Bootstrap Example
ڄام پور : (ابڙو اڪيڊمي)

2020-06-19
داخلا نمبر 141
عنوان ڄام پور
شاخ سنڌوءَ جو سفر
پڙهيو ويو 2313
داخلا جو حوالو:

هن داخلا لاءِ تاريخ جا حوالا موجود نه آهن

هن داخلا جون تصويرون نه مليون

ڄام پور جا بنياد
سنڌوءَ جو سفر / بدر ابڙو / ابڙو اڪيڊمي Abro Academy / علمي ادبي پورهيو /

ڄام پور - مان نڪتل ٻيون شاخون-

ڄام پور


شاخ سنڌوءَ جو سفر
ٽوٽل صفحا1
موجودہ صفحو0
اڳلو صفحو-0-گذريل صفحو

ڄام پور



پتڻ کان ڄام پور جو شهر 22 ڪلوميٽر اتر اولهه ۾ آهي. ڄام پور ويندي اڪثر پنڌ هڪ ٻيٽاريءَ تان ٿيو جنهن جي ٻئي ڀر وري هڪ ننڍڙو وهڪرو هو. واٽ ۾ واريءَ جو چڱڙيون ڊٻون آهن. اٽڪل 10-12 ڪلو ميٽر واريءَ کانپوءِ لٽ ۽ واريءَ جو ميلاپ نظر آيو. ٻي پل ڪافي مختصر هئي. اها وڌ ۾ وڌ ڇهن ستن ٻيڙين جي پل هوندي.

پتڻ ۽ ڄام پور جي وچ ۾ ڪوٽ مغلان آهي جنهن جي پنهنجي تاريخي اهميت آهي. ڄام پور پهچندي پهچندي سوا پنج ٿي ويا. اسان کي هتي ڏسڻ لاءِ ٻه جايون ٻڌايون ويون ’دلوراءِ دي ٺيڙهه‘ ۽ ’هڙند‘. هڙند ڪافي پري آهي. پر دلوراءِ جو دڙو شهر کان چار پنج ڪلو ميٽر اتر اولهه ۾ آهي، جيڪو ڏسڻ ممڪن هو. هڪ همراهه چيو، “جناب اُٿي وڏي مڪان هِن، محل دکان بڻين هِن، هور ڀي وڏي آثار هِن.” اسان لاءِ دلوراءِ جو نالو ئي ڪافي هو. سنڌو ماٿريءَ جو هيءَ بدنام بادشاهه هتي به موجود هو. ڄام پور شهر جي رٿابندي يا نقشي جي خاص ڳالهه اها آهي ته هتي هنڌ هنڌ چوڪ آهن. شهر ۾ هڪ روڊ گول آهي. ان ڪري اهو قديم رستو پنهنجي گولائيءَ سبب ’ڪنگن سڙڪ‘ سڏجي ٿو. پهريائين ڄام پور ان ڪنگن سڙڪ تائين محدود هو. ڪنگن سڙڪ کان ٻاهر نڪربو ته نوان رستا آهن جيڪي شهر کي ٻين رستن سان ڳنڍين ٿا. انهن ئي شهرن جي نسبت سان روڊن جا نالا مشهور ٿيا آهن مثال طور: داجل روڊ، ڊيرا روڊ، اڊه روڊ. ڪنگن روڊ ۾ دڪان ناهن. فقط ديوارون آهن. شهر جي اها رٿابندي ڪنهن ڪوٽ وانگر آهي.

