چِٽو شينهن

چِٽو شينهن Leopard - Panthera pardus -
چِٽو شينهن
چِٽو شينهن، ايفرو ايشيائي چيتي (Cheetah / Acinonyx jubatus) کان مختلف جانور آهي. پر حقيقت اها آهي ته اهو لفظ اصل هندي ۽ سنسڪرت ٻوليءَ جو ’چِتراڪا‘ يعني leopard ئي آهي. ڪلھن تائين 26 انچ اوچائي، جسم جي ڊيگھه 36 انچ ۽ پُڇ 28 کان 38 انچ ڊگھو ٿئي ٿو. نَر جو وزن 50 کان 70 ڪلو گرام ھوندو آھي. اڳيان چنبا ڪافي مضبوط ھوندا اٿس. ان جي جسم تي گول ڇلي دار ڪارا چِٽ ٿين ٿا. جسم جي هيٺئين ڀاڱي تي اهي چِت هلڪا ٿين ٿا. اڪثر ڪري پيٽ جو رنگ به اڇو يا هلڪو ٿئيس ٿو. ان جو پڇ هموار ۽ ڊگهو ٿئي ٿو. جنهن کي وَٽ سَٽ پيو ڏيندو آهي ، خاص ڪري شڪار تي حملي کان اڳ. چِٽي شينهن جو پڇ ان جي ڪُل جسم جي ڀيٽ ۾ ٽئين حصي جيترو ٿئي ٿو. اڪثر گهاٽن ٻُوڙن يا جابلو غارن ۾ رهندو آهي. جبل چڙهڻ ۾ ڪافي مهارت رکي ٿو. تارُو به آهي. تمام محتاط ۽ لِڪل رهندو آهي، انڪري تمام گهٽ ڏسبو آهي. اڪثر اونداهيءَ ۾ شڪار ڪندو آهي. چَڪ سان شڪار ڪندو آهي ۽ چنبن کان به مدد وٺي ٿو. ان جو موت اڪثر ڪري بک ۽ اڃ کان ٿيندو آهي يا وري ان وقت ماڻهن هٿان مارجي ويندو آهي، جڏهن انساني آبادين کي ويجهو ايندو آهي. پاڪستان ۾ هيءَ جنس هاڻي خطري هيٺ آهي، ۽ کيرٿر ۾ ان جو نسل مشڪوڪ ٿي ويو آهي. پر کيرٿر کان اولهه طرف بلوچستان ۾ باقي آهي. گذريل ويهارو کن سالن کان کيرٿر ۾ نظر نه آيو آهي. ڪارو شينهن به نسلي طرح چِٽو ئي آهي پر قدرتي طرح ان ۾ ڪڏهن ڪڏهن ڪارو رنگ وڌيڪ هئڻ ڪري اهو وڏي ڪاري ٻِلي نظر ايندو آهي. چِٽي شينھن جو تعلق کيرٿر جي ماحول : 1 سان آھي.