پٽ سليمان قبرستان

پٽ سليمان قبرستان

هي ماڳ جوهيءَ کان 13 ڪلوميٽر اولهه ۾، واهي پانڌي روڊ سان روڊ جي ڀر ۾ ڏکڻ پاسي واقع آهي. پٽ سليمان جوهي تعلقي جي ديهه آهي ۽ تپو بکر شهيد آهي. واهي ويندي اهي قبا رستي جي ڏکڻ پاسي نظر ايندا. هتي ڪل پنج قبا آهن. سڀ کان قديم قبر سليمان فقير لُنڊ جي آهي. هن سان گڏو گڏ اتر ۾ هڪ ٻيو جاڙو مقبرو سندس پٽ بخشو فقير لُنڊ جو آهي. انهن ٻنهي قبن کي اڇو رنگ ڏنل آهي ۽ انهن تي ڪا به چٽسالي هن وقت موجود نه آهي. هن قبرستان ۾ مدفون فقيرن يا سردارن جا نالا سليمان سائين، بخشو فقير لنڊ، لال بخش لنڊ معلوم ٿيا. ڏکڻ پاسي هڪ مقبري ۾ ڪارو فقير ۽ ٻئي ۾ حاجي عارب لُنڊ دفن آهي. حاجي عارب جي مقبري ۾ گهڻي نقاشي ٿيل آهي. اتي موجود خادم جو چوڻ هو ته هي سڀ صاحب پاڻ ۾ فقط ذات ڀائي آهن، مٽي مائٽي ڪونه اٿن، سواءِ سليمان فقير ۽ بخشو فقير جي.
سليمان فقير هتي ڪٿان آيو؟ خادم جو چوڻ هو ته ”جڏهن سائين اڃا ڇوڪرو هو، حيدر شاهه چاڪر ڪوٽ ويو، گاج کان پريان ٻُٽن قبن جي اولهه پاسي لڪ کان ويو، (اتان فيض مليس) پوءِ ٻٽن قبن وارو پاسو ڇڏي هتي اچي ويٺو. سليمان سائينءَ جو ميلو ڪونه لڳندو آهي پر محرم ۾ يارهو ملهائيندا آهن“.
ان جي ابتڙ عزيز ڪنگراڻي ”ڪاڇو هڪ اڀياس“ ۾ ”جوهي ۽ ميانوال تحريڪ“ واري باب ۾ لکي ٿو ته ”سليمان لنُڊ با اثر زميندار هو. گنهور خان جو همعصر ۽ هم قبيلائي جاگيردار هو. گهنور خان لنڊ وانگر سليمان خان کي ميان نصير محمد ڪلهوڙي آراِڙيءَ واري علائقي ۾ وڏي جاگير ڏني جيڪا اڄ پَٽ سليمان جي نالي سان مشهور آهي ... هن علائقي ۾ پنهورن جو زور هو، غالباً ميان نصير ڪلهوڙي گهنور خان ۽ سليمان خان جي مدد سان هن علائقي مان پنهورن جو زور ٽوڙيو. ۽ اتي هنن کي (سن 1700ع ڌاري) سار سنڀال لاءِ جاگيرون ڏنيون. سندس وفات روايتن موجب 80 سالن جي ڄمار ۾ ٿي“. ان ريت هو راڄو ليکي ـ1 جو همعصر آهي.