دلوراءِ جي دڙي لڳ ٻه ٽي ٻيا قصا به ٻڌجن ٿا. ڄام پور کان اولهه ۾ (موضعه نظام والا وٽ) درياهه جو اڳوڻو وهڪرو هو. ان وهڪري تي ”سهڻي والا پتڻ“ آهي. هتي ڪٿا اها ئي آهي ته سهڻي ان پتڻ تان ڪچي دلي جي سهاري درياهه ٽپي ميهار سان ملڻ ٿي وئي جو سِير ۾ ٻڏي وئي. هاڻي درياهه پنهنجو وهڪرو گهڻو بدلائي اوڀر طرف نڪري چڪو آهي. درياهه جي وهڪري جا ڪجهه اڳوڻا آثار ڄام پور کان ست اٺ ميل اولهه ۾ آهن جن کي ”جنگل بيل“ درياهه جي نالي سان شهرت آهي. ان بيل درياهه جي اوڀر ۾ ريگستان آهي. هڪ سؤ سال کن اڳ ”سيتپور“ شهر درياهه جي اولهه ۾ هو جيڪو هاڻي اوڀر ۾ آهي. ائين ٿو لڳي ته درياهه هن علائقي تي منڍ کان وٺي ڏاڍو ڪاوڙيل رهيو آهي. اونهاري ۾ خاص ڪري برساتن دوران پاڻي سڄي علائقي ۾ پکڙجي ڌرتي جل ٿل ڪندو رهيو آهي ۽ ڪنارن تان اٿلي اهڙي ٻوڙان ٻوڙ ڪندو آيو آهي جو زندگيءَ لاءِ وڏي سوڙهه پيدا ٿيندي رهي. سؤ سال اڳ جي رڪارڊ موجب الهندي ڪنڌيءَ طرف چاڙهه وقت درياهه اَٺن ڇاڙهن ۾ وهندو هو. عام طور تي درياهه جو وهڪرو في ڪلاڪ ٽي ميل هو پر چاڙهه وقت اها رفتار ڏهن کان ٻارهن ميل ٿي پئي وئي.




