6. بند اکيون دل ڌمال

بنــــد اکيـــون، دل ڌمــــال

منهنجيون اکيون پوريل آهن ...
۽ آئون نـِـٽهڻ اُس ۾ ڍنڍ جي ڪناري هڪ گھاٽي وڻ هيٺان ويٺو آهيان-
تون سمجهين ٿو ته آئون اڪيلو ۽ اداس آهيان!
ڇا ڪنهن منهنجي اندر ۾ جهاتي پائي ڏٺو آهي؟
منهنجي اندر ۾ ڇا آهي ۽ اتي ڇا پيو وهي واپري؟ نه تون سمجهي سگھندين ۽ نه وري آئون سمجهائي ٿو سگھان!
گونگي خواب ڏسي ٿي پر ڪنهن کي ٻڌائي ڪونه سگھندي آهي.
پر آئون ڪو خواب ته ڪونه ٿو ڏسان!
آئون پاڻ، ۽ هي سڀڪجهه هڪ خواب ئي ته آهي!
... ۽ هي خواب ڪنهن گمنام گــس تي گم ٿي ويو آهي.
ڪو، ايئن به ناهي ته اهي گــس منهنجن پيرن ۾ لڦون وجهي رهيا هجن، ٿي سگھي ٿو ته منهنجن پيرن ۾ لڦون پئجي ويون هجن.
پر مون کي ته ڪو جسماني درد ڪونه پيو ٿئي!
هائو! مون کي ڪو درد آهي، مٺو ۽ ٽانڊي وانگر دکندڙ درد!
پر اهو منهنجي من ۾ آهي.
۽ اها به عجيب ڳالهه آهي ته ان مـِـٺي ۽ جلائيندڙ درد ۾ ڪو نشو آهي!
آئون من ۾ محبوب جو نالو ٿو کڻان ته ڄڻ خـُـمار جي ڪا سـُـرڪي ٿو ڀريان!
تون سمجهين ٿو ته آئون اڪيلو ۽ اداس آهيان!
هائو! آئون اڪيلو ۽ اداس هوندو آهيان، جڏهن ميڙ ۾ هوندو آهيان.
جڏهن آئون توکي اڪيلو ڏسجان ، تڏهن آئون پنهنجي محبوب سان گڏ هوندو آهيان.
مهرباني ڪري ان وقت مون کي سڏ نه ڪندو ڪر!
منهنجي ويجهو نه ايندو ڪر!
تون مونکان منهنجي محبوب جو نانءُ ڇو ٿو پڇين؟
چريا! مندر جي مورتيءَ کي من اندر ئي رکبو آهي ...
نه اها ٻاهر نڪرندي آهي،
نه ان کي ٻاهر ڪڍبو آهي ...
۽ نه وري محبوب جو نالو چؤ واٽي تي کڻبو آهي!
منهنجي خاموشيءَ کان خوف نه کاءُ !
۽ نه وري تون ان کان خوف کائي رهيو آهي.
تون ته پنهنجي خاموشي ۽ اڪيلائيءَ کان ڊڄي رهيو آهين جو تنهنجي مندر ۾ ڪا به مورتي نه آهي!
مورتي ته پاڻهي ظاهر ٿيندي آهي،
رڳو من ۾ محبت جي ڇڻڪار ڪري، در کولي، ڏيئو ٻاري ويهڻو پوندو آهي!
اها پاڻهي ايندي آهي ...
ڪو ان جي مرڪ ڏسندو آهي،
ڪو ان جي ڇم ڇم ٻڌندو آهي،
ڪو ان جي سحر ۾ گم ٿي ويندو آهي!
ڪو ان جي سونهن ۾ مت وڃائي مجنونءَ وانگر پاڳل ٿي جهنگل ڏانهن نڪري ويندو آهي!
آئون ته وري به سـُـرور ۾ آهيان!
خبر ناهي ته هنجي مرڪ ۽ وجود ۾ ڪهڙو نشو آهي!!
ڪجهه ته آهي جو آئون اکيون کولڻ ئي نٿو چاهيان!
تون ته ڪونه مڃيندين پر آئون نماز ۾ آهيان!
آئون سجدي جي حالت ۾ آهيان!
مون کي ان وقت سڏ نه ڪندو ڪر جڏهن آئون سونهن آڏو سجدي ۾ هجان!
پر توکي ڪهڙي خبر ته سونهن جي درٻار ۾ حاضر هر شخص هر وقت سجدي ۾ هوندو آهي!
ڇا تو ان مهل پوڄاريءَ جو چهرو ڪونه پڙهيو آهي جڏهن هـُــو مورتيءَ جي سامهون هٿ ٻڌي، سر جهڪائي بيٺو هوندو آهي!؟
سندس چهري تي ڪيڏي نه ماٺار ۽ سڪون طاري هوندو آهي!
هڪ سنجيده خاموشيءَ ۾ پـُرسڪون مرڪ!
ڇا تو ڪڏهن مُـهن جي دڙي مان لڌل مها پوڄاريءَ جون اڌ پوريل اکيون ڏٺيون آهن؟
ڇا تو ڪڏهن کٽمنڊو شهر ۾ اسٽوپائن تي ڇپيل گوتم ٻـُـڌ جون نرواڻ ۾ ٻڏل اکيون ڏٺيون آهن؟
اها مرڪ، اها پـُـرسڪون سنجيدگي ۽ اهي اکيون ...!
