”جاڙيجا“ رڳو هندستان ۾ ناهن!

”جاڙيجا“ رڳو هندستان ۾ ناهن!

پاڪستاني ٽيم ”منهن لڪائي“ پاڪستان موٽي چڪي آهي ۽ وسيم اڪرم سمجهي ٿو ته هاڻي سندس خاندان جي زندگي خطري ۾ آهي. ڪرڪيٽ ٽيم تي جوئارين کان پئسا وٺڻ جو الزام لڳو آهي ۽ صدر صاحب جاچ جو حڪم به ڏيئي ڇڏيو آهي. هن مختصر ڪٿا ۾ ٻه چار ڳالهيون ڏاڍيون اهم آهن. هڪ مشڪوڪ تيم جي چونڊ، عوام کي ڪرڪيٽ جي جنون ۾ اڇلائڻ ۽ تعصب ۽ ڪرپشن جون اڇيهه وسعتون! جنون ته شئي ئي اهڙي آهي جو جيڪڏهن مٿي تي سوار ٿي وڃي ته وقت سان ئي ايندو آهي. ڪرڪيٽ جو جنون هٿ وٺي چاڙهيو ويو، هاڻي ٽيم ناڪام ٿي آهي ته ان ۾ ماڻهن جو ڪهڙو ڏوهه جن کي صبح، منجهند، شام اها خاطري پئي ڏني وئي ته ورلڊ ڪپ ”اسان جي وڏن جي ملڪيت آهي!“ اهم ۽ سنجيدگيءَ سان سوچڻ جي ڳالهه اها آهي ته ڪرڪيٽ يا راندين جي دنيا ۾ رانديگرن جي ”داخله“ جو رستو ڪهڙو آهي؟ ڇا اهو ڪو خاص قسم جو چور دروازو آهي جنهن جي خبر سنڌين کي اڃا تائين پئجي نه سگهي آهي! نيٺ، اها ڪهڙي سرنگهه آهي ۽ ان جو منهن ڪٿي آهي؟ ڇا اهاداخله پوائنٽ پنجاب ۽ سرحد ۾ آهي يا ڪراچيءَ جي ناظم اباد ۽ فيڊرل بي ايريا جي پاسي کان ڪو در آهي جيڏانهن سنڌي ماڻهو رخ نٿا رکن! هڪ ڳالهه واضح آهي ته جيڪڏهن پاڪستان چئن قومن جو ملڪ آهي ته پوءِ چئني قومن کي اڳتي اچڻ جو موقعو ميرٽ تي ملڻ گهرجي. ورلڊ ڪپ ڪوٽا سسٽم، اقربا پروري ۽ سفارش جي بنياد تي ڪو نه ٿو کٽي سگهجي. هن ڀيري به شايد ايئن ئي ٿيو آهي.
اسان سمجهون ٿا ته راندين جي شعبي ۾ واسطيدار کاتا تعصب ۾ مبتلا آهن ۽ ان تعصب سبب سنڌي نوجوان جن ۾ تحقيق صلاحيتون به موجود اهن، اڳتي وڌڻ نٿو ڏنو وڃي. ڀلا اهو ڪيئن ممڪن آهي ته ڊسٽرڪٽ سطح تي چاليهه پنجاهه ٽرافيون کٽيندڙ ڪو نوجوان ڊويزنل سطح تي کيڏڻ لائق نه هجي! ڇا سنڌي ماڻهن جا هڏا راند تي نٿا ورن؟ ڇا هو ٻن هٿن کان محروم آهن جو بيٽ جهلي نٿا سگهن يا کپن ڊوڙڻ لاءِ ٻه پير ڪونهن؟ ڇا سندن نظر ڪمزور آهي؟ آخر ڪهڙو ڪارڻ آهي جو راندين جو شعبو به سنڌي نوجوان لاءِ روزگار جي در وانگر بند آهي! بنا شڪ شبهي جي سنڌ لاءِ راندين جو شعبو ”ڪوٽڏيجي“ وانگر آهي جنهن ۾ دشمن جي هاٿي سوار لشڪر کي روڪڻ لاءِ ڪلن وارا ٽي هاٿي در آهن. سنڌي رانديگر انهن دروازن سان مٿو هڻي هڻي پاڻ کي زخمي ڪري مايوس ٿي چڪا آهن ۽ هاڻي نئون نسل انهن جا زخمي مٿا ڏسي، سبق وٺي خاموش ٿي ويٺو آهي. حڪومت پاڪستان کي جيڪڏهن اسان جي دعويٰ تي شڪ آهي ته وڃي ڊسٽرڪٽ سطح تي ”قتل ٿيل رانديگرن“ جي سروي ڪرائي. جيڪڏهن سنڌي ماڻهن ۾ راندين جي صلاحيت نه هجي ها ته هندستان جي هاڻوڪي ورلڊ ڪپ ٽيم ۾ ”جاڙيجو“ نه هجي ها.