ٽوٽل صفحا1
موجودہ صفحو0
اڳيون صفحو-0-گذريل صفحو

ڄام پور ھنن داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
مٺڻ ڪوٽ ڏانهن
سنڌوءَ جو سفر - موضوع جون ٻيون داخلائون-
پبلشر پاران
ليکڪ پاران : سنڌوءَ جو سفر
سنڌوءَ جي زندگي ۽ موت جو سُوال
اسڪائي ليڪس جي نقش قدم تي
سنڌوءَ جي جاگرافيائي تاريخ
سنڌو ندي شروع ڪٿان ٿئي ٿي؟
سنڌو طاس
سنڌو طاس ٺاهه
رگ ويِد ۾ سنڌو
سنڌو مهم ۾ شرڪت
آديسي اڄ مر سڀان مرندو سڀڪو
ٽيڪسيلا
سڪندر اعظم
ڪئمپ ڏانهن
ڪابل نديءَ جي ڪنڌيءَ تي
گليشئر جي هاڃا
اٽڪ وٽ سنڌو
اٽڪ قلعو
اٽڪ پُل
نيرن نيڻن واري ۽ چانديءَ روپ مست
پوٺوهار
غازي گهڙيالا پروجيڪٽ
پاور ڪامپليڪس
پوٺو هار جا ڪجهه درويش
خوشحال ڳڙهه
سنڌوءَ جا خوفناڪ لنگهه
جبلن ۾ ڦاٿل سنڌو
نوري پِير ۽ جوڳي
گهوڙا تڙپ
سوڪڙيان
طوطي خان کان انٽرويو
خوشحال ڳڙهه کان اڳتي
عزيز شڪاريءَ جي قبر
ست سهيليون
ٻيو وڏو وڪڙ
مکڊ شريف
سنڌوءَ ۾ سون
سوان ندي
ڪالاباغ ڏانهن
ڪالاباغ بند
ڪالاباغ بند- ڪجهه تفصيل
ڪالاباغ بند ٺاهڻ جا مقصد
فني جوڙجڪ
بند ڪيئن ٺهندو؟
جبلن جي صورتحال
پٺاڻن کي اعتراض جا سبب
ڪالاباغ شهر
جناح بئراج
ڪالاباغ کان چشمه تائين
ڪيل
دراوڙ
ڪيل بستيءَ کان اڳتي
بوٽ لاڪ
بلوٽ شريف
بلوٽ جي اصل ڪهاڻي
چشمه بئراج ۽ چشمه جهلم لنڪ ڪئنال
بئراج تي
ڪلور ڪوٽ
درياخان ڏانهن
دريا خان ۾
ديرو اسماعيل خان
آلودگي
طوطي خان سان ڪچهري
رحمان ٺيڙهي
رولاڪ افغان قبيلو
ڊي-آءِ خان شهر جو چڪر
ڪروڙ شريف ڏانهن
هڪ ڳوٺ-نوتڪ
ڪروڙ شريف
ليهّ پتڻ تي
نئون ڏينهن
تونسه بئراج
تونسه شريف پير پٺاڻ
بئراج ڏانهن واپسي
زندهه پير
ديري غازي خان ڏانهن
ديرو غازي خان شهر
تاريخ جاگرافي
موسم
قديم علاج
شهر جو ماضي
قديم مندر ۽ مسجدون
سياسي ڇڪتاڻ
نئون سج
ٻيڙي ناهي ته به پرواهه ناهي
ٻار لنگهيائون ٻاجهه سين
ڄام پور وٽ ٻيڙين جي پُل
ڄام پور
ڄام پور جي تاريخ
ڄام جادم جکرو
دلوراءِ جي ٺيڙهه
هرڻاڪس يا هَڙند؟
سنڌو ماٿريءَ ۾ ديوتائن سان جنگ
ورتر اَسر ۽ اِندر جي جنگ
ڪارو پاڻي
ڄام پور جي سياسي ۽ سماجي حالت
مولانا عبيدالله سنڌي رحه
گهاڙِي والا
مٺڻ ڪوٽ ڏانهن
ڌٻڻ ۾
پتڻ تي حال احوال
درگاهه بابا فريد
شهر مٺڻ ڪوٽ
عمرڪوٽ کان اوڀر ۾ هُن پار
ڪشمور
گرنٿ صاحب جو درشن
سک مت
گرونانڪ
گرونانڪ - هڪ فنڪار
گڊو بئراج
سنڌ جي گم ٿيل ندي
ستلج جو وهڪرو
سنڌوءَ جا قديم وهڪرا
گهاڙ
مهراڻ
وهڪرا ۽ انهن جا زمانا
سنڌوءَ جي لاهِي
درياهه ۽ زمين جي سطح
گڊو بئراج تي حادثو
ماڇڪو - سنڌ ۾ پنجاب جو ٻيٽ
ڪنڌڪوٽ ۾
ٽوڙي بنگلي ۾
دنيا جو ڊگهي ۾ ڊگهو ماڻهو
ماٿيلو
مومل ۽ ڀينرون
شڪارپور
عجيب اطلاع
سکر
عجيب ٽڪريون
لب مهراڻ تي آجيان
اسوريا جي راڻي
ڏهاڳڻ سهاڳڻ
اروڙ
ڪالڪان غار
اروڙ ۾ هڪ ٻي غار
نَينهن ٽڪر
سکر ۽ بکر جي تاريخ
خواجه خضر جو آستانو
ساڌ ٻيلو
سَتين جو آستان
روهڙي
وار مبارڪ
پتن جي ماڙي
معصوم شاهه جو منارو
آدم شاهه جو مقبرو
سکر پتڻ
مسجد منزل گاهه
لئنسڊائون پُل
ايوب پُل
سکر بئراج
ٽالپر
نوشهرو فيروز
ڪوٽ ڏيجي
مٿي جو سور لاهيندڙ پير - شادي شهيد
