ميان آدم شاهه ڪلهوڙو

ميان آدم شاهه ڪلهوڙو
هي درويش چانڊڪا ۾ رهندو هو. تحفته الڪرام موجب ”هن شيخ الياس لنگراچ ۽ شيخ ابوبڪر جتوئيءَ جي واسطي سان سيد ميران محمد جونپوري جو نظرياتي رستو ورتو. هو روحاني تربيت مان گذري چانڊڪي ۾ ”هٽڙي“ ڳوٺ ۾ اچي رهيو. کٻڙ ابڙو پنهنجو ڳوٺ ڇڏي اچي سندس مريد ٿيو. ايئن به چون ٿا ته شهنشاهه اڪبر جو سپهه سلار خان خانان اڪبر جي حڪم تي سنڌ فتح ڪرڻ آيو ته هو آدم شاهه ڪلهوڙي جي بزرگيءَ جو ٻڌي 1591ع (999هه) ۾ وٽس ڪاميابيءَ جي دعا لاءِ آيو هو، ۽ ان وقت چانڊڪي جي جاگير کيس مريدن جي گذر سفر لاءِ ڏني هئائين. هي علائقو چانڊيا اڳ ئي ڇڏي چڪا هئا. سرائيڪي علائقي جو بزرگ شيخ لال عيسڻ جيڪو شيخ بهاءُ الدين جي اولاد مان آهي، آدم شاهه جو همعصر هو، جنهن سان هن جي ملاقات به ٿي. يعنيٰ آدم شاهه جا تعلقات سرائيڪي علائقي ۾ به هئا ۽ اوڏانهن سندس اچڻ وڃڻ جو سلسلو به هو. ڪلهوڙن جي انتظامي نظام ۾ فقيرن مريدن جو گڏجي رهڻ ۽ گڏيل ڪميون سرشتو قائم رکڻ هو، جنهن۾ اجتماعي کيڙي ۽ اجتماعي لنگر رائج هو. مريدن ۾ اضافي سبب ميان آدم شاهه کي زمين وڌائڻ جي ضرورت به پئي. ان تان مقامي زميندارن سان مفادن جو ٽڪراءُ ٿيو، جن وڃي بکر ۽ دهليءَ ۾ دانهون ڪيون. نيٺ ميان آدم شاهه کي گرفتار ڪري ملتان موڪليو ويو، جتي کيس شهيد ڪيو ويو. ان وقت ملتان جي حاڪم جو ڪوٽوال (شهري انتظامن جو عملدار) شاهه محمد سبيءَ جو ڪهيري ٻروچ هو، جيڪو ميان جي قيد واري زندگيءَ ۾ سندس مريد ٿيو هو. ان عملدار پنهنجي مرشد جي وصيت تي سندس لاش آڻي سکر ۾ هڪ ٽڪري تي دفن ڪرايو“ جيڪا پوءِ آدم شاهه جي ٽڪري مشهور ٿي. آدم شاهه 1600ع (1009هه) ۾ شهيد ٿيو. ان حساب سان آدم شاهه ڪلهوڙي جي عمر لڳ ڀڳ 80 سال هئي.