ڍڳـو

�ين ۾ به آهن، ڪڏهن وقت ڪڍي اچو ته ڏيکاريان، ڪجهه پرڀرو آهن!“


”ڪٿي ڪٿي آهن ۽ ڪيتري پنڌ ۾ آهن؟“ مون تجسس وچان پڇيو.


”هيڏانهن کؤٿي (جبل) کان پرتي زيني ڍوري تي ’چِٽي‘ ۾ آهن، اڳتي ڪيترو وڃن ٿا، اها خبر ناهي پر ڪو نشان هِتي آهي ته ڪو هُتي؛ ايئن هلندا ٿا وڃن، الائي ڪيتري پنڌ ۾ هجن، اتي توهان کي آئون ٿو وٺي هلان، باقي جاچيو پاڻ!“


”ٻيو ڪٿي آهن؟“


”زيني ڍوري ويجهو ’ڪلري پاڇل‘ ۾ به ڪجهه چِٽ آهن، اهو به کؤٿي کان ٿورو پاسيرو آهي.“


”ٽيون ماڳ؟“


” چُچڙي! اهو پرتي آهي، ٿي سگهي ٿو ته اسان کي رات رهڻي پوي، اهو اُونڌ جبل ڏانهن آهي! ٻئي ڀيري ڪجهه ڏينهن ڪڍي اچ، اونڌ به ڏسون! ڏاڍي عجيب جاءِ آهي. ان غار ۾ لهڻ به ڏکيو آهي ۽ اندر ٽارچ جي روشني هڻبي ته به ڪجهه نظر نه ايندو! ان غار ۾ ڪا اهڙي ڳالهه آهي.“ عرس چيو.


”اونڌ ڪٿي آهي؟“


”هتان کيرٿر ڏانهن مٿي وڃبو ته وچ تي آهي.“


”ضرور هلبو!“ سڄي سنگت چيو، ” توهان فيبروريءَ ۾ وقت ڪڍي اچو ته اهي پاسا به ڏسي اچون!“ ڊاڪٽر زبير دعوت ڏني.


”ته پوءِ ٺيڪ آهي، فيبروري ئي ٺيڪ آهي ڇو ته مارچ ۾ جبل گرم ٿي ويندو آهي!“ اسان پروگرام طئه ڪيو، ”پڪيون تاريخون ٽيليفون تي!“


ڊاڪٽر زبير وائرليس فون جو فائدو وٺي واهي پانڌيءَ مان جيپ گهرائي ورتي هئي، جيڪا ’ وَڇ ٽَپ‘ وٽ نئه جي اوڀر پاسي اچي بيٺي. ميلي جي موٽ ٺيڪ نه هوندي آهي. هرڪو تڪڙ ۾! ڪلاڪ ٻن کان پوءِ عزيز ۽ آئون دادوءَ جي واپڊا ڪالونيءَ ۾ اشتياق انصاريءَ جي چانهه پي رهيا هئاسون.





17 فيبروري، 2007


ڪالهه 16 فيبروريءَ تي انور پيرزادي جو چاليهو هو. آئون سندس ڳوٺ ٻلهڙيجيءَ مان چئين لڳي ڌاري واهي پانڌيءَ لاءِ نڪتو هئس. اڄ جبلن ڏانهن پنڌ ۾ مون سان ڪو به پراڻو همسفر ڪونه هو. عزيز رانجهاڻي پنهنجي سخت ڊيوٽيءَ سبب بيحد ٿڪل هو. بخاري صاحب به هاڻي جبل جي پنڌ کان پاسو ڪرڻ لڳو هو. انور هميشهه لاءِ ساٿ ڇڏي چڪو هو، ڪليم ۽ اشتياق پنهنجين مصروفيتن ۾ هئا. هرڪنهن پنهنجي پنهنجي دائري ۾ رهي جيترو ممڪن هو، اوترو ڪيو يا ڪري رهيو آهي. عزيز رانجهاڻي ۽ اڪبر لاشاري موبائل فون تي رابطي ۾ هئا.


آئون لاڙڪاڻي کان دادو پهتس ته عزيزرانجهاڻي بس اسٽاپ تي اڳ ئي بيٺو هو. گهر وٺي ويو، بخاري صاحب کي هٿ ڪيائين ۽ اڪبر لاشاريءَ وٽان واهي پانڌيءَ لاءِ جيپ گهرايائين. عباس جنگواڻي جوهيءَ ۾ ’وليج شاد آباد‘ جي آفيس ۾ منتظر هو، ۽ واهي پانڌي تائين گڏيو آيو. هن تي ان سماجي تنظيم ۾ فيلڊ ڪوآرڊينيشن ۽ اشاعت جون ذميواريون هيون.


رات جو يارهين لڳي واهي پانڌيءَ ويجهو ذوالفقار برهماڻيءَ جي اوطاق تي استاد بخاري لائبرريءَ ۾ اچي سفر جو سامان لاٿو. سامان وري ڪهڙو؟ سوئيٽر ، جئڪيٽ، گرم ٽوپي، ڪيميرا، GPS ، ٽيپ ريڪارڊر، بيٽريون، ٽارچ، دوائون ۽ ٻه جوڙا ڪپڙن جا. هيءَ اوطاق ڀائو واحد بخش سنڀاليندو آهي.


”رات هلي بودي ۾ رهجي ها ته بهتر هو، صبح جو سوير اتان اڳتي نڪري پئجي ها!“ مون عباس کي پنهنجي مرضي ٻڌائي. ”ايئن وقت بچي پوندو آهي، پنڌ جيترو کٽل هجي اوترو چڱو ... سج سر زمين تي اڀري ته سڀ کان بهتر!“


پر، شايد ايئن ممڪن ڪونه هو. سنگت شايد انتظام مڪمل ڪري نه سگهي هئي يا شايد ڪي ٻيون مجبوريون هيو. منهنجي ڪا ڏکي فرمائش ڪونه هئي. بس! هڪ اُٺ لاءِ ضرور چيو هئم جو هاڻي پاڻ ۾ جبلن جون چاڙهيون ۽ ڊگها پنڌ ڪرڻ جي طاقت ڪونه پيو ڀانيان.





سدو ڊهه جو هڪ منظر