راڪاس جو روڻو
خيرپور ضلعي ۾ درگاهن پويان ڏندڪٿائون
ابراهيم اڌم جي ڏند ڪٿا
آستانو ابراهيم اڌم بلخي
هرڻيءَ جو کير
هنو
شيطان
خيرپور ضلعي ۾ موجود اولهه - اوڀر قبرون
ٻيا پير ۽ قبرون
سيد حسين شاهه بخاري
سيد ڇتن شاهه
لونگ فقير
پير مشائخ مهيسر يا مهيسر مشائخ
سلطان اڌم ڪٿا جو ٻيو حصو
خيرپور ۾ کجي
کجيءَ جو پرڏيهي واپار
فيصلي جي گهڙي
سکر کان لاڙڪاڻي ڏانهن
لاڙڪاڻي ۾
قُبو ڀانڊو ۽ ٿهيمن جا قُبا
شاهه بهارو
ميان الياس ۽ ميان شاهه علي (شاهل) ڪلهوڙي جا مقبرا
اڍاٽ، ڪانڌڙا، جهڪڙ ۽ خيرپور جُوسو
ڌاڙيلن جو خوني حملو
مُهين جو دڙو
مُهين جي دڙي وٽ سنڌو
مهين جي تباهي
ڌرتي ماتا
اينڪي ۽ نِن مهه جي ڪهاڻي
بهشت دلمون ڪيئن ٺهيو؟
مُهين جي دڙي بابت ڏند ڪٿائون
مُهين جي دڙي جا ڪنڀار
ويهڙ ڏانهن
مهاڻا درياهه تان لڏي ويا
ميان گاجي ديرو
وِيهڙ
اولهه وارا پراسرار جبل
لڪل خزاني جي واٽ
دانا ٽاورز
کيرٿر جو ن چوٽيون
مخدوم بلاول
درگاهه مخدوم بلاول
ميان يار محمد ڪلهوڙي جو مقبرو
آبپاشي لاءِ هٿرادو واهه
گاجي شاهه - قديم واهيون
ڪافر ڪوٽ
سڪندر جو پڙاڏو
سيوهڻ
مي رقصم قلندر شهباز
ڇُٽو اُمراڻي
بودلو بهار ۽ هُنود ڪاسائي
يڪ ٿنڀي
لال باغ
نه ملاح نه مڪڙي
کيرٿر ۽ ان جي ڀرپاسي ۾ گبر بند
نُڪو بٺي آثار
ڪائي ماٿري
جِنن جا گهر
نئگ ڏانهن
شاهه روهي
لنگم تي رت ڀيٽا
لکمير جي ماڙي
هتي نالو لکڻ سان بخار لهي ٿو
سنڌو کيرٿر ماٿري تهذيب
سيوهڻ کان اڳتي
لڪي
بهشت جي دري
تيرٿ ڌارا
بِزن جهڏو
آمري
سن
رني ڪوٽ
رني ڪوٽ بابت ڪجهه تجويزون
سنڌ: پنڊ پهڻن جي دنيا
سنڌ جا ٻيلا
هُڙيون
ڪچي جا ٻيلا
پڪي جا ٻيلا
وڏن ماڻهن سان سنڌوءَ جي جُٺ
حيدرآباد
حيدرآباد ۾ ٽالپرن جي دلچسپي
شهر جون چاڙهيون
قديم آثار
گنجو ڏونگر گام
سياسي ماضي
مرسون مرسون سنڌ نه ڏيسون
مياڻيءَ واري جنگ کانپوءِ
ڪوٽڙي
جِهرڪَ
ميل ـ101
ماجيران جي ماڙي
ڪينجهر
ڪينجهر لڳ ٻيا قديم آثار
هيم ڪوٽ
سونڊا
سونڊا پتڻ
کبڙ پاتڻيءَ جون خبرون
ميربحر ڪير آهن؟
جهنڊو پاتڻي
ٺٽو
دبگير مسجد
مسجد خضري
شاهجهاني مسجد
ٺٽي جا پراڻا پاڙا
سريچند درٻار - فقير جو ڳوٺ
مڪلي
قديم مسجد
پير پٺي ۽ شاهه ڏاتار جي ڪٿا
پير پٺو ماڳ
ٻيڙيءَ جي مرمت ٿي وئي
خدا آباد
ڪلان ڪوٽ
سنڌ ۾ تيل ۽ گئس
قديم غارون
سنياسيءَ جي غار
جَت ۽ وَڳ
اُڏيرو مندر
جنگي سرڏانهن
درياهه ۽ کاريون
جنگي سر پتڻ جي اهميت
مانگر مڇ يا ويسر
ڊيلٽا ۾ ڦيرڦار
ڪيٽي بندر
ڳاڙهن چانورن جي پوک
ٻيا فصل
شڪارين جون تياريون
گهاتو ڪيئن گهارين؟
پورٽ قاسم ڏانهن
تِمر جا ٻيلا
ڊيلٽا ۾ فطرت جي دهشتگردي
بئراجن جي تعمير کان اڳ
جاکي بندر
رتوڪوٽ
ملاڪي ڪوٽ
درياهه پير ماڳ
ٿنڀن واري مسجد
وڏا هڏا
گُجو
سنڌ ۾ قديم ترين لکت
ٿرون ٽڪري
هاليجي
پکين جا رستا
ڀنڀور
موکي متارا
اوچتو ڦاٽ
سمنڊ ۽ ويرون
مهم جي پڄاڻي
چوکنڊي
سانڊي تان جنگ
بلوچ ٽومبس
ملير ماٿري
ڪراچيءَ جا ڪجهه ٻيا آثار
ريڙهي مياڻ
کديجي
منگهو پير
مورڙيو مانگر مڇ
پڄاڻي
حوالا
بُلهو کوسو ۽ بُـلهي جي بُـٺي


.....سنڌوءَ جو سفر موضوع جون وڌيڪ داخلائون