ابڙو اڪيڊمي Abro Academy
2020-11-05
داخلا نمبر 1110
عنوان نيٺ ڇا ٿيندو ۽ ڇا ٿيڻ گهرجي؟
شاخ ڪشالو ڪيچ ڏي: ايڊيٽوريل-1روزاني برسات ڪراچي
پڙهيو ويو 1265
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
باد آهن ۽ شهرن ۾ آباد ٿيڻ جي ڪري هنن کي وڌ ۾ وڌ شهري سهوليتون، نوڪريون ۽ بيون رعايتون مليون.
وڌ کان وڌ رعايتون ان مهل تائين سندن حق ڪو نه هيون جيستائين پاڪستان جي سڀني ماڻهن کي اهي مهيا نٿي ٿيون. 1970ع ۾ جڏهن عوامي راڄ آيو ته ڳوٺ به اڳتي وڌيا ۽ شهري سهوليتن ۽ رعايتن مان لاڀ وٺڻ جي ڪوشش ڪيائون جيڪو سندن به حق هو پر ان سان ”مهاجر“ چيڀٽ محسوس ڪئي جيڪا نه ڪرڻ کپوندي هئي. اهو سهوليتون جن مان اڳي فقط ”مهاجرن“ لاڀ پئي ورتو اڳتي هلي ٻين به حصو وٺڻ شروع ڪيو ته ”مهاجرن“ سوڙهه محسوس ڪئي جيڪا نه ڪرڻ کپندي هئي. پنهنجا حق وٺڻ مهل ٻين جا حق تسليم نه ڪرڻ خود هڪ وڏو ظلم آهي. ”مهاجرن“ لاءِ ضروري آهي ته هو اهو تسليم ڪن ته ٻين جو حق آهي ۽ رعايت يافته طبقو ٿي رهڻ اصل ۾ باقي خلق جي حقن کان انڪار ڪرڻ برابر آهي. ٻئي پاسي سنڌي ماڻهن کي به اها ڳالهه سمجهڻي پوندي ته رعايت يافته طبقو رعايت کي حق سمجهي ويهندو آهي ۽ رعايت موٽائڻ مهل تڪليف محسوس ڪندو آهي.
سڀ ”مهاجر“ ايم ڪيو ايم آهن پر اڪثر ان رعايت يافته طبقي ۾ ضرور شامل آهن جن کي پاڪستان اچڻ شرط انهن کان وڌيڪ ملي ويو جيڪي هتي صدين کان آباد هئا. هيءَ سمجهڻ سمجهائڻ جي ڳالهه آهي. فقط ايم ڪيو ايم سان ئي ڇو؟ ”مهاجرن“ ۽ سنڌين جي سنجيده دانشورن سان به ٽي وي مباحثا ۽ ڳالهيون ڪرڻ جي ضرورت آهي. ڀلي ته هڪ ٻئي کي ڏوراپا ڏين، ڀلي ته هڪ ٻئي کي دليل ڏين. شهر جو ماحول سڌارڻ جي هڪ صورت اها به ٿي سگهي ٿي ته تحريڪ پاڪستان ۽ ان کانپوءِ جي حالتن تي کليءَ دل سان ٽي ويءَ تي اڪيڊمڪ بحث ڪرايا وڃن جن تي هڪ نه، سڀ ڌريون اچن ۽ ڳالهائين، هڪٻئي جون ڳالهيون ٻڌن، سوچين ۽ پوءِ فيصلو ڪن ته گڏجي ڪيئن رهجي!
هڪ ڳالهه طئي آهي ته گڏجي رهڻ کانسواءِ ٻيو ڪو به رستو نه آهي. اها به ڳالهه طئه آهي ته ڪو به نسلي يا لساني طبقو ٻئي درجي جي شهريت پسند نه ڪندو. اهو به طئه آهي ته ڪو به ٻي ڌر کي ڪڍي نه سگهندو. ته پوءِ فيصلو به گڏجي ڪرڻو پوندو ۽ هڪٻئي جو مسئلو پنهنجو سمجهي حل ڪڍڻ جي ڪوشش ڪرڻي پوندي.