ٻيڙيءَ جي مرمت ٿي وئي

ٻيڙيءَ جي مرمت ٿي وئي

مڪليءَ جو ريسٽ هائوس ٺاهوڪو آهي پر سُک سان سمهڻ جا ڏينهن اڃا ڪو نه آيا آهن. ٽيم جا ڪجهه ميمبر جيڪي ضروري ڪمن سانگي قافلي کي پنڌ ۾ ڇڏي هليا ويا هئا، وري مِڙي چُڪا آهن. سڀ کان پهرين ميجراعظم جعفر، ديري اسماعيل خان کان جدا ٿيو هو، سو اڄ ٺٽي ۾ وري شامل ٿيو آهي. نديم قمر الدين جيڪو امتحان ڏيڻ لاءِ سکر يا شايد ڪشمور کان ڪراچي هليو ويو هو، هُو سيوهڻ وٽ اچي مليو. انتخاب شاهه، سيوهڻ کان ڇِڄي هڪ ڏينهن کان سواءِ ڄامشوري کان ٻيهر شامل ٿيو هو.
نوريءَ کي پيش آيل حادثي، سنڌو مهم مان مزو ڪڍي ڇڏيو آهي. ميجر اعظم اچڻ شرط فوجي فيصلو ڏنو، ”نوري هرقيمت تي مورڙي جو ساٿ ڏيندي ... هڪدم مرمت جو بندوبست ڪيو وڃي.“ ميجر پاڻ ئي نوريءَ کي کڻائي شاهجهان مسجد وٽ قائم ٽريفڪ پوليس چوڪيءَ جي ڀر ۾ پنچر ٺاهڻ جي دڪان تي پهتو.
برسٽ جي ڊيگهه ڏسي دڪاندار جواب ڏيئي ڇڏيو، ”نه صاحب! هيءُ نه ٺهندو ... هيءُ ٽيوب ناهي ... ڪا ٻي جنس آهي.“
ٻيڙيون سچ پچ ته عام ٽيوب جون ناهن. اصل ۾ اها رٻڙ ۽ پلاسٽڪ فائيبرجي تاڃي پيتي جي سنهي چادر آهي. عام ٽيوبن کي پنچر هڻڻ جو طريقو تمام سادو آهي، ربر سوليشن ۽ پنچر ڳنڍڻ واري مٽيريل کي پنچر مٿان پکيڙي استريءَ سان گرم ڪن ته پنچر تيار. هتي ته معاملو ئي ٻيو هو. استري استعمال ڪرڻ جو ته سوال ئي پيدا نٿي ٿيو. پنچر ڳنڍڻ واري همراهه زندگيءَ ۾ ههڙو برسٽ نه ڳنڍيو هو.
نيٺ همت ڪيائين. پهرين برسٽ ڳنڍڻ لاءِ ٽوپا ڏنائين پوءِ ... سوليشن لڳل ٽڪرو برسٽ تي پلستر وانگر چاڙهي ڇڏيائين. نوري تيار ٿي وئي، فقط ايترو انتظار ڪرڻو هو ته سوليشن چڱيءَ طرح سڪي وڃي. ٿي سگهي ٿو ته صبح ساڻ اهو فيصلو ڪيو وڃي ته، نوري اڄ درياهه ۾ نه لاٿي ويندي، اهو خيال ان ڪري ٿو اچيم ته، هن کان پوءِ جيڪڏهن نوريءَ جا زخم اکڙي پيا ته وري ڪو نه ڀربا، رات جو اڍائي لڳي تائين نوري اسپتال ۾ هئي. ضروري ناهي ته صبح جو ستين اٺين لڳي تائين سندس ڦٽ ڇٽي وڃن! ٻيڙيءَ ۾ هوا جا ٽي چار خانا آهن. هڪ هڪ خاني ۾ لڳ ڀڳ ستر پائونڊ هوا ڀري وڃي ٿي. اهو وڏو دٻاءُ آهي. اهو دٻاءُ ان مهل وڌي وڃي ٿو جڏهن ٻيڙيءَ تي ماڻهو به سوار ٿين ٿا. اسان ڪو به جوکم نٿا کڻڻ گهرون. باقي ڊيلٽا جو علائقو وڃي بچو آهي، جيڪو اسان هر صورت ۾ درياهه ۽ کارين مان ڏسڻ گهرون ٿا.
اربع، 22_ نومبر 1989ع
انور پيرزادي صبح جو سوا ستين لڳي ننڊ مان اُٿيو. رات جو خاص هدايت جاري ڪئي وئي هئي ته، ريسٽ هائوس صبح جو ڇهين لڳي ڇڏڻو آهي. ڪالهه مورڙو پنهنجو پنڌ کُٽائي نه سگهيو هو. اڄ کيس ڏيڍوڻو پنڌ ڪرڻو هو. اڄوڪي پنڌ جي حالت به ڪالهه کان مختلف ناهي. شايد سڀاڻي پاڻيءَ جي صورتحال بهتر هجي! اطلاعن موجب درياهه جو مکيه پيٽ ۽ ڍورا اڄڪلهه سامونڊي ويرن جي ور چڙهيل آهن.
پُوري ڪوشش جي باوجود مڪليءَ ساڍي ڏهين وڳين کان اڳ نه ڇڏيو. نوريءَ جا زخم اڃا نه ڇُٽا آهن ان ڪري اڄوڪو ڏينهن پاڻيءَ ۾ نه لهندي. روانگيءَ کان اڳ هميشه وانگر نقشا جاچيا ويا. اڄوڪي واٽ طئي ڪئي وئي. خشڪيءَ واري قافلي نقشي تي نشان هنيا: ڪلان ڪوٽ، پير پٺو، اُڏيرو ۽ پوءِ ٻُهارا.