2020-11-06
داخلا نمبر 1291
عنوان 9. زندگي ڇا آهي؟
شاخ پيهي منجهه پاڻ
پڙهيو ويو 1410
داخلا جو حوالو:
هن داخلا جون تصويرون نه مليون
زنـــــــــدگـــــــي ڇـــــــا آهــــــي؟
زندگي هڪ عجيب ڳجهارت آهي.
اها ڳجهارت ڀڃڻ جي جنهن به شخص ڪوشش ڪئي آهي، هـُـو هڪ مختلف نتيجي تي پهتو آهي.
جيترن ماڻهن کان اهو سوال ڪيو ويو، هر ماڻهوءَ مختلف وراڻي ڏني!
گوتم ٻـُـڌ چيو، ”زندگي ڏک ئي ڏک آهي!“
ڪنهن چيو، ”سراسر آزمائش آهي!“
ڪنهن چيو، ”کـِـلڻ ڪـُـڏڻ ۽ ٽهڪ ڏيئي گھارڻ جو نالو زندگي آهي!“
ڪنهن چيو، ”خواب آهي!“
ڪنهن چيو، ”گھاڻي ۾ ڏاند وانگر وهڻ جو نالو زندگي آهي!“
ته پوءِ زندگي ڇا آهي؟
اها عجيب ڳجهارت ڪير ڀڃي سگھندو؟
ڇا زندگي سچ پچ عدم وجود کان وجود ۾ آيل ڪا صورت آهي؟
”عدم وجود“ ته آهي ئي ڪونه!
سڀ ڪجهه موجود آهي.
بظاهر ”عدم وجود“ اهو آهي، جيڪو حواسن سان محسوس نٿو ٿئي. پر اهو ضروري ناهي ته جنهن شئ جو احساس ۽ ادراڪ نه هجي، اها هجي ئي نه!
زندگي موجود آهي، هر وقت ...
اها ٻي ڳالهه آهي ته ڪڏهن اها ٻج جي صورت ۾ آهي ۽ ڦوٽهڙي جي مرحلي ۾ آهي ته ڪڏهن اها پن ڇڻ جيان آهي.
زندگي ته پن ڇڻ کانپوءِ به آهي، انهن ئي ڇڻيل پنن منجهان زندگي ٻيهر طاقت وٺي اُڀري ٿي.
موت ته آهي ئي ڪونه!
تون ڄمڻ کان اڳ ڪٿي هئين؟
ڇا موت ئي زندگيءَ کي ڄڻي ٿو؟
جيڪڏهن زندگي موت مان ڦـُـٽي ٿي، ته پوءِ موت ڪٿي آهي؟
پاتڻيءَ مٽيءَ جي لپ ڀري سڌارٿ کي چيو، ”آئون هي آهيان ... ڪڏهن پٿر، ڪڏهن ڀور، ڪڏهن وڻ جي پاڙ ۾ جذب ٿي ميوو ٿيان ٿو ته ڪڏهن ٻج بڻجي زمين مان ڦـُـٽان ٿو!“
زندگي، عارضي حيات آهي ۽ موت، ابدي زندگي!
چئبو ته زندگي صورتون مٽائي ٿي.
... صرف اها ئي زندگي ناهي، جنهن کي عام طور تي زندگي چئجي ٿو!
زندگي ته هڪ اڃا به عجيب ڳجهارت آهي،
اهو ضروري ناهي ته جيڪا شئ مئل نظر اچي، سا سچ پچ مئل هجي،
... ۽ اهو به ضروري ناهي ته جيڪا شئ جيئري نظر اچي سا سچ پچ جيئري هجي!
آئون چوان ٿو ته ڪجهه به مئل نه آهي.
ظاهري طور مئل هر شئ ۾ زندگيءَ جو جوهر آهي.
جنهن شئ ۾ زندگيءَ جو جوهر هجي، انکي مئل ڪيئن چئبو؟
... ۽ جيڪا شئ جيئري نظر اچي ٿي؟
ضروري ناهي ته اها حقيقي معنيٰ ۾ جيئري به هجي ...
ڇا فقط جنم وٺڻ ئي جيئرو هجڻ لاءِ ڪافي آهي؟
اي دوست! جياپي جون منزلون ۽ وصفون هونديون آهن:
پهرين اها جنهن ۾ جوهر هجي
ٻي اها جيڪا جنم وٺي
ٽين اها جيڪا پنهنجو جنم ثابت ڪري.
ٻج ۾ موجود زندگيءَ جو جوهر ڦوٽهڙي لاءِ تيار آهي پر اُن (ٻج واري مرحلي) کي مڪمل جياپو ته ڪونه چئبو!
جنهن مرحلي تي ٻج ڦـُـٽي پوي ٿو، ۽ ان ۾ اڃا زماني سان ويڙهه ۽ اُڀرڻ جي سگھه نه آهي، ان لاءِ صرف ايترو ئي چئبو ته ان سلي کي اُڀرڻ ۽ جيئڻ جي سگھه ثابت ڪرڻ جو موقعو مليو آهي.
جيئرو هجڻ لاءِ ثبوت ڏيڻو پوندو آهي.
جيڪو ٻوٽو وڻ نه ٿئي، ڇانو نه ڏئي ۽ ميوو نه ڏئي، ان فقط جنم ورتو پر پنهنجي جيئري هجڻ جو ثبوت ڪونه ڏنو.
ان جو ڄمڻ ۽ نه ڄمڻ برابر ٿي ويو!
جيڪڏهن ڄمڻ کان پوءِ ڄمڻ جو مقصد حاصل نه ڪيو ويو ته پوءِ اها زندگي وئرٿ ۽ بي ڪار رهجي وئي!
جيئري هجڻ جي ثابتي ڏيڻ لاءِ جيون جو مقصد حاصل ڪرڻو پوي ٿو!
جيڪو ٺڪر جو ڏيئو اونداهيءَ ۾ ٻري نه سگھي، اهو فقط ٺڪر آهي، ڏيئو نه آهي!
ان ريت ڏِيئي پنهنجو وجود ثابت نه ڪيو، هن پنهنجو ڪردار ادا ئي نه ڪيوته اُن کي ڏيئو ڪيئن چئبو؟
صرف ڄمڻ ئي ڪافي نه آهي، زندگيءَ جو مقصد حاصل ڪرڻ لاءِ جاکوڙڻ ۽ ٻَرڻ به ضروري آهي. زندهه هجڻ جو ثبوت ان جاکوڙ ۽ ٻرڻ سان مشروط آهي.
ايئن ته هر جيت جڻو ڄمي ٿو ۽ هر جيت جڻو پنهنجي جبلت مطابق جيئڻ جو جتن ڪري ٿو پر ڇا جبلت ۾ جيئڻ ۽ نفس کان پلئه بچائي جيئڻ ۾ ڪو به فرق ناهي؟
هڪ زندگي مڪمل جبلت ۾ جيئڻ جي آهي
ٻي زندگي آفاقيت جي تڙپ ۾ جيئڻ جي آهي.
هڪ زندگي وحشت جي زندگي آهي، ٻي زندگي سڪون ۽ اطمينان جي زندگي آهي.
هڪ زندگي محدود آهي، مرونءَ جهڙي، جيڪو ڪنهن مهل جاڳي ٿو ۽ ڪنهن مهل ستو پيو آهي.
۽ ٻي زندگي، زندگيءَ سان ڀرپور ۽ بامقصد آهي، سوچ ۽ لوچ سان ڀرپور ...
سوچ ۽ لوچ سان ڀرپور زندگي ازخود جهول ۾ نه پوندي آهي،
ڪجهه تياڳڻ سان ڪجهه ملندو آهي
۽ سڀڪجهه تياڳڻ سان سڀڪجهه ملي ويندو آهي.
سڀڪجهه تياڳڻ جي معنيٰ ذميواريون تياڳڻ نه آهي.
ذميواريون ئي ته زندگيءَ جو امتحان آهن، اها زندگي جيڪا حاصل ڪرڻي آهي.
تياڳ، خواهشن جو تياڳ آهي، ذميوارين جو نه!
ذميواريون ڪنهن جي سوچ ۽ لوچ واري زندگيءَ ۾ رنڊڪ نه ٿيون وجهن، اهو ڪم خواهشن جو آهي.
ذميواريون ته تپسيا ۽ عبادت جو حصو آهن.
اها عملي عبادت آهي جنهن ۾ بي شمار سبق رکيل آهن!
جيڪڏهن آئون بامقصد زندگي جيئڻ چاهيان ٿو ته پوءِ مون کي سڀ کان پهرين لالـچ لوڀ، ملڪيت، خواهشون، ڪاوڙ، تڪبر ۽ نفرتون مارڻيون پونديون! اهي نانگ آهن جيڪي من کي وڪوڙي ويهن ٿا.
منهنجي دل ۽ زبان تي مٺا ٻول هجن، خلوص هجي، سچائي ۽ عاجزي هجي!
منهنجي دل ۽ زبان تي چڙ، پاراتو،نفرت ۽ ڌڪار نه اچي!
منهنجي عمل ۾ ٻئي لاءِ چڱائي هجي ۽ نيڪ تمنا هجي!
منهنجي روزاني ڪِرت سڀني لاءِ هجي!
روزگار، ٻار ٻچا، خدمت، معمولي ننڊ ۽ باقي وقت ايڪانت ۾ ڌيان!
جيڪڏهن تون به سچ ۽ لوچ سان ابدي سڪون چاهين ٿو ته پوءِ ٻـُـڌ!
سموريون نفساني خواهشون ماري پنهنجي اندر ۾ هـُـن جي نالي جو ڏيئو ٻاري ڇڏ!
۽ ڏس ته ان نالي جو عڪس ۽ پاڇو ڪٿي ڪٿي پوي ٿو؟
جيڪڏهن تنهنجو لؤن لڳي ويو ته پوءِ تون هر شئ کي هن جي وجود جو شاهد ڪندين ۽ ڏسندين ته هـُـو پــن پــن جي رڳ رڳ ۾، ۽ تنهنجي شهه رڳ ۾ آهي.
پوءِ توکي کليل اکين سان ۽ بند اکين ۾ مجنونءَ وانگر ليليٰ نظر ايندي، ۽ ليليٰ کان سواءِ ٻيو ڪجهه به نظر نه ايندو.
اهائي حقيقي زندگي اٿئي، تون موت کان اڳ ابدي زندگيءَ ۾ پير پائي ويندين ۽ هاڻي تو لاءِ زندگي ۽ موت ۾ ڪوبه فرق نه هوندو.