چاڪر لاڪارو ڪوٽيرو:

ن ماڳ تي ڍڳي، شينهن يا گهوڙي جي اڪر به غير موجود آهي. جيڪا اسان کي منڇر کان اولهه وارن جبلن ۾ جام نظر اچي ٿي.
ڦَتن جهڏي ۾ اُڪيريل خاص نشانن ۾ سرهه به آهي ، جيڪي اسان کي ڏلهه ۾ به نظر آيا. البت هتي جي هڪ خاص ڳالهه اُٺ جي اڪر آهي، جيڪا خبر نه آهي ته ڏلهه ۾ ڇو نه آهي. اٺ جي اڪر هن علائقي ۾ اوپري نه آهي، بلڪ عين مقامي اهميت موجب آهي. هتي سڀ کان اهم اڪر ڪجهه اسٽوپائن جي آهي جيڪي ڪافي ڊٺل ڊٺل آهن.
سج لٿو پئي ويو، اسان کي اونداهي ٿيڻ کان اڳ ڳوٺ حسناڻي گبول پهچڻو هو. اونداهي جبل ۾ وک کڻڻ مشڪل هوندي آهي. اسان کي اڃا به ٽي ڪلو ميٽر ڏکڻ طرف وڃڻو هو. واٽ ۾ ئي اونداهي لهي پئي . اسان تارن جي روشنيءَ ۾ ٿيڙ ٿاٻا کائيندا وڃي اهڙي جاءَ تي پياسين جتي پٿرائين پٽ تي ڪي ڇڳل تڏيون وڇايل هيون. ڪجهه پرڀرو ڪي همراهه ٽولي ٺاهي ڪچهريءَ ۾ مصروف هئا. حسناڻين وٽ بٰڊي جبل تان ڪي سهتاڻي (شهڪاڻي) مهمان لٿل هئا. اڄ ٽپهريءَ جو پهتا هئا ۽ سڀاڻي اڳتي کيرٿر طرف وڃڻا هئا.
اسان ٿڪ کان چُور هئاسون. حال احوال جي رسم غلام محمد نوحاڻيءَ پوري ڪئي. اسان پاڻي ڍڪ پيتو ۽ خاموشيءَ سان تڏيءَ تي ليٽي پياسين. ڪلاڪ ڏيڍ کان پوءِ سامت ۾ آياسين ته هڪ حسناڻي گبول ويجهو آيو، ”اچي هي چانهه پي! ماني کائون ته پوءِ ڪچهري ٿا ڪريون!“ همراهه جي نيت ٺيڪ نه هئي. ٿوري دير اڳ پاڻ ۾ سرٻاٽن پئي ڳالهايائون، ”دوائون به اٿن، هفتو ڪڍي ويندا، ڪمزور مريض آهن ... خبر ڪيترا ملن؟“
موٽيو مري ۽ غلام محمد نوحاڻي گڏ نه هجن ها ته اسان سچ پچ تڪليف ۾ اچي وڃون ها. موٽيي کي خبر هئي ته هي ماڻهو لاوارث نه آهن. غلام محمد کي به خبر هئي ته هي ماڻهو سردار محمد خان ۽ حاڪم خان نوحاڻي ءَ جا مهمان آهن. پر گبولن کي ڳالهه دير سان سمجهه ۾ آئي. همراهه مون کان پچيو، ”گهڻا پئسا اٿئي؟“ مون اونداهيءَ ۾ سندس منهن ۾ ڏسڻ جي ڪوشش ڪئي. ”گهڻا پئسا ملي ويندا؟“ هن وري پڇيو، ”پوئتي ڪير اٿئي؟“
”پوئتي پوڙهيون آهن، اسان کي گهر مان ڪڍي ڇڏيو اٿن تڏهن ته هتي پيا رُلون ... پئسا گهري ڏسجانءِ پر مون کي اميد ڪونهي ته اسان کي ڇڏائينديون ... هٿئون چونديون اتي چڱا آهن ... پر جيڪڏهن پئسا ملنئه ته اڌو اڌ ڪجانءِ!“ مون کيس چيو.
”ڀلا ڪنهن گبول کي سڃاڻين؟“ هن منهنجيون واسطيداريون سمجهڻ جي ڪوشش ڪئي.
”هائو! سردار نبيل گبول شهر ۾ اسان کي ويجهو رهي ٿو، هِتي ٽِڪي بارڻ ۾ سندس ڳوٺ به آيا آهيون.“ مون چيو.
”ڪو ٻيو؟“ هن وري پڇيو.
” يار وڏا ماڻهو وڏن ماڻهن کي سڃاڻيندا، ڪِي تو مون جهڙي کي سڃاڻيندا!؟“ غلام محمد نوحاڻيءَ ڇڙٻ ڏنس ته پوءِ عجيب نموني کِلي ماٺ ٿي ويو. هاڻي هو ڳالهه سمجهي ويو هو ته هي ءَ ڳالهه ڳچيءَ ۾ پئجي ويندي.
پوءِ ٻوڙ ماني آئي. کائي پي اسان اهلي پياسين. تارن ڀريو آسمان چوڌاري جبلن تي ايئن ٿي لڳو ڄڻ ڪنهن وسيع ڪاري پوتيءَ تي ٽِڪون ٽاڪيل هجن.
ٿوري دير کان پوءِ گبول ويجهو آيو. هاڻي سندس لهجو مختلف هو، ”اسان جو هڪ ڇوڪرو هتي فنڪار آهي، ڳائي ٿو، ٿورو محفل ڪنداسين، مڙئي جبل ۾ جيڪي اسانجا حال!“
نوجوان جا هٿڙا فنڪاريءَ سان رباب تي هليا، آواز به ٺاهوڪو هئس. بلوچيءَ ۾ ڪا عشقيه شاعري هئي . مون کي ٻيو ته ڪجهه به سمجهه ۾ نه آيو پر هو دل سان ڳائي رهيو هو. سندس درديلو آواز ورلاپ ڪري رهيو هو ته هي يار عشق جو کاڌل آهي. نوجوان اڌ ڪلاڪ کن ڳائيندو رهيو ۽ اسان جون ٿڪل اکيون ٻوٽجي ويون.