ابڙو اڪيڊمي Abro Academy
2020-10-27
داخلا نمبر 797
عنوان هاهوت جون خبرون
شاخ منڇر گورک گاج دنيا
پڙهيو ويو 1210
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
هاهوت جون خبرون
”ڀائو! ’هاهوت‘ ڇا آهي؟ “ مونکي خبر هئي ته اڳتي نئنگ ۽ نگهاول ڏانهن ويندي بگا شير وٽ ’هاهوت غار’ آهي. پر اھا غار منهنجي ڏٺل ڪونه هئي. مون ڏسڻ کان اڳ معلومات وٺڻ پئي چاهي. ڏسون! هي فقير ڇا ٿو چوي؟
”اتي آدم جي ٻني آهي“ ھڪ فقير چيو.
”هاهوت ۾ ’بازار مصطفيٰ ۽ خريدار خدا آهي‘، اتي مالڪ آيا آهن، علي سائين آيو آهي!“
مون ڏٺو ته بخاري صاحب اهڙين ڏندڪٿائن تي ماٺ ٿي پئي ويو. بخاري صاحب آرڪيالاجيءَ جو ماڻهو ڪا ٺوس ڳالهه هجي ته ان کي وزن به ڏئي! هاهوت جي ڪا آرڪيالاجيڪل حيثيت ته هئي ڪونه! ۽ نه وري ان سان لاڳاپيل قصن جو تاريخ سان ڪو واسطو! پر اها ڳالهه مون لاءِ دلچسپيءَ جي هئي. برابر آرڪيالاجي هڪ ٺوس سائنس آهي پر انسان جو ذهن ايترو گهڻو پيچيدو آهي جو اڪثر ڪري قديم آثار اوتريون پيچيدگيون حل ڪري نٿا سگهن. برابر! ڪائيءَ ۾ پنجن تنن جي آمد هڪ ڏند ڪٿا آهي. ان جو نه ڪو آرڪيالاجيڪل ثبوت آهي ۽ نه ئي تاريخ ان روايت سان سهمت آهي پر اها حقيقت آهي ته اهو قصو هن علائقي ۾ ڪافي صدين کان موجود آهي ۽ ماڻهو ان عقيدي مطابق زندگي گذارين پيا. هاڻي، نه رڳو اهو قصو موجود آهي پر ان سان ريتون رسمون پنڌ، واقعا روحاني گاديون، سماجي رتبا ۽ معاشي مفاد پختا ٿي ويا آهن. شايد اها سڄي سرگرمي ڪو پڪو آثار ئي نه ڇڏي ڇو ته اهو سڄو ذهني مانڊاڻ آهي.
”هاهوت بگاشير کان ڪهڙي پاسي آهي؟“
” بگاشير جبل جي دامن ۾ آھي، اتان هاهوت پيو ڏسجي. اتان جبل تي مٿي چڙهبو آھي، ڏهه پندرهن منٽن جو پنڌ آهي ... اتي ڏاڏي آدم جي زمين آهي.“ فقير چيو.
”ڏاڏي آدم جي زمين؟“ مون حيرت وچان پڇيو.
”جي ها! اها درگاهه بگا شير کان مٿي، هاهوت کان مٿي آھي.“ فقير شايد سُلفيءَ مان ڦوڪ هڻي آيو هو ۽ صفا ٽاٽ هو پر هن ڳالهه اها ئي چئي جيڪا اتي مشهور آهي.