0000-00-00
داخلا نمبر 1820
عنوان ڪتب خانه ۽ مطالعي جو شوق
شاخ علامه علي خان ابڙو شخصيت، سيرت ۽ شاعري
پڙهيو ويو 5472
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
ڪتب خانه ۽ مطالعي جو شوق
مان اڳي ئي چئي آيو آهيان ته جن ماڻهن کي مطالعي جو شوق ڪونهي سي پڙهيل ناهن، جاهل آهن بلڪ جاهلن کان به وڌيڪ آهن. جن کي وري مطالي جو ڪجهه ڪجهه شوق آهي تن مان گهڻن جو مزاج اهڙو ته خراب ٿيل آهي جو قرآن شريف ۽ صحيح حديثون هنن کي وڻن ئي ڪونه. ڪتاب به جيڪي قرآن شريف ۽ حديثن مان اخذ ڪيل آهن سي کين ڪونه وڻن. باقي ڪوڙا ۽ واهيات ڪتاب کين وڻندا آهن. يعني سچي هدايت وارا ڪتاب هنن کي گمراهه ڪندڙ ڪتاب نظر ٿا اچن ۽ گمراهه ڪندڙ ڪتاب هنن کي سچا رهبر ٿا ڏسڻ ۾ اچن. مان اخبارن خواه گفتگوءَ جي وسيلي ڏاڍي ڪوشش ڪئي ته اسان جا عالم ۽ اردو ڄاڻندڙ ڪم از ڪم ٻه ڪتاب هڪ مولانا حالي جو مسدس ۽ ٻيو رحمت للعالمين پڙهي ڏسن ته سندن اکيون کلن ۽ سندن مزاج مٽجي. پر جڏهن ڏٺم ته عالمن کي اهڙو شوق ئي ڪونهي جو رڳو 6 آنا خرچ ڪري مولانا حالي جو مسدس گهرائن، تڏهن مون پنهنجي خرچ سان مسدس جون گهڻيون ڪاپيون آڻايون ۽ مفت تقسيم ڪري ڏنيون. مون کي جلد معلوم ٿيو ته هڪڙي چڱي عالم جنهن جهڙو سوَن مان هڪ مس لڀي سگهندو، تنهن به منهنجي پرپٺ چيو ته فلاڻي مولانا حالي جي مسدس ۾ الائي ڇا ڏٺو آهي. مان اها ڳالهه ٻڌي بلڪل حيران ٿي ويس. ان ڪتاب ۾ سراسر قرآن شريف ۽ حديث آهي ۽ اهڙي سهڻي پيرا ۾ ڏنل آهي جو هندستان کي انهيءَ ڪتاب بيدار ڪري ڇڏيو. مگر سنڌ جي هڪڙي چڱي عالم کي به اهو ڪتاب نه وڻيو ته ٻين کي ڪيئن وڻندو. مان نا اميد ٿي غور ويچار ڪري هن نتيجي تي پهتس ته سنڌ جي سجاڳ ڪرڻ لاءِ ڪي ٻيا اپاءَ وٺڻ گهرجن، جي ڪجهه قدر اڳي ئي بيان ڪيا اٿم مگر مکيه اپاءُ اڳتي بيان ٿيندا.
رسول الله ﷺ جو قول مبارڪ آهي ته پينگهي کان قبر تائين علم جي طلب ڪريو. انهيءَ لاءِ ضروري آهي ته هر هڪ مسجد ۾ قرآن شريف سنڌي ترجمي ۽ تفسير سان ۽ اڙدو ڪتاب تجريد البخاري هئڻ گهرجي. تجريدالبخاري جو سنڌي ترجمو تمام جلد ڪرڻ گهرجي. نوٽ - (هاڻي تازو مولوي دين محمد صاحب وفائيءَ ڪيو آهي) سنڌيءَ ۾ جيڪي اسلامي ڪتاب موجود آهن سي به رفته رفته آڻائي مسجدن ۾ رکجن. اهي ڪتاب جماعتين کي پڙهڻ گهرجن ۽ اڻ پڙهيلن کي پڙهي ٻڌائڻ گهرجن. حديث سڳوري آهي ته سڀ کان چڱو ڪم اهو آهي جيڪو دائمي طور ڪجي اگرچه ٿورو هجي. گهڻن ئي ماڻهن کي هر روز ٻه ٽي ڪلاڪ فرصت ملي ٿي. پر جيڪڏهن رڳو ڏهه منٽ هر روز يعني ماني کائڻ جي ويرم ڪتابن جو مطالعو ڪجي ته به ڏهن سالن ۾ گهٽ ۾ گهٽ 7300 صفحا ڪتابن جا پڙهي وڃجن. ڦڙي ڦڙيءَ مان تلاءَ ٿو ٿئي.