22. هي ملاکڙي جو ميدان نه آهي

هي ملاکڙي جو ميدان نه آهي

ملهه جي ميدان تي ملاکڙو جاري آهي.
ملهه جا پهلوان طاقت ۽ فن جو مظاهرو ٿا ڪن. هر ڪو چوي ٿو ”آئون سگھارو آهيان! ... تون نه! آئون سگھارو آهيان!“
دعويٰ تي دعويٰ آهي. ٻئي ملهه ڌُوڙ ۾ ڀڀـُـوت آهن. ڌُوڙ اٿي ٿي ۽ ڌوڙ، ڌوڙ سان ملي ٿي. پوءِ ٻئي پهلوان زمين تي ڊهن ٿا. هڪ هيٺ ٻيو مٿي! ٻئي ڌوڙ ۾ لــٽجي وڃن ٿا. تماشائي هنڀوڇيون هڻن ٿا.
ملهه جي ميدان تي ملاکڙو جاري آهي.
ٻه عالم سڳورا مناظرو ڪري رهيا آهن.
علم جا پهلوان دليلن سان داءُ پيچ هڻي رهيا آهن. عقل قلابازيون کائي ٿو.
هڪ عالم سڳوري جو عقل پڄاڻيءَ کي پهچي ٿو ۽ سندس دليل ختم ٿي وڃن ٿا.
ٻيو عالم سڳورو آخري دليل ڏيئي سهڪي ٿو. عقل جو ملاکڙو پڄاڻيءَ کي پهچي ٿو ۽ عالم سڳوري جي علم جا حمايتي هنڀوڇيون هڻن ٿا.
سياست جا اڳواڻ پنهنجا داءَ پيچ هڻن ٿا.
۽ معيشت جا ماهر پنهنجا داءَ پيچ هڻن ٿا.
هر قسم جي ملهه جي ميدان تي ملاکڙو جاري آهي.
زندگيءَ جو هر شعبو ميدانِ جنگ آهي. جيڪو هارائي ٿو سو نابود ٿيو وڃي ۽ جيڪو کــٽي ٿو سو خـُـمارجي وڃي ٿو. طاقت جي نماءَ کانپوءِ ٻئي حقيقي توازن مان نڪري وڃن ٿا.
ڇا طاقت واقعي قوت آهي؟ يا اهو شڪست جو پنڌ آهي؟ ترسو! سوچڻ کان اڳ فيصلو نه ڪريو!
جسماني طاقت، عقل جي طاقت، علم جي طاقت ... ۽ شايد هر قسم جي طاقت ۾ خمار آهي. اهو خمار جنهن ۾ ءِآئون۽ کانسواءِ ٻي ڪا به وائي نه آهي.
طاقت جو نشو! جنهن ۾ سڀ تعريفون ”آئون“ لاءِ آهن.
پر، ”آئون“ ته هڪ دوکو، فريب ۽ ڪوريئڙي جو ڄار آهي، جنهن ۾ انسان مک وانگر ڦاسي ٿو.
سونهن کي پنهنجو خمار آهي ۽ عشق کي پنهنجو.
سونهن پنهنجي خمار ۾ آهي، شال قيامت تائين هجي! پر ڇا سونهن پنهنجي ديوانن کان بي خبر ٿي رهي؟
عشق به خمار ۾ آهي پر ان خمار ۾ ”هـُو“ ئي ”هـُو“ آهي، ان ۾ ”آئون“ جو ته وجود ئي ڪونهي. شال هي خمار به قيامت تائين قائم هجي!
عشق جي اندر ۾ يڪتارو آهي، عشق جي هٿن ۾ يڪتارو آهي ۽ عشق جي چپن تي هڪ ئي نان آهي، ”هـُو...!“ ... ”هـُو...!“ ... ”هـُو...!“ ... ”هـــُـــو...!“
عشق جي خمار ۾ سڀ تعريفون فقط ءِهـُو...!۽ سان منسوب آهن.
علم، عقل، دولت ۽ طاقت جو خمار پنهنجي ڪيفيت ۾ ڇا آهي؟ خمار آهي يا غرور؟
سونهن جو خمار پنهنجي ڪيفيت ۾ ڇا آهي؟ خمار آهي، سندس ادا آهي يا سندس حجت؟
عشق جو خمار پنهنجي ڪيفيت ۾ ڇا آهي؟ اهو خمار آهي؟ نيستيءَ جو رنگ آهي يا بندگيءَ جي حد؟
هي ته ارپنا ۽ تياڳ آهي.
هتي، ڀڳتي شڪتيءَ کي جهڪائي ٿي.
هتي شانتي ۽ مـُـڪتي هڪ ٿئي ٿي ۽ سونهن پنهنجن پيرن ۾ سر رکي ويٺل ڀڳت کي هٿن سان کڻي ڇڪي ڀاڪر ۾ ڀري ٿي!
هي ڪو ٻيو جهان آهي، هتي هوش جي ڳالهه بي ادبي آهي. هي عشق جو جهان آهي.
هتي ادب ۽ عشق ۾ ڦير ناهي، هتي رقص ۽ بي خودي ئي ادب آهي، هي عجيب جهان آهي، سچ پچ تمام عجيب!
