2020-11-04
داخلا نمبر 925
عنوان گولو کوسو: گولي کوسي جو ٽڪر
شاخ منڇر گورک گاج دنيا
پڙهيو ويو 1222
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
گولو کوسو: گولي کوسي جو ٽڪر
اها ڳالهه مشهور آهي ته ميان يار محمد ڪلهوڙي پنهورن کي ان وقت ڏنڊي جي زور تي سامتاڻي مان ڪڍيو جڏهن هنن هڪ معرڪي ۾ ميان يار محمد ڪلهوڙي جي خاص فقير گولي کوسي کي قتل ڪري وڌو. اها سچ پچ ته ڏاڍي حيرت جي ڳالهه هئي ته جنهن فقير جي قتل سبب ميان يار محمد ڪلهوڙو ايتري جوش ۾ آيو، ان جي قبر جو ڪو اتو پتو ڪونه آهي! گولي کوسي جي قبر جي تلاش ۾ اسان کي ڪاڇي ۾ گولي فقير جي نالي سان ڪن ٻين ماڻهن جون قبرون ضرور ٻڌايون ويون پر گولو کوسو غائب هو.
اصولي طرح گولي کوسي جي قبر ڪاڇي ۾ سامتاڻين واري علائقي جي ڀرپاسي ۾ هئڻ گهرجي. ميان يار محمد اڃا ساماتاڻي فتح نه ڪيو هو، بلڪ اڃا هو قلات کان زيدي لَڪ کان ٿيندو منڇر جي ويجو پهتو هو، هو پهرين سانوَ (؟) ۽ پوءِ ڇِنيءَ وٽ آيو هو. اهو ئي وقت هو جڏهن ان علائقي ۾ ڪنهن هنڌ گولو کوسو پنهوارن جي هٿان مارجي ويو. اها جاءِ ڪهڙي ٿي سگهي ٿي؟ ۽ گولو کوسو ڪٿي دفن ڪيو ويو هوندو؟ اها ڳجهارت نيٺ عزيز ڪنگراڻيءَ ڀڳي.
ڇنيءَ کان اٽڪل ست ڪلوميٽر اولهه ۾ ۽ ٽنڊي رحيم کان لڳ ڀڳ ست ڪلوميٽر اتر اوڀر ۾ 200 کن فٽ اوچي هڪ ننڍڙي ٽڪري آهي. اها ٽڪري ڳوٺ علي مراد کان هڪ ڪلوميٽر ڏکڻ ۾ ۽ بوزدارن جي ڳوٺ کان هڪ ڪلوميٽر اتر ۾ آهي. اهو ’گولي فقير جو ٽَڪر‘ سڏجي ٿو. ٽڪر جي چوٽيءَ تي اتر پاسي ڪجهه قبرون آهن. انهن مان هڪ قبر چوٽيءَ کي ڪجهه ويجهو ۽ وڏي آهي، اها گولي کوسي جي قبر آهي.
مقامي ماڻهو ان قبر ۾ آرامي ڪردار کي ’گولو فقير‘ سڏين ٿا، باقي تاريخ وسري وئي اٿن، چون ٿا ”اسان ابن ڏاڏن کان ٻڌندا پيا اچون ته هي ’گولو فقير‘ آهي، باقي ڪا خبر نه آهي ته ڪير آهي. مقامي شاهاڻي فقير ڪجهه سال اڳ تائين اتي ڪڏهن ڪڏهن سماع ڪرائيندا هئا، مقامي ماڻهو قبر تي پَڙ وجهي وڃن ٿا، ٽڪريءَ جي چوٽيءَ تي قبر جي ڀرسان ئي عَلم کوڙي ڇڏيو اٿائون، جنهن تي ڦاٽل جهنڊو ڦڙڪندو نظر ايندو آهي.
علائقي ۾ موجود ٻين گولن فقيرن جي حسب نسب يا وقت بابت ڪي نه ڪي ڳالهيون مشهور آهن، اهي سڀ معلوم ۽ تازا ڪردار آهن ۽ تصديق سان اهي کوسا نه آهي. منطقي اصول تحت اسان فقط ’گولي فقير واري ٽڪر‘ تي دفن ٿيل گولي فقير تي شڪ ڪري سگهون ٿا ته اهو ئي گولو کوسو آهي ڇو ته هي فقير باقي همنام فقيرن کان وڌيڪ پراڻو آهي. هي علائقو سامتاڻين يا پنهوارن جي علائقي لڳ آهي، ۽ هن صاحب کي ڪافي اهتمام سان ٽڪر جي چوٽيءَ تي دفنايو ويو آهي. شاهاڻي ان جو ڪافي احترام ڪندا رهيا آهن.