2020-06-19
داخلا نمبر 139
عنوان ٻار لنگهيائون ٻاجهه سين
شاخ سنڌوءَ جو سفر
پڙهيو ويو 1090
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
ٻار لنگهيائون ٻاجهه سين
ڊِيجِي خان ۽ ڄام پور جي وچ ۾ فقط ٻه منظر نظر آيا. باقي ته منظر اهو ئي هو جيڪو جناح بئراج کان هيٺ جاري آهي. پهريون منظر ٻلهڻ جون ٻه ٻن ٻن سيڪنڊن ۾ ٽٻيون هو ۽ٻيو منظر الهندي ڪنڌيءَ تي گهڙي سوا لاءِ معمولي وڻڪار هئي. طوطي خان جي چوڻ موجب اتي ٽالهي ۽ بهڻ جا وڻ آهن.
نانگ جيان ور وڪڙ کائيندڙ درياهه جيتوڻيڪ خطرناڪ نه رهيو هو پر طوطي خان وڏي امتحان ۾ هو. اسان سڀني جون نظرون ڪنارن ۾ کتل ٿي رهيون پر طوطي خان جون اکيون هميشه درياهه جي مٿاڇري ٿي هيون. هن سِير کي ائين ٿي ڳوليو جيئن چور جو پيرو کڻندڙ پيرِي خبرداري سان وک وک تي پيرن جا نشان جاچيندو آهي. طوطي خان جي معمولي غلطي توڙي سکاڻ تي ويٺل همراهه جي ٿورڙي لاپرواهي ڊوڙندڙ ٻيڙيءَ کي گپ ۾ ڦاسائي سگهي ٿي.
درياهه جي ظاهري ويڪر چڱي خاصي سهي پر سِير وارو اونهو ڍورو گهڻو ويڪرو ڪونه هو جنهن ۾ مناسب تک هئي. خاص ڪري انهن ڪنڌين تي جتان درياهه ٽڪر کائي ڪناري سان گسندو ٿي ويو يا وري اوچتو وڪڙ کائي 90 ڊگرين تي ڪنڌيءَ ڏانهن اُلر ٿي ڪيائين. ٽپهريءَ ڌاري ڄام پور پتڻ تي ٻيڙين جي پُل نظر آئي. درياهه پنهنجي عادت موجب پکڙجي ويو هو. پر پتڻ تي کاٻي ڪنڌيءَ ڏانهن زوردار اُلر ڪئي هئائين.
درياهه جي سِير الهندي ڪنڌيءَ لڳ ٻيڙين هيٺان اونهي ڪور ڪري طاقتور وهڪرو ٺاهيو هو. ٻيڙين کي هڪٻئي سان مضبوط جهلي بيٺل رسو، درياهه جي سطح کان فقط ساڍا چار فُٽ مٿي هو. ٽيوب جهڙي ٻيڙيءَ تي ويٺل ماڻهوءَ جي اوچائي به لڳ ڀڳ ايتري هئي. پر ٻيڙيءَ جي نڪ تي ويٺل ماڻهو فُٽ کن مٿي ئي هوندو. هيءَ بي حد خوفناڪ صورتحال هئي. طوطي خان پري کان درياهي گهات کي محسوس ڪيو ۽ اٿي بيٺو.
”خبردار! هيڏانهن مڙو ... ساڄي پاسي ... ساڄي ڪنڌيءَ ڏانهن ... خبردار ... هوشيار ... بچو ...“ پر سندن آواز موٽرن جي شور ۾ دٻجي ويو. پوئين ٻيڙيءَ وارن طوطي خان جي اشاري کي ان مهل سمجهيو جڏهن وقت گذري ويو هو. وهڪري جي تک موٽر جي طاقت تي غالب ٿي وئي. سکاڻ تي ويٺل نوجوان جا حوصلا خطا ٿي ويا ۽ ٻيڙي گوليءَ وانگر ٻيڙين جي پل ڏانهن ڌڪبي هلي وئي. سڀني جا هنيانءَ ڏڪي ويا:
”لُڙ لهريون لس، ليٽَ، جتي اَتُ نه آبَ جو،
الله اُت مَ اولين، ٻيڙا مٿي ٻيٽَ،
جوکو ٿئي مَ جهاز کي، ڦرهي اچي مَ ڦيٽَ،
لڳي ڪا مَ لپيٽ، هن غاريبي غوراب کي.“
(سريراڳ)
اسان فقط ايترو ڏٺو ته ٻيڙين ۾ ويٺل همراهه پُل جا تاڻيل رسا ڏسي گهت هڻي ٻيڙيءَ جي فرش تي ڪري پيا پُل تي بيٺل اسٽاف ۽ مسافرن خوف کان هٿ کنيا ...”وئي ... وئي ... وئي ...“ ۽ پوءِ ٻيڙي گم ٿي وئي. پُل جي ٻئي پاسي ڇا ٿيو؟ اهو پتو ان مهل تائين نه پيو جيسين طوطي خان پنهنجي ٻيڙي ڪناري هڻائي اوڏانهن ڊوڙ نه وڌي.
طوطي خان ئي ڇا ... هر ڪنهن اوڏانهن ڊوڙ وڌي. اسان کي درياهه جي ساڄي ڪنڌيءَ کان پُل ٽپي هن پار پهچڻ ۾ ٿورڙي ديرلڳي. بس! اهو اتفاق ئي هو جو هو بچي ويا. سنڌو اسان تي منڍ کان مهربان آهي. ٽيوب واري ٻيڙي، پُل جي ٻن ٻيڙين جي وچ ۾ ڏهاڪو کن فوٽن جي وٿيءَ مان نڪري وئي.
ثابت لنگهئا سِير، لهرن لوڏيا ڪينڪي
وڃي پهتا پار کي، نرتون منجهان نير
ماءِ پهتا مير، ٻار لنگهيائون ٻاجهه سين.
(سريراڳ)
هِڪي ٻانِهي چت ۾، ٻي جا الله ڪري
پاڻهي ويجهي ڪُن ۾، پاڻهي ڪنڌي نِي
سُتڙِ سِي ڍوئي، جي تڙ توائي مڪڙا.
(سريراڳ)
جيسين اسان پهچون ئي پهچون ٻيڙياتن پاڻ سنڀالي ورتو. هڪ همراهه بند ٿي ويل موٽر اسٽارٽ ڪري ننڍي پاڻيءَ مان ٻيڙي ڪڍي ڪناري هنئي. پل تي بيٺل همراهَه لانگوٽيون ٻڌي ٽپو ڏيڻ وارا هئا. سندن خيال هو ته ٻيڙي ٻڏي وئي آهي، پر کين ٽپو ڏيڻ جي ضرورت نه پئي. ماڻهون مِڙي ويا. هنن حوصلا خطا ٿيل هڪ ٻن نوجوانن جون پٺيون ٺپري کين آٿت ڏنو.
”اسان سمجهي ٻُڏ گئي هِن ... لُڙهه گئي هِن ... اسان ويگن کڙا ڪي پِڇون تي ڀڄڻ لڳي هين ... اسان ڪَهين اِنهان ڪُون پڪڙُون ... اسان ولا ڏٺئين پل دي تَلون خير خيريت نال تسان گذر گئي او.“
هن ٻيڙي ۾ انور، زبير، شبير ۽ ڪجهه ٻيا همراهه سوار هئا.انور لهڻ شرط وري ڀٽائي جو بيت ڏنو،
”سامونڊي سچيت ٿيءُ ته پهچين پار کي!“