هتي روح ۽ جسم جون حدون خبر ناهي ته ڪٿي رهجي ٿيون وڃن!
هتي زمان ۽ مڪان خبر ناهي ته ڪٿي دفن ٿي وڃي ٿو!
ماڻهو الائي ڪٿي رهجي وڃي ٿو ۽ روح الائي ڪٿي پهچي وڃي ٿو!
ملهه جي ميدان تي ملاکڙو جاري آهي.
عشق جي درٻار ۾ بي خودي جاري آهي.
ملاکڙي ۾ هنڀوڇيون لڳن ٿيون ۽ هتي عشق ۾ ڌمال آهي.
ڪٿي سونهن تخت نشين آهي ته ڪٿي سونهن پاڻ ڌمال ۾ آهي.
هي عشق ۽ سـُـونهن جو جهان آهي، ڪو ملاکڙو نه آهي، ڪو مقابلو نه آهي، هتي عاشق جي بس هڪ ئي تمنا آهي ته ڪيڏيءَ مهل ٿو سونهن جي خماريل نيڻن جو خنجر عشق جي اکين مان لهي ۽ دل جي آرپار ٿئي!
هن درٻار ۾ ڪو به نامراد ناهي!
”جي آيا، سي اگھيا“ واري صورتحال آهي.
هائو! عشق جي درٻار ۾ پير پائڻ لاءِ گھٽ ۾ گھٽ هڪ حد مقرر آهي، اک ۾ پاڻي هجي! دل جو پٿر ميڻ ٿيل هجي!
هتي پاڻ مڃائڻ نه، پاڻ وڃائڻ آهي.
هونئن ته عشق جي گھر ۾ پير پائڻ لاءِ پهرين پنهنجو سر لاهي چائنٺ تي رکڻ ضروري آهي پر پهرين دل جو پٿر ته ميڻ ٿئي!
سچ ۽ سونهن کان وڏي ڪا طاقت ناهي.
سچ ۽ سونهن جي پوڄاريءَ کان وڏو ڪو سپاهي ناهي.
عاشق جي اکر ۾ ڪيڏي سگھه آهي؟ آئون خاموش رهان ٿو.
عاشق جي اشاري تي ڇا بيٺل آهي؟ آئون خاموش رهان ٿو.
جڏهن عشق سچ ۽ سونهن ۾ شامل ٿي وڃي ٿو، تڏهن سچ جي طاقت عاشق جي اکر ۽ اشاري کي اجايو نٿي وڃائي.
اهو اشارو سچ ۽ سونهن جو حڪم ٿي وڃي ٿو.
آئون عاشق جي اڏام جي ڳالهه به نٿو ڪيان.
سونهن ۽ عشق ۾ ڪيڏي به قربت ڇو نه هجي، ادب ۽ احترام ته لازم آهي،
برابر! ادب ۽ بي ادبيءَ ۾ زمين آسمان جو فرق آهي.
پر آئون سنڌوءَ جي ڪنڌيءَ تي ويٺل رواجي ماڻهو ادب ۽ بي ادبيءَ جو فرق ڇا ڄاڻان؟
عاشق سونهن جو ادب ڪيئن ڪري؟
جڏهن سـُـونهن رقص ۾ هجي ته عاشق کي ڇا ڪرڻ گھرجي؟
ڇا رقص ۾ شامل ٿي وڃي؟
حيرت ۾ حيران ٿي وڃي؟
يا اکيون ادب ۾ وڇائي ڇڏي ۽ مٿي نه کڻي؟
جڏهن سونهن تخت نشين هجي ته عاشق ڇا ڪري؟
اکيون کڻي جلوو ڏسي يا نگاهون پنهنجن پيرن کان مٿي نه کڻي؟
شاهي درٻار جي ادبن کان آئون ڇا ڄاڻان؟
پر جڏهن ڪو بيخود گستاخ بي مهل شاهي درٻار ۾ وڃي پهتو ته مهربان سونهن مـُـرڪي پئي ۽ گلن جو هار وجهي کيس پنهنجو ڪيائين.
هوشمند گستاخ کي سزا ملندي آهي.
پر بيخود کي گلن جو هار ملندو آهي.
ڪڏهن ڪڏهن سزا ۽ انعام جو فرق به پرکي نه سگھبو آهي.
جيڪو سدائين ساوڻ مـِـينهن جيان ٿو وسي، تنهن جو دڙڪو به فيض آهي ... ڇا تو ڪڏهن بادلن ۾ کنوڻ جو ڪڙڪو ڪونه ٻڌو آهي؟
ڇا تو ڪڏهن زهر ۾ ترياق ڪونه ڏٺو آهي؟
هي ملاکڙي جو ميدان نه آهي!
هيءَ ڌمال جي مهل آهي، جنهن کي جيئن چاهي نچي، هتي ڪو به مقابلو ڪونهي،
هن مئخاني ۾ جيڪو جيترو چاهي پيئي، هر ڪو پنهنجي وِت، بيخودي ۽ سڀاءَ موجب خماربو!
اچو ۽ نچو!
ڪيڏانهن به نه ڏسو، پاڻ ڏانهن به نه!
اها بي خودي ۽ اهو خمار ئي ته هن محفل جو فيض آهي.