ابڙو اڪيڊمي Abro Academy
2020-10-27
داخلا نمبر 843
عنوان چور نلي
شاخ منڇر گورک گاج دنيا
پڙهيو ويو 1248
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
چور نلي
گاج بنگلي کي ويجهو هڪ وڏو گهارو ڏسي انور ان کي چتائي نهارڻ لڳو، ”ڇا گاج اتان ٿي نڪري؟“
”نه! اسان ان کي ’چور نلي‘ چوندا آهيون، جبل ۾ نئه جو ڍورو آهي. اهو چور نليءَ جو ڪپ آهي. اهو بنگلن کان سامهون ٿورو پاسيرو آهي. گاج اهڙي ئي نموني سان اندرئون اچي ٿي. جنهن ٽڪر مان اها ’چور نلي‘ اچي ٿي، اسان ان کي ”عيسو جبل“ چوندا آهيون، گَرو به چوندا آهيون ... برسات پوندي آهي ته ان مان ڳاڙهو پاڻي نڪرندو آهي. کيرٿر ان کان مٿي آهي. گاج ندي ان عيسيٰ (گرو) جبل ۽ تير ڀت جي وچ مان لنگهي ڊرگهه بالا کان اڳتي وڃي ٿي. الهيار جي قبن وٽ تِير ڀت ختم ٿئي ٿي، پوءِ ٻنهي پاسي زمين اچي ٿي ۽ پوءِ گاج ڇني کان ٿي منڇر ۾ پوي ٿي.“ حاجي ٻڌايو.
”چور نليءَ جو پاڻي ڳاڙهو ڇو آهي؟“ مون سوال ڪيو.
”ان ڪري جو ان جبل جي زمين ڳاڙهي آهي. ان پاڻيءَ جو رنگ اهڙو هوندو آهي جيئن ماڻهو پانُ کائي! اها زمين فصل لاءِ سٺي آهي. باقي ٻئي ڪم جي ناهي. ڪو ائين به ناهي ته پاڻي هر وقت ڳاڙهو هلندو. بس ڪلاڪ ٻن کانپوءِ ڳاڙهاڻ ختم ٿيندي وري ٿورو رنگ بدلجي ويندو.“
گاڏي هوريان هوريان مٿي چڙهندي گاج بنگلي جي در تي پهتي. ان مهل صبح جا ساڍا اٺ ٿيا هئا. آبپاشي کاتي جو هي گاج بنگلو 1938 ۾ ٺهيو، هتي اهڙي تختي لڳل آهي. هي اهو ئي سال آهي جڏهن مجمدار گاج ۾ شهيد ٿيو هو . منهنجي 28.02.93 جي ڊائريءَ ۾ لکيل آهي ته ان ڌاڙيل جو نالو سليمان بروهي هو جنهن مجمدار کي گاج ۾ گولي هنئي. مون کي ياد نه ٿو اچي ته اها ڳالهه مون کي ڪنهن ٻڌائي هئي.
جڏهن ته گاج ڀت ان واقعي کان ست سال اڳ 1931 ۾ انجنيئر رامچنداڻي جي نگرانيءَ ۾ تيار ٿي.
”هن پوائنٽ کي ’گاج هيڊ‘ چيو وڃي ٿو شايد انڪري ته اتان ئي نئه گاج جبل ڇڏي ڪاڇي ۾ پوي ٿي. ھتي بنگلي جي ويجهو ئي، عبدالله شاهه جي وزارت واري وقت ۾ وائرليس رابطي جو نظام قائم ٿيو هو ۽ ويجهو ئي ھڪ پوليس پوسٽ واقع آهي جنهن ۾ هن وقت فقط شايد هڪ ماڻهو موجود هو.