ناهر، بگهڙ

ناهر، بگهڙ Indian Desert (Or Gray wolf) / Canis lupus /

ناهر، بگهڙ
بگهڙ کي سنڌيءَ ۾ ناهر به چوندا آهن. ڀورو بگهڙ جسم ۾ سوا ٽن کان پنج فٽ ڊگهو ٿئي ٿو، بج دار پڇ ڏيڍ فٽ کن هوندو اٿس. اهو ڏسڻ ۾ السيشن ڪتي (جنهن کي جرمن شيفرڊ به چئجي ٿو) Canis familieris جهڙو آهي پر بگهڙ ۽ السيشن ۾ ٻه ٽي واضح فرق آهن: پهرين اهو ته السيشن جا ڏند بگهڙ جي ڀيٽ ۾ ننڍا ٿين ٿا ۽ ٻيو اهو ته السيشن جو مغز بگهڙ کان 35 سيڪڙو ننڍو هوندو آهي ۽ ٽيون ته بگهڙ جي اکين ۾ وحشت هوندي آهي.
سنڌ ۾ بگهڙ جو رنگ سرمائي اوٺي، پيٽ هلڪو ڀورو، ڪنن جي پويان حصا ڳاڙهسرا بادامي هيڊا ٿين ٿا. چَپ ۽ مهاڙون ڪاريون ٿين ٿيون. پر جيئن ته هي نسل پوري ايشيا ۽ اتر آمريڪا ۾ به ٿئي ٿو، ان ڪري مختلف خطن ۾ ان جا رنگ مختلف آهن. اهو اڇي کان وٺي ڳاڙهي، ڪاري يا ناسي رنگ جو به ٿي سگهي ٿو. بگهڙ قد ۾ اٽڪل ٻه فٽ ٿئي ٿو، ماديءَ جو قد ڪجهه ننڍو هوندو آهي.
بگهڙ اڪثر رات جو نڪرندو آهي ۽ ڏينهن جو ڏرڙ ۾ گذاريندو آهي، پر اهو ضرور ي ناهي. اهو ڏينهن جو به گروهه ۾ شڪار ڪري ٿو، سنڌ ۾ جيئن ته بگهڙن جي آبادي تمام گهٽجي وئي آهي، ان ڪري اهو اڪثر جوڙيءَ ۾ يا ٽوليءَ ۾ نظر ايندو آهي، پر دنيا ۾ جتي بگهڙ گهڻا آهن اتي اهو 12 کان 18 جو گروهه ٺاهي شڪار ڪندو آهي، ان ٽولي کي ’ست بگهاڙي‘ چئبو آهي. جڏهن حملو ڪرڻ جي نيت هوندي اٿس تڏهن ڪنڌ هيٺ ڪري هلندو آهي، پٺيءَ جا وارا اڀا ۽ پڇ زمين سان متوازي سڌو ٿي ويندو اٿس. ماڻهو کي اڪيلو ڏسي حملو ڪري سگهي ٿو پر جيڪڏهن ماڻهو حرڪت نه ڪري ۽ پٿر ٿي بيهي رهي ته حملو ڪرڻ کان پاسو ڪري ٿو. هونئن تمام ڪامياب شڪاري جانور آهي، غول ٺاهي پري پري تائين پيا ڦرندا آهن، ۽ هڪ ٻئي سان اونائين جي ذريعي رابطو رکندا آهن، سندن اونائيون 10 ڪلوميٽرن تائين ٻڌبيون آهن. ڪَن تمام سَرلا ۽ نڪ تيز اٿن. مادي بگهڙ 61 کان 63 ڏينهن ٻچو پيٽ ۾ رکي ٿي ۽ هڪ وقت ۾ هڪ کان يارنهن تائين گلر يا ٻٺڙا ڄڻي ٿي. اهو ٻچو ٽن کان پنجن مهينن ۾ شڪاري ٽوليءَ ۾ شامل ٿي ويندو آهي. ڪو به بگهڙ ڪوئن کان هرڻن تائين گهڻو ڪجهه شڪار ڪندو آهي ۽ گڏجي سڏجي پاڻ کان ڏهوڻو وڏو جانور به ڊاهي سگهن ٿا. هي ماحول : 3 جو جانور آهي.