اها ڳالهه ڪيئن تسليم ڪبي ته سنڌ جي ڪک رانديگر ڄڻڻ جي لائق نه آهي ۽ پاڪستان جي پنجاهه سالن جي تاريخ ۾ سنڌ هڪ به اهڙو سنڌي رانديگر پيدا نه ڪري سگهي آهي جيڪو ٻيو نه ته پاڪستان جي سطح تي نالو ڪڍائي! توهان رانديگر صلاحيتن جي قتل جي ڳالهه ٿا ڪيو! مهرباني ڪري ورلڊ ڪپ ڪميٽي (ڪلچرل) ونگ (جنهن جي ڊائريڪٽر رعنا شيخ آهي) پاران ڇپايل اهو بروشر کولي ڏسو جنهن ۾ ڪراچيءَ ۾ رهندڙ قومن، برادرين ۽ ٻولين جو ذڪر آهي. توهان کي حيرت ٿيندي ته انهن ۾ بوهرين، خوجن، هندن، ميمڻن، بلوچن، پٺاڻن، پنجابين، اسماعيلين ۽ مڪرانين جو ذڪر ته آهي پر سنڌين جو وجود نه ٻڌايو ويو آهي. اهو بروشر هر ان غير ملڪي ۽ ملڪي ماڻهو کي ڏنو ويو جنهن ڪلچر شو ۽ پاپ ميلي جي ٽڪيٽ ورتي. اهي ميلا ڪراچي، لاهور ۽ اسلام آباد ۾ ٿيا جن تي مولوي صاحب اڳ ئي ڪاوڙيل آهن.
سنڌ سان تعصب جي ڳالهه اڃا به اڳتي هلندي. ساڍن ڇهن ڪروڙ رپين کان مٿي خرچ سان ٿيل پاپ ميلن ۽ ڪلچرل پروگرامن ۾ پاڪستان جي سڀني ٻولين جا راڳ رنگ ڏنا ويا پر سنڌي ٻوليءَ کي وارو نه ڏنو ويو توڻي جو عابده پروين ۽ شازيه خشڪ کي به گهرايو ويو پر انهن کان سرائيڪي ڪلام ڳارايا ويا. بس! هڪ آئٽم ”جمالو“ ٻڌڻ ۾ آيو جيڪو پڻ هڪ غير معروف فنڪار کي ڏنو ويو جنهن جي ”وراڻي“ به ٺيڪ نه هئي. بس هڪ ”ڀرتيءَ جو آئٽم“ هو. ڳالهه اڃا به اڳتي هلي ٿي ۽ خبر پوي ته انهن فنڪارن جن جو ٽي ويءَ تي عام اگهه 10-15 هزار رپيا آهي، جي نالن ۾ اڍائي اڍائي، ٽي ٽي لک رپيا ادائيگيون ٿيون! سنڌي صحافت کي ڪلچرل پروگرامن جي دعوت ئي نه ڏني وئي. واسطيدار انچارج صاحب چيو، ”سنڌي اخبارون اسان جي ڪم جون نه آهن!“!
حڪومت لاءِ سوچڻ جي ڳالهه اها آهي ته ولز ڪپ، قائداعظم ٽرافي ۽ پئٽرنز ٽرافيءَ لاءِ چونڊجندڙ ٽيمون ڪيئن ٿيون چونڊجن؟ مختلف بئنڪن، ادارن ۽ ڊويزنل سطح جون ٽيمون ڪيئن ٿيون جڙن؟ اهو سڄو بي سي سي پي جو ناٽڪ آهي جو ڊويزنل سطح تي سٺن رانديگرن جا نالا گهريا وڃن ٿا ۽ ڊپٽي ڪمشنر ضلعي اسپورٽس ڪلبن جي معرفت باصلاحيت رانديگرن جا نالا ته مٿي اماڻي ڏين ٿا پر اها هڪ ”رسمي ڪارروائي“ هوندي آهي، کلاڙي اڳ ئي چونڊيل هوندا آهن.
کلاڙين جي سرپرستيءَ جو احوال اهو آهي ته پاڪستان لاءِ عالمي اعزاز کٽندڙ لياري جو باڪسر حسين شاهه ڪڪ ٿي لنڊن ۾ کيڏي ٿو. ”ٻيو نمبر“ پر پنجابي ڳالهائيندڙ باڪسر کي 19گريڊ جي نوڪري ۽ اسلام آباد ۾ پلاٽ ملي ٿو پر حسين شاهه کي جيڪو ”نمبر ون“ رهيو آهي، کي 17 گريڊ جي اهڙي نوڪري ڏني وئي جنهن جي پگهار کيس ٻن سالن تائين نه ملي. سنڌي نوجوانن تي ڪوٽڏيجيءَ وارا بند ٿيل هاٿي در هاڻي کلڻ گهرجن ۽ کين به موقعو ملڻ گهرجي ته پنهنجين صلاحيتن جو مظاهرو ڪري سگهن! وفاق صرف پنجاب جي ٻن شهرن ۽ پشاور ۽ ڪراچيءَ تي ٻڌل نه آهي.