجي نالي.
تنهنجو جمال

انتساب يا ارپنا پڙهي توهان کي پيار جي گهرائيءَ جو اندازو ٿيو هوندو. مون پنهنجو سڀ ڪجهه، وجود سميت وڃائي ڇڏيو. خاموشي ماٺ ۽ ماٺار وٺي ويم. مون خودڪشي ڪانه ڪئي، نه ان جو سوچيو. حياتيءَ جو هڪ اصول ٺاهي ورتم ته جيئن ٿئي پيو، ٿيڻ ڏينس. حياتي ته اکٽ آهي. حياتيءَ کي ليڪ ڪا نه ڏبي. حياتيءَ کي هلڻ ڏبو. سڌو دڳ، ’واٽ وندر جي وڻ پيا ڏسيندا.‘
وڪالت پاس ڪري، ادا شمس جي آفيس ۾ ساڻس گڏ وڪالت شروع ڪيم. اصيل، وڪيل، جج ، ماجسٽريٽ، شاهد گواهه، پوليس وغيره سان ائين �