اهي اکيون جيئن سڄي کٽمنڊو ۾ هر ماڻهوءَ جو پيڇو ڪنديون آهن، تيئن منهنجي من جي مورتي مون تي سحر طاري ڪندي آهي!
تون چوين ٿو ته ڳاڙهي مئه صرف انگور جي چڪايل رس مان تيار ٿيندي آهي ۽ اها هــٽ تان ملندي آهي!
تون ڇا ڄاڻين ته نـِـج شراب جون بَٺيون فقط رڳن ۾ پچنديون آهن ۽ اصلي نشو اهو ئي آهي جيڪو رند کي مؤدب، خمار کي مقدس ۽ محبوب کي مهربان ڪري ڇڏي!
هي محبوب به عجيب آهي
هو ته پنهنجي پوڄاريءَ کي هر وقت پنهنجي سونهن جي ڄار ۾ قيد ۽ عشق ۾ مدهوش ڏسڻ ٿو چاهي،
هن کي هوش پسند ئي ناهي!
هو نٿو چاهي ته هن مئڪدي ۾ جيڪو داخل ٿئي سو هوش ۾ هجي!
جيڪو هوش ۾ رهيو، سو محفل جا ادب ڀڃي گستاخن ۾ شامل ٿيو ۽ تڙيل رهجي ويو.
هتي هوش حرام آهي.
جيڪڏهن سونهن جي خواهش آهي ته عشق هميشه سجدي ۾، ۽ تابع رهي ته پوءِ ايئن ئي ٿيڻ گھرجي!
سونهن بادشاهه آهي ۽ عشق غلام آهي.
شايد تون اها ڳالهه سمجهي سگھين ته سونهن عشق کان سواءِ اڌوري ٿي سگھي ٿي، پر عشق جي ته سڃاڻپ ئي سونهن سان آهي.
عاشق کي برباد به سونهن ڪري ٿي ۽ عاشق کي جيئاري به سونهن ٿي!
پر عشق جيئرو ئي تڏهن ٿو ٿئي جڏهن هو سونهن ۾ ”هڪ“ ٿي وڃڻ لاءِ تڙپي ٿو.
ته پوءِ، پاڳل ته تون آهين جو مون کي ويراني ۾ ڀٽڪندڙ مسافر ٿو سمجهين!
آئون ڏسان پيو ته تون منهنجي ڳچيءَ ۾ پيل پٿرن جي ڪنٺ مالها کي تڪي رهيو آهين
اهو هر هڪ پٿر، هڪ هڪ گل اٿئي!
ڇا تو ڪڏهن ڪنهن کي محبت وچان گل پروئي هار وجهندي ڪونه ڏٺو آهي؟ ڇا تو ڪڏهن طالب کي پاڻ سينگاريندي نه ڏٺو آهي؟
اهو نينهن جو جڙاءُ اٿئي!
پر تون ته ڪشڪول کي به اٽو پنڻ جو ٿانءُ ٿو سمجهين!
هن ڪشڪول ۾ آئون اها محبت ميڙيندو آهيان جيڪا آدم ذات محبوب تائين پهچائڻ چاهيندو آهي ... پر ان سان تنهنجو ڇا؟
تون ته اهو به ڪونه ٿو ڄاڻين ته محبوب جي هٿان مليل زهر ۽ مهر ۾ ڪوبه فرق ڪونه آهي.
اهي ٻئي نعمتون هر وقت ۽ هر گھڙي مينهن وانگر وسن ٿيون.
جنهن جي هٿ ۾ ٿانءُ آهي، هنجو ٿانءُ ڀرجي ٿو ۽ جنهن جا هٿً خالي آهن، اهو هٿين خالي رهجي ٿو وڃي!
اهو ٿانءُ ڪنهن وٽ هجي ۽ ڪنهن وٽ نه هجي؟ ڇا اهڙو به ڪو شرط آهي؟
ها! ان ٿانءُ جو ملڻ ان ديوانگيءَ سان مشروط آهي، جيڪا ســچ لاءِ آهي!
اهو سچ، جيڪو مورتيءَ جي صورت ۾، ۽ من اندر ۾ آهي ...
اهو من، جتي، پوڄاري اکيون پوري، ازلي سڪون سان رهاڻيون ڪري رهيو هوندو آهي!
... ۽ پوءِ جڏهن مهر يا زهر جو مينهن وسي ٿو تڏهن آئون اهو ئي ڪشڪول جهلي بيهان ٿو،
۽ پوءِ ان ڪشڪول ۾ آسماني مئه جون ڪڻيون جمع ٿين ٿيون، جيڪي آئون ڍُڪ ڍُڪ ڪري پيئان ٿو ۽ جيئان ٿو ...
جيئان ٿو ۽ نشي ۾ چـُـور ٿي من ئي من ۾ ڌمال هڻان ٿو!
رڳون رباب ٿين ٿيون، وڄن ٿيون ...
۽ ... رُؤم رُؤم ”مي رقصم!“ چئي بي خود ٿي نچي ٿي!
آئون ان رقص جي عالم ۾ هوندو آهيان
۽ تون سمجهندو آهين ته
آئون اڪيلو ۽ اداس آهيان ۽ اکيون پوري ڪنهن قبر ۾ ويٺو آهيان!