10. خالق ۽ تخليق

هن جوان مرد کان مختلف هوندو، هنجي جسم جو هر هڪ جـِـيو گھڙو (cell) ۽ رت ڦڙو مختلف هوندو. علم طب جا ماهر بهتر طور ٻڌائي سگھن ٿا ته انسان جي جسم جو هر هڪ cell ڪيئن ڄمي ٿو، ڄڻي ٿو، مري ٿو ۽ بدلجي ٿو.
انسان ڪروڙن اربن جـِـيو گھرڙن جو مجموعو آهي، هر جيو گھرڙو مڪمل جـِـيو آهي.
هڪ زندهه (انسان جي) جسم ۾ ڪروڙين اربين زندگيون رهن ٿيون!
اها حقيقت ڇا آهي؟
وحدت ۾ ڪثرت ۽ ڪثرت ۾ وحدت جو اڃا ٻيو ڪهڙو مثال گـُـهرجئي؟
اهو تخليق جو تسلسل آهي.
مون چيو، تخليق مري نٿي پر اها صورت مٽائي وڃي ٿي.
ظاهر، باطن ۾ هليو وڃي ٿو ۽ باطن، ظاهر ۾ سامهون اچي ٿو.
هن تسلسل ۾ ڪوبه عروج ۽ زوال ڪونهي.
ڇا تون عدم وجود مان وجود وٺڻ کي عروج چوندين؟
ڇا انسان جو جنم عروج آهي؟
ڇا انسان جي جواني عروج آهي؟
ڇا پـِـيري ماڻڻ عروج آهي؟
ڇا پـِـيريءَ کان اڳتي ٻيهر عدم وجود ۾ ”هڪ ٿيڻ“ عروج آهي؟
يا مرڻ کان اڳ مرڻ عروج آهي؟
عدم وجود به ايئن ئي آهي جيئن وجود!
ڌرتيءَ تي اربها ماڻهو آهن، سمنڊ ۾ پاڻيءَ جا ڦـُـڙا ڪنهن ڳڻيا آهن؟
ڌرتيءَ جي تهن اندر، پاڻيءَ ۾، وڻن ٽڻن جي پاڙن ۾، جبلن جي چـُـرن ۾ چـُـرندڙ، هوائن ۾ رلندڙ، نظر ايندڙ ۽ نظر نه ايندڙ مخلوق جو ڪاٿو ڪنهن لڳايو آهي؟
جيئن ظاهر، ظاهر ۾ گم آهي تيئن باطن، باطن ۾ آهي. ايئن ئي ظاهر ۽ باطن هڪٻئي ۾ گم آهن.
ايئن ئي تخليق ۽ خالق هڪٻئي ۾ آهن.
وحدت ۾ ڪثرت آهي ۽ ڪثرت ئي ڪـُـل وحدت آهي!
اي واعظ! اي مفتي!
شرڪ جي فتويٰ نه ڏي ۽ وحدت کي محدود نه ڪر!