هڻ کڻ

هڻ کڻ Fat-tailed Gecko or Panther Gecko / Eublepharis macularius /

20-25 سينٽي ميٽر (8 کان 10 انچ) ڊگهي ھن ڪِرڙيءَ جو مٿو وڏو ۽ جسم تي چيتي وانگر ڪارا يا گهرا ناسي چِٽ، هيڊو جسم ۽ پُڇ ٿلهو هوندو آهي. ’هڻ کڻ‘ جون ٽنگون سنهيون ٿين ٿيون ۽ اها اڪثر اکيون مچڪائيندي نظر ايندي آهي. هيءَ رات باش آهي، جيت خور آهي پر ٻين ڪِرڙين ۽ چچين کي به کائي ويندي آهي. خطري وقت ڪنڌکي تڪڙي تيز آواز ۾ ’چُٽ ... چُٽ ...‘ ڪندي آهي. عام طور تي ٻه آنا لاهيندي آهي. هڻ کڻ تمام سخت حالتن ۾ به زندهه رهي ٿي ۽ سال ۾ پنج ڇهه ڀيرا آنا ڏئي ٿي. سنڌي ماڻھو عام طور ھن کي موتمار ۽ بيحد زھريلي بلا سمجھندا آھن، پر اصل ۾ اھا غير زھريلي آھي، عام طور چڪ به ڪونه پائيندي آھي. يورپ ۾ ھڻ کڻ کي پالتو جانور طور شوق سان پاليندا آھن.
هڻ کڻ سخت، پٿريلي ۽ صحرا ۾ اٽڪل 2500 ميٽر (8200 فٽ) جي بلنديءَ تائين ٿر، کيرٿر ۽ بلوچستان ۾ رهندي آهي. ان سان ملندڙ جلندڙ ’ کڻ‘ سنڌ، بلوچستان ايران ۽ ترڪمانستان ۾ به ملن ٿيون . هيءَ ڪِرڙي ماحول :3 ۾ رهي